Oruçluyken mide rahatsızlığı yaşayanlar dikkat! Yanlış beslenme mide yanmasını tetikliyor

Ramazan ayında oruç ibadetini yerini getirmek isteyenler uzun süre kalınacak açlık dönemine başladılar. Oruç tutmak insan sağlığı üzerinde oldukça faydaları bulunmakla birlikte dikkat edilmezse bazı problemlere de neden olabilir. Ramazanla birlikte hem uyku düzeninin bozulması hem de sahur ve iftar saatlerinin normal zamanlardan çok farklı olması vücutta bazı değişikliklere yol açıyor. Peki oruç tutarken nasıl beslenmeli, nelere dikkat edilmeli? Oruç tutarken mide yanması ve bulantısı neden olur, nasıl geçer? İşte oruç tutarken dikkat edilmesi gereken noktaları Öğr. Üyesi Dr. Salih Tokmak anlattı…

ORUÇ TUTARKEN MİDE PROBLEMLERİ YAŞAYANLAR NELERE DİKKAT ETMELİ?

Ramazan ayında öğün aralarının normal zamanlardan çok daha fazla olmasından kaynaklı olarak uzun süre aç kalınması, çeşitli mide problemlerini de beraberinde getirebiliyor. Açlık süresinin uzun olması mideden salgılanan asit miktarının da artmasına neden oluyor. Bu durum, gastriti olanların midesinde yanma, kazınma, ağrı gibi yakınmaların ortaya çıkmasına, ülseri olan hastalarda ise kanama, delinme gibi sağlık sorunlarının gelişmesine yol açabiliyor.

Mide problemleri olan kişiler oruç döneminde uzun süre aç kalınca rahatsızlıkları tetiklenmektedir. Özellikle mide ve onikiparmak bağırsağı ülseri olanlar, kan sulandırıcı ve romatizmal ilaç kullanan hastalar, mide rahatsızlıkları ve mide kanaması riski açısından dikkatli olmalıdırlar. Bu kişilerin Ramazan ayını herhangi bir mide rahatsızlığı yaşamadan sağlıkla geçirmeleri için bir uzmana danışmalarında fayda var. Ramazanda oruç tutanlarda yaşanabilecek mide rahatsızlığının önüne geçilebilmesi için mutlaka sahura kalkılması gerektiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Salih Tokmak, bazı tavsiyelerde bulundu.

Ramazan ayında uzun süren açlık süresine bağlı olarak midede yanma, reflü ve karın ağrısı şikayetleriyle sıklıkla karşılaştıklarını, bağırsak hareketlerinde azalma, gaz şişkinliği, geğirme ve kabızlığın oldukça fazla görüldüğünü söylen Tokmak bu kişilerin beslenme düzenlerine çok dikkat etmesi gerektiğini belirtti.

İftar ve sahurda yanlış ve kötü beslenen, iftarda yemeklerini iyi çiğnemeden hızlıca yutan, sigara içen, mevcut kronik hastalıklarına rağmen oruç tutan ve çoklu ilaç kullanan hastaların mide şikayeti geçirmeye aday olduğunu ifade eden Tokmak, "Yüksek karbonhidrat içeren, hamur işi ve tatlı türü besinlerin tüketilmesi, karında şişlik ve kabızlık şikayetlerinde artışa, bağırsaklarda kramp tarzında ağrılara ve midede yanma ile reflü şikayetlerinin ortaya çıkmasına veya şiddetlenmesine sebep olur." diyerek beslenme düzeninin çok önemli olduğunu belirtti.

"ÇOK TUZLU VE YAĞLI YEMEKLERDEN KAÇININ"

Ramazanda oruç tutmak isteyen kişilerin mide problemlerinin önüne geçmek için mutlaka sahura kalkılması gerektiğini söyleyen Tokmak, şu önerilerde bulundu; "Sahura kalkılmadan oruç tutulması, mide ve bağırsak şikayetlerinde artışa yol açacaktır. Azalan öğün sayısını az ve sık yiyerek, sahur ve iftar dahil 1-2 ara öğünle en az 4'e çıkarmak gereklidir. Çok yağlı ve tuzlu yemeklerden ve aşırı tatlı besinlerden kaçınmak gerekir. Bunların yerine hazmı kolay, mide ve bağırsak sisteminde uzun süre kalabilen lifli ve selüloz içeren sebze, meyve ve kepekli ekmek tercih edilmesi önerilir. Protein içeriği yüksek besinler, midenin boşalma süresini uzatarak acıkmayı geciktirdikleri için sahurda tüketilmeleri daha uygundur. Yumurta, süt, yoğurt, peynir ve kuru baklagiller tercih edilebilir."

