YSK’den yayın yasakları kararı
Yüksek Seçim Kurlu (YSK), 31 Mart’ta yapılacak Mahalli İdareler Genel Seçimlerine giden süreçte yazılı, sözlü ve görüntülü basında uyulması gereken esasları belirledi.
YSK’nin Mahalli İdareler Genel Seçimleri sürecinde uygulanacak yayın yasaklarına ilişkin kararı, Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Kararda, Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un bazı maddeleri ve seçmen hukukunu ilgilendiren “Yayın İlkeleri” başlıklı 8, 30 ve 45. maddeleri dikkate alınarak bazı düzenlemelerin yapılmasının gerektiği bildirildi.
Buna göre; 1 Ocak 2019 tarihinde başlayan seçim döneminde, TRT ile özel radyo ve televizyon kuruluşlarının oy verme gününün bitimine kadar yapacakları yayınlarda, yayın hizmet ilkelerine titizlikle uyması gerekecek. Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları ile yazılı, sözlü ve görsel basın, tek yönlü taraf tutan yayınlar yapamayacak, bu kuruluşların yayınlarında demokratik kurallar çerçevesinde siyasi partiler ve bağımsız adaylar arasında fırsat eşitliğini sağlamakla yükümlü olacak.
Siyasi partiler ve bağımsız adayların, seçim döneminde görüşlerinin eşitlik, serbestlik, dürüstlük ilkelerine uygun bir şekilde yansıtılması için gerekli katılım sağlanacak, bu konudaki girişimleri ve sonucu yayınlarda açıkça ilan edilecek. Irk, cinsiyet, sosyal sınıf veya dini inançları esas alan yayınlar yapılamayacak. Partiler ve bağımsız adaylar sözlü, yazılı veya görüntülü basında yapacakları propagandalarda Türkçenin yanı sıra farklı dil ve lehçeleri de kullanabilecek.
İlçe seçim kurullarına erişimi engelleme yetkisi
Herhangi bir yayının bant yayını olarak internet ortamında propaganda yasaklarına aykırılık içerecek bir biçimde yayınlanması halinde, tüm dünyadan izlenmesi mümkün olduğundan, bu yayına erişimi engelleme kararı verme ve gereği için erişim sağlayıcılarına bildirme görevi, itirazın yapıldığı yer ilçe seçim kurulu başkanlığına ait olacak. Seçimin başlangıç tarihinden itibaren oy verme gününden önceki 24 saate kadar olan sürede, siyasi partiler veya bağımsız adaylar, radyo ve televizyonlarda birlikte veya ayrı ayrı açık oturum, röportaj veya panel gibi programlara katılarak görüşlerini açıklayabilecek. Siyasi partiler veya adayların açık veya kapalı yer toplantıları, radyo ve televizyonlarda canlı olarak yayınlanabilecek.
Seçim dönemi boyunca “Ulusa Sesleniş” yapılmayacak
Seçim dönemi içinde, özel tanıtıcı programlar (ulusa sesleniş, millete hizmet yolunda vb. konuşmalar) banttan veya canlı olarak yayınlanmayacak. Vatandaşların e-posta adreslerine gönderilecek mesajlarla, taşınabilir veya sabit telefonlarına sesli, görüntülü veya yazılı mesaj göndermek suretiyle propaganda yapamayacak. Ancak siyasi partiler, kendi üyelerine sesli, görüntülü veya yazılı mesajlarını iletebilecek.
Oy verme gününden önceki on günlük sürede, kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler ve mini referandumların bir siyasi partinin ve bağımsız adayın lehinde, aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayını ve herhangi bir surette dağıtımı yasak olacak. Bu sürenin dışında yapılacak yayınların, tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun olmasına, kamuoyu araştırmaları ve anketlerin yayınlanması sırasında, araştırmanın hangi kuruluş tarafından yapıldığının, denek sayısının, araştırmanın kim tarafından finanse edildiğinin açıklanması zorunlu olacak.
Caner Ünver
