Covid-19 vaka sayısında endişe verici artış! Türkiye'deki aciller alarm seviyesinde

ABD' Başkanı Joe Biden'ın Covid-19 testinin pozitif çıkması endişeye neden oldu.

2024 yılının Mayıs ayından beri ABD, İngiltere, Fransa gibi ülkelerde koronavirüsün varyantı FLiRT'in görüldüğü Dünya Sağlık Örgütü tarafından açıklanmıştı. Bu varyantın Türkiye'de olup olmaması ise merak konusu oldu.

Memorial ankara Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji bölümünden Uzm. Dr. Mine Işık Arıgün, tgrthaber.com'un özel haber şefi Zehra Maslak'a çarpıcı açıklamalarda bulundu.

COVİD-19 VAKA SAYISINDA ENDİŞE VERİCİ ARTIŞ!

Arıgün, koronavirüs vaka artışlarını, mutasyon FLiRT'i ve en çok merak edilen acilleri doldurup taşıran vakaların neye bağlı yaşandığını açıkladı.

COVİD-19 virüsünün FLiRT varyantlarının spike proteinlerinde (virüsün yüzeyindeki çıkıntılar) daha önceki baskın varyantlarda görülmeyen iki mutasyona sahip olduğunu biliyoruz. Dünya üzerinde İngiltere, Amerika gibi ülkelerde COVİD-19 hasta sayılarında 2024 yılı mayıs-haziran aylarında artış olduğu bildirilmiştir. 

TÜRKİYE'DE FLİRT VİRÜS VAR MI?

Bizim gördüğümüz hastalarda da son 15-20 gündür yaz aylarında olmamıza rağmen, boğaz ağrısı, eklem ağrısı ve ateş şikayeti ile gelen hasta sayısında artış var. Bu hastaların yaklaşık yüzde 10-15 inde yaptığımız testlerde COVİD-19 pozitif sonuçla karşılaşıyoruz. Sağlık bakanlığı tarafından ülkemizde henüz FLİRT virüsü tanımlaması yapılmadı. Ancak COVİD-19 pozitif hastalarımızda artış olmaya başlamıştır.

FLiRT varyantının en yaygın belirtileri öksürük, ateş, yorgunluk, eklem ağrıları  ve nefes darlığı olarak biliniyor. Bu varyantın hızlı yayılma özelliği bulunuyor. Hatta ABD deki en yaygın varyant haline gelmek üzere olduğu bildiriliyor.

Dünya kötü deneyimlerle bir COVİD-19 pandemisi yaşadı. Çok ciddi enfeksiyon kontrol önlemleri alındı veya alınmaya çalışıldı. Ancak tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de maske, mesafe, el temizliği gibi önlemler yazın gelmesi, vaka sayılarının azalması ile hızlıca unutuldu. Oysaki bu virüsler bahar ve kış aylarında daha fazla olmak üzere her zaman çevremizde enfeksiyon riski oluşturabilirler.

Sağlıklı insanlar için hafif semptomlarla hastalık geçirilebilirken özellikle kanser, kalp, diyabet, KOAH gibi hastalıkları olan ve ileri yaşta olanlar için basit gripal bir enfeksiyon bile ölümcül boyutlarda seyredebilir. Bu nedenle özellikle kalabalık ortamlarda risk grubu olan hastaların maske, mesafe ve el temizliği önlemlerine uymaya devam etmeleri gereklidir. 

COVİD-19 SON BAHARDA ARTABİLİR!

Sonbahar aylarında önerilen grip aşıları ile ilgili bir açıklama yapılmamıştır. Ancak bu yeni varyant için de çalışmalar devam etmektedir.

Ancak bu veriler hâlâ düzenli raporlama yapan sınırlı sayıda ülkeden alınıyor. Dünya çapında COVİD-19 testleri ve raporlanması artık eskisi kadar yaygın değil.