Gün içinde su kaybının önlenmesi için iftar ve sahur arasında en az 2 litre su içmenin çok önemli olduğunu söyleyen Tokmak, iftar yemeğinin de yavaş ve küçük porsiyonlarla tüketilmesi gerektiğini belirtti.

ORUÇLUYKEN MİDE BULANTISI NEDEN OLUR?

Oruçluyken mide bulantısının sebebi şunlar olabilir:

• Açlığa bağlı olarak tansiyon yükselmesi ya da düşmesi.
• Sahur vaktinde aşırı yağlı ya da tuzlu yiyecekler tüketilmesi.
• İftar ve sahurda yanlış ve kötü beslenme.
• Yemekleri çiğnemeden hızlıca yeme
• İftardan önce ya da iftardan sonra kafeini yüksek içeceklerin tüketilmesi.
• Nikotin bağımlılığının olması.

ORUÇLUYKEN MİDE BULANTISI VE MİDE YANMASI NASIL GEÇER?

Oruçluylen yaşanacak sağlık problemlerinin önüne geçmek için yapılması gerekenler şöyledir:

• Mutlaka sahura kalkılmalı.
• Sahur vaktinde yenilen yiyecekler çok yağlı ya da tuzlu olmamalı.
• İftardan hemen sonra kafein içeren içecekler tüketilmemeli.
• Yemekler hızlıca yenmemeli ve çiğnemeden yutulmamalı.
• İftardan hemen sonra nikotin alınmamalı.
• Yenilen sahur ya da iftar yemeğinin üzerine maden suyu içilmesi midede rahatlatıcı bir etki oluşturmaktadır.
• Nane ve limonun bir bardak suda kaynatılarak sahurdan sonra içilmesi bulantıyı engelleyebilmektedir, sahurunuzu yaptıktan sonra ezan okunmadan önce nane limon hazırlayabilirsiniz.
• Evde yapılacak küçük egzersizler hem midenin hem de genel olarak vücudun rahatlamasını sağlamaktadır fakat bu egzersizler iftardan hemen sonra değil en az birkaç saat geçtikten sonra yapılmalıdır. Aksi durumda, egzersiz esnasında zorlanan mide sıkışır, bulantı ve ağrı semptomlar ortaya çıkabilir.

ORUÇLUYKEN MİDE SAĞLIĞINI KORUMANIN YOLLARI NEDİR?

• Hazmı kolay, mide ve bağırsak sisteminde uzun süre kalabilen lifli ve selüloz içeren sebze, meyve ve kepekli ekmek tercih edilmeli.
• Sahurda yumurta, süt, yoğurt, peynir ve kuru baklagiller tüketilmeli.
• Yemeklerde ya da yemeklerden sonra asit ve şeker yoğunluğu çok yüksek olan içecekler yerine bitki çayları tercih edilebillirsiniz. Özellikle de papatya, kuşburnu, adaçayı ve ıhlamur vücudun bağışıklık sistemini güçlendirip mide bulantısı ve ağrı şikayetlerini ortadan kaldırabilir.
• İftarda aşırı şerbetli, yağlı tatlılar yerine; sütlaç, güllaç, muhallebi gibi sütlü tatlılar veya meyve tatlıları tüketilmemelidir.
• Hazımsızlığa neden olmaması için yemekleri hızlı yemekten kaçınılmalı, yavaş yavaş ve iyice çiğneyerek yenilmelidir.
• Bir kerede büyük porsiyonlar yerine, iftardan sonra birer saat ara ile her seferinde azar azar küçük porsiyonlar şeklinde beslenilmelidir.
• Sindirime yardımcı olması için iftardan hemen sonra televizyon veya bilgisayar karşısına geçmek yerine, biraz beklenilerek kısa mesafeli yürüyüşler yapılmalıdır.
• Ramazan ayında mide sağlığını korumak için yemeklerin pişirme yöntemlerine de çok dikkat edilmelidir. Özellikle ızgara, haşlama ve fırında yapılan yemekler tercih edilmeli, kavrulmuş, tütsülenmiş ve kızartılmış besinlerden uzak durulmalıdır.
• Beslenme düzenindeki değişikliklere bağlı olarak oluşabilecek kabızlığı önlemek için, yemeklerde; kurubaklagiller, kepekli tahıllar, sebzeler gibi lif oranı yüksek gıdalar ve ara öğünlerde de taze ve kuru meyveler, ceviz, fındık, badem gibi kuru yemişler tercih edilmelidir.