Hamilelikte uyku apnesi çocuklarda otizme neden olabiliyor
Bilim insanları, hamilelikte uyku apnesi yaşamanın özellikle erkek çocuklarda otizmle ilişkili beyin ve davranış değişikliği riskini artırdığını buldu. Daha önceki çalışmalarda da uyku apnesi ile otizm arasındaki ilişki görülmüştü.
ABD’deki Wisconsin-Madison Üniversitesinden Amanda Vanderplow ve Michael Cahill, ekibiyle birlikte dikkat çeken bir çalışmaya imza attı. PLOS Biology dergisinde yayımlanan yeni çalışmada araştırmacılar, fareler üzerinde deneyler yaptı.
Araştırma bulguları, hamilelikte uyku apnesi geliştirmenin özellikle erkek çocuklarda otizmle ilişkili beyin ve davranış değişiklikleri riskini artırdığını gösterdi. Bulgular, insanlarda uyku apnesi ve nörogelişimsel bozukluklar arasında bir bağlantı olduğuna dair kanıtları destekliyor.
UYKU APNESİNE DİKKAT!
Uyku apnesi atakları sırasında, solunum kısmen veya tamamen kesintiye uğrar. Bu durum aralıklı hipoksiye (dokulardaki oksijenin azalmasına) neden olur. Hamilelik sırasında uyku apnesi oranı, obezite salgınına paralel olarak artmakta. Üçüncü trimesterde (hamileliğin son 3 ayı) komplikasyonsuz gebeliklerin yaklaşık yüzde 15'inde ve yüksek riskli gebeliklerin yüzde 60'ından fazlasında uyku apnesi görülür.
Hamilelik sırasında uyku apnesinin yenidoğan üzerinde zararlı etkileri olduğu bilinmektedir. Ancak nörogelişim üzerindeki etkileri şimdiye kadar yeterince araştırılmamıştı. Bilim insanları, hamile fareleri, gebelik dönemlerinin ikinci yarısında, dinlenme zamanlarında aralıklı olarak düşük oksijen seviyelerine maruz bıraktı. Bu durum, annelerde hipoksiye neden oldu ancak (beklendiği gibi) fetüslerde etkili olmadı.
Araştırmacılar, doğumdan kısa bir süre sonra dişi ve erkek yavrularda davranışsal anormallikler gözlemledi. Bununla birlikte, maternal hipoksi erkek yavrularda bilişsel ve sosyal işlevi bozdu. Etkileri, çalışan bellekte ve uzun süreli bellekte zayıflama ve sosyal açıdan ilginin azalması şeklindeydi.
Bu davranış değişikliklerine ek olarak, dendritik dalların yoğunluğu ve morfolojisinde önemli değişiklikler gözlemlendi. Erkeklerde çok daha fazla olmak üzere her iki cinsiyetten ergenlerde dendritik dikenlerin yoğunluğu, aynı yaştaki diğer farelerden daha yüksek çıktı. Anne hipoksisinin, hipoksi yaşamayan fetüslerde bu değişiklikleri nasıl engellediği ise belirsizliğini koruyor.
