Türkiye'de rezervi olmayan madenlerde önemli hamle
Türkiye'de rezervi bulunmayan platin, paladyum ve rodyum gibi metallerin atıkları, laboratuvar ortamında yüzde 99,99 saflaştırılıyor.
Platin, paladyum ve rodyum gibi değerli madenler Türkiye'de bulunmuyor. Bunun üzerine harekete geçen Marmara Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serdar Aktaş ve öğrencileri, içerisinde platin, paladyum ve rodyum gibi metalleri barındıran atıkları yüzde 99,99 saflaştırarak Türkiye'de bir ilke imza attı.Aktaş, platin grubu metallerinin (PGM) saflaştırılması ve ülke ekonomisine katkıları hakkında bilgi verdi.
Türkiye'de platin, paladyum ve rodyum gibi kıymetli metallerin tam manasıyla (yüzde 99,99) rafinasyonunun yapılamadığını söyleyen Aktaş, "Bir metal ne kadar saflaştırılırsa katma değeri de o derece yüksek olur." dedi.
HURDALARDAN İŞLENİYOR
Aktaş, yıllar önce gümüş ve altınla başladıkları saflaştırma işlemine daha sonra platin grubu metallerini de eklediklerini ifade etti.
Bazı firmalarla anlaştıklarını belirten Aktaş, "Onlar hurdalarını bize getirecek. Biz de MC365 laboratuvarımızda saflaştırmayı yapacağız. Hurdaları ilk önce haddeden geçirerek ince levha haline getiriyoruz. Ardından yüzey alanını artırmak maksadıyla çok kısa ve ince bir şekilde kesiyoruz, daha sonra asitte çözümlendiriyoruz. Çeşitli proseslerden sonra platini rafine ediyoruz. Platin önce siyah toz haline getiriliyor. Eritme işlemi yapıldıktan sonra tekrar levhaya dönüştürülüyor." diye konuştu.
Aktaş, hurdaların içerisinde bazı soy metallerin de bulunduğunu, bu metalleri saflaştırma konusunda da bilgi ve beceriye sahip olduklarını dile getirdi.
'EMİSYON SKANDALINDA PLATİN OYUNU'
Aktaş, dünyaca ünlü otomotiv markasının emisyon skandalında platin grubu metallerin öneminin bir kez daha gözler önüne serildiğini söyledi.
Her araçta ortalama 1-4 gram platin grubu metal kullanıldığını aktaran Aktaş, "Emisyon skandalına konu olan araçlarda ne kadar metal kesintisi yapıldığı bilinmemekle birlikte ufak bir hesap yaparsak bir araçta 1 gram metal kesintisi yapıldığında 11 milyon araçta yaklaşık 1,2 milyar TL'lik kazanç sağlıyor." dedi.
'250 MİLYON LİRA KAÇIYOR'
Her yıl 250 milyon TL değerinde platin grubu metal atığının yurt dışına gönderildiğinin altını çizen Aktaş, ABD ve Avrupa'da geri dönüşümü yapılarak saflaştırılan bu metallerin yüksek teknolojide kullanılarak Türkiye'ye satıldığını vurguladı.
Aktaş, PGM atıklarının yanı sıra altın ve gümüş içeren e-atık sektörünün de büyük önem taşıdığını, her yıl ortalama 1 milyon ton e-atık toplandığını ve yurt dışına gönderildiğini söyledi.
Türkiye'de onlarca e-atık toplama lisansına sahip firma olmasına rağmen bilgi ve tecrübe yetersizliği nedeniyle geri dönüşüm yapılamadığını belirten Aktaş, katma değerin de yurt dışında kaldığını anlattı.