Davutoğlu'ndan Gence'de tarihi ziyaret

Üçlü toplantının ardından düzenlenen ortak basın toplantısından sonra divan edebiyatı şairlerinden Nizami Gencevi'nin müzesi, türbesi ve mezarını ziyaret eden Davutoğlu, burada yetkililerden bilgi aldı. Daha sonra 1918 yılında Nuri Paşa (Killigil) komutasında Azerbaycan'a gelen Kafkas İslam Ordusu'nun bayraklarından birinin bulunduğu evi ziyaret eden Davutoğlu, burada bayrağı bularak saklayan Fuzuli Hüseyinov'la sohbet etti ve bayrağın hikayesini dinledi. Fuzuli Hüseyinov'a Türk bayrağı hediye eden Davutoğlu, "Nuri Paşa'nın size emanet ettiği bayrağı bu zamanlara kadar sakladınız. Bu da Ahmet kardeşinizden size armağan olsun. Bunu gelecek nesillere aktaralım" dedi. Hüseyinov'a Kuran-ı Kerim de hediye eden Davutoğlu, Hüseyinov ailesiyle hatıra fotoğrafı çektirdi. Davutoğlu, Kafkas İslam Ordusu'nun komutanı Nuri Paşa'nın çalışma odasının korunarak saklandığı ve İstiklal Müzesi olarak yaşatılan binayı da ziyaret ederek, burada Nuri Paşa'nın Bakü'nün kurtarılması planını hazırladığı çalışma masasını yakından inceledi ve fotoğraf çektirdi. Dışişleri Bakanı Davutoğlu'nun Gence'deki son durağı, 16 Haziran 1918'de Azerbaycan Cumhuriyeti'nin ilan edildiği ilk milli meclisin 16 Eylül 1918'e kadar faaliyet gösterdiği bina oldu. Türkiye, Azerbaycan, Gürcistan cumhurbaşkanları Tiflis'te bir araya gelecek. Ziyaretlerinin ardından Azerbaycan temaslarına ilişkin değerlendirmede bulunan Davutoğlu, hem diplomatik hem de tarihi açıdan önemli bir ziyaret yaptığını söyledi. Katıldığı Üçlü Bakanlar Toplantısı'nda 2012-2015 Eylem Planı'nı gözden geçirdiklerini ve sağlanan ilerlemeleri tespit ettiklerini söyleyen Davutoğlu, 2014 yılının haziran ayında Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye cumhurbaşkanları zirvesinin Tiflis'te yapılacağını kaydetti. Gence'de yaptığı ziyaretlerle ilgili bilgi veren Davutoğlu, Gence'nin Türk tarihinin altın sayfalarını oluşturan şehirlerden biri olduğunu, başta Nizami Gencevi olmak üzere Türk kültür ve edebiyatının büyük öncülerinin bu şehirde yaşadığını ifade etti.
1918 yılında Azerbaycan'ın elde ettiği bağımsızlığı hatırlatan Davutoğlu, "Modern dönemde Türk istiklalinin habercisi, Azerbaycan'ın Gence'de ilan olunan istiklali olmuştur. 1918 yılında Azerbaycanlı yöneticilerin Osmanlı devletinden yardım istemesi üzerine Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu Gence'ye ulaşmış, buradan Azerbaycanlılarla birlikte Bakü'ye hareket ederek orayı da kurtardıktan sonra Azerbaycan'ın istiklali sağlandı" diye konuştu.
1918 Haziran'ında Türkiye'nin bir taraftan Birinci Dünya Savaşı'nı kaybetmenin ıstırabını yaşarken ve İstiklal Savaşı'nın ilk çalışmaları yapılırken Azerbaycan'a yardım için 10 bin kişiden fazla asker gönderme kudretini göstermiş olmasının hem Azerbaycan'a verilen değerin hem de o dönemde ortak kader birliğinin ne kadar yüksek olduğunu gösterdiğini vurgulayan Davutoğlu, şunları kaydetti:
"İlk Azerbaycan parlamentosunu da ziyaret ettik. Türkiye hem 1918'de hem de Sovyetlerin dağılmasının ardından Azerbaycan'ın yanında oldu. 'Bir millet iki devlet' kardeşlik anlayışı ebediyete kadar sürecek. Sembolik bir ziyaret daha yaptık. Fuzuli Bey'in evini ziyaret ettik. Fuzuli Bey, Nuri Paşa'yı Gence'de ilk karşılayanlardan ve ağırlayanlardan Ali Hüseyinov'un oğlu. Nuri Paşa kendisine Türk bayrağı hediye eder. Yıllar sonra bulunan bu bayrağı görmek bize nasip oldu. Diplomatik ziyaretler dışında bir gün içerisinde dolu dolu bir tarih yaşadık. Allah can Azerbaycan'a bir daha esaret göstermesin. Türkiye her zaman Azerbaycan'ın yanında olacaktır. Nuri Paşa'nın torunları Azerbaycan'ı hiçbir zaman yalnız bırakmayacaktır" dedi.