Bazı ülkelerdeyse vaka sayıları artıyor. İngiliz Tıp Dergisi, "Mayıs ve Haziran'da İngiltere'de SARS-CoV-2 testi pozitif çıkanların sayısı arttı. COVİD-19 vakaları Avrupa'nın bazı bölgelerinde arttı" diyor ve ekliyor:

"ABD'de de testi pozitif çıkanların sayısı artışta, 22 Haziran haftasında pozitiflik oranı yüzde 1,4 oranında arttı."

Covid-19 oranları yıl boyunca artıp düşebiliyor ancak uzmanlar enfeksiyon düzeylerini sürekli izliyor.

Semptomlar diğer COVİD-19 türleriyle aynı. Dünya Sağlık Örgütü belirtilerin virüse maruz kalınmasından "Genellikle 5-6 gün sonra başladığını ve 1-14 gün sürdüğünü" söylüyor.

AŞILAR YENİ VARYANTA ETKİ EDECEK Mİ?

Epidemiyolog Adrian Esterman, Newsweek’e yaptığı açıklamasında “sonbaharda piyasaya sürülecek olan güncellenmiş aşıların KP.3’ün soyu için de etkili olacağını umduğunu” söyledi.

Esterman, “Eylül ayı civarında JN.1 ya da FLiRT alt varyantlarından birine dayanan ve çok daha iyi koruma sağlayacak yeni bir aşı piyasaya sürülecek” duyurusunu yaptı.

COVID-19 pandemisinin ilan edilmesinin üzerinden dört yıldan fazla bir süre geçti ancak küresel pandemiye neden olan virüs hala ortalıkta dolaşmaya ve mutasyon geçirmeye devam ediyor. Bu mutasyonların sonuncusu KP.3 oldu ve semptomları belirlendi.

KP.3, SARS-CoV-2’nin FLiRT varyantlarından biri oldu. Bu varyantın adı, virüsün vücudumuzdaki hücreleri enfekte etmesini sağlayan kısmı olan spike proteinindeki amino asit mutasyonlarından geliyor.

İnsan bağışıklık sistemi, spike proteinlerini tanımayı öğrenebilir, doğal olarak ya da aşı yoluyla bu virüsten kurtulabilir. Ancak, virüs farklı formlara dönüşerek hayatta kalmaya devam eder.

İşte bu nedenle, her hafta yeni bir varyant ortaya çıkıyor. KP.3 ise uzun bir serinin en sonuncusu oldu. FLiRT varyantlarının tümü, bu yılın başında ortaya çıkan bir başka varyant olan JN.1’den türedi.

ABD’DEKİ EN BASKIN VARYANT OLDU

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) Sözcüsü Rosa Norman, USA Today’e yaptığı açıklamada “Şu anda KP.3 virüslerinin Amerika Birleşik Devletleri’ndeki tüm SARS-CoV-2 virüslerinin yüzde 16 ila 37’sini oluşturduğu tahmin ediliyor” dedi.

Ancak bu, vakalarda kesin bir artış olacağı anlamına gelmiyor. Norman, “Temel COVID-19 göstergelerinin çoğu ulusal düzeyde düşük seviyelerde, bu nedenle bu soyun neden olabileceği toplam enfeksiyon sayısı düşük olacaktır” diye ekledi.

YENİ VARYANTIN BELİRTİLERİ NELERDİR?

CDC’nin belirlediği KP.3 için olası belirtiler listesi, önceki varyant JN.1 için olanlarla aynı oldu:

Ateş/titreme
Öksürük
Nefes darlığı
Yorgunluk
Kas ağrısı
Baş ağrısı
Tat veya koku kaybı
Boğaz ağrısı
Burun akıntısı
Mide bulantısı/kusma
İshal

CDC, “Belirtiler yeni COVID-19 varyantları ile değişebilir ve kişiye göre farklılık gösterebilir. Ayrıca, virüs kapıldıktan sonra iki hafta içinde ortaya çıkabilir” açıklamasında bulundu.