Yeni "Torba Kanun"la gurbetçilere artık SSK emekliliği hayal olacak!

Hükûmet tarafından “Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” adı altında yeni bir "Torba Kanun" TBMM’ye sevk edildi.

Bu Torba Kanun'da özelikle yurt dışında çalışan ve ikamet eden Türk vatandaşlarının hizmet borçlanması ve emekliliğini etkileyen büyük değişiklikler söz konusu. Yurt dışı borçlanması yapmak suretiyle aylık bağlanan sigortalıların, borçlanma karşılığı ödemiş oldukları tutarları çok kısa sürede emekli aylığı olarak geri almaları, SGK aktüeryal dengesini olumsuz etkilediğinden, nimet/külfet dengesi de göz önüne alınarak başta borçlanma oranının yükseltilmesi olmak üzere gurbetçilerin borçlanması ve dolayısıyla emekliliği zorlaştırılmaktadır.
 
Gurbetçiler, emeklilik için daha büyük maliyetlere katlanacak
 
Türk vatandaşları ile doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler, Türk vatandaşı olarak yurt dışında geçen ve belgelendirilen sürelerini borçlanarak emekli olmaktadır.
Mevcut uygulamada gurbetçiler, yurt dışı borçlanması için SGK tarafından belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın %32’si oranında prim ödemektedir. Buna göre, 2019 yılı için belirlenen asgari ücret tutarları karşısında, yurt dışında geçen sürelere ilişkin borçlanılmasında;
01.01.2019 ila 31.12.2019 tarihleri arasında borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarının;
En az ödenecek günlük prim miktarı: 85,28 TL x % 32=27,29 TL
Üst sınırı: 639,60 TL x % 32=204,67 TL esas alınmaktadır. En az prim ödemek isteyen günlük 27,29 TL’den borçlanarak emekli olabilmektedir. Buna göre  aylık 818,7 TL, yıllık 9.824,5 TL prim ödemek zorundadır.
Yüksek emeklilik için günlük 204.67 TL’den borçlanan bir şahıs aylık 6.140,1 TL, yıllık 73.681,2 TL prim ödemek zorundadır.
 
"Torba Kanun"la ödenecek prim oranları %13 artırılacak
 
Yukarıda yer verdiğimiz mevcut uygulamadaki yurt dışı borçlanması için ödenmesi gereken SGK prim oranları bahse konu "Torba Kanun"un mevcut hâliyle yürürlüğe girmesi ile birlikte %32’den %45’e yükseltilmektedir. Buna göre ödenecek en az ve en yüksek prim oranları aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.
En az ödenecek günlük prim miktarı: 85,28 TL x % 45=38,376  TL
En çok ödenecek günlük prim miktarı: 639,60 TL x % 45=287,82 TL’dir.
En az prim ödemek isteyen günlük 38,376  TL’den borçlanarak emekli olabilmektedir. Buna göre aylık 1.151,28 TL, yıllık 13.815 TL prim ödemek zorundadır.
Yüksek emeklilik için günlük 287,82 TL’den borçlanan bir şahıs aylık 8.634,6 TL, yıllık 103.615 TL prim ödemek zorundadır.
Buna göre "Torba Kanun"un yürürlüğe girmesi ile birlikte en az ödenmesi gereken yıllık prim tutarı 9.824,5 TL’den 13.815 TL’ye yükselmektedir. En yüksek matrahtan prim ödeyerek yüksek emeklilik maaşı ödemek isteyenler ise yıllık 73.681,2 TL yerine 103.615 TL prim ödemek zorunda kalacaktır.
 
Gurbetçiler sadece Bağ-Kur’dan emekli olabilecek
 
Mevcut düzenlemede yurt dışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin hangi sigortalılık hâline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılık varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık hâline göre, sigortalılık yoksa Bağ-Kur kapsamında geçmiş hizmet süresi olarak kabul edilmektedir. Emekli olunacak kurum da buna göre belirlenmektedir. Mesela en son Türkiye’deki çalışması SSK kapsamında olan bir şahıs SSK şartları ile daha az primle ve yüksek maaşla emekli olmaktadır.
Torba Kanun bu hâli ile yürürlüğe girdiğinde artık SSK ve Emekli Sandığından emeklilik hayal olacaktır.
Bu bağlamda Bağ-Kur’dan emeklilik söz konusu olacağından SSK’dan emekliliğe göre en az 1800 gün daha fazla primle ve SSK’ya göre daha düşük aylıkla emeklilik mümkün olacaktır.
 
Artık yurt dışındaki başlangıç sigorta başlangıcı kabul edilmeyecek
 
Mevcut uygulamada ilk defa çalışmaya başlanılan tarihin Türkiye’de ilk işe giriş tarihi olarak kabul edildiği; Almanya, Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İsviçre, Kanada-Kebek, K.K.T.C., Lüksemburg, Makedonya, Slovakya, Kore ve İtalya gibi ülkeler bulunmaktadır. Bu uygulamanın da değiştirilmesi öngörülmektedir.
Torba Kanun bu hâli ile yürürlüğe girmesi durumunda borçlandırılan yurt dışı sürelerinin 4/1-b kapsamında hizmet olarak değerlendirilmesi ve Türkiye'deki sigortalılık başlangıç tarihinden önceki sürelerin borçlanılması hâlinde borçlanılan sürelerin,
Türkiye'de sigortalılıkları olanlar için sigortalılık başlangıç tarihinden geriye götürülen sürelere,
Türkiye'de sigortalılığı olmayanlar için ise borcun ödendiği tarihten önceki geriye götürülen sürelerde,
Geçmiş hizmet olarak değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu düzenleme ise daha geç emeklilik anlamına gelmektedir.