Stres nedir? Stres nasıl yönetilir?

Stres için tüm hastalıkların anası derler. Bu sebeple yapılan bilimsel çalışmalarda yetişkinlerin yarısı strese bağlı sorunlar yaşadığı istatiksel olarak ülke ülke verilir.

Stres, modern hayatın getirdiği lüks ve rahat yaşama istekleri, insanları daha çok harcamaya, harcama yapılabilmesi için de daha çok çalışmaya zorlamaktadır. Özellikle bir hırs ve yarış içinde olan şirket yöneticilerinin “rakipleri nasıl geçeriz?” düşüncesi bitmek bilmeyen toplantılara, sürekli telefon görüşmelerine neden olmaktadır. Elbette bu durum, insanın eve geç dönmesine bir sonraki sabah sabaha önceki günden kalan iş yoğunluğu ve bu yorgunluğunu ekleyerek günlük hayatın gürültüsü ve trafiği içinde “kendine vakit ayırma, sevdikleriyle bir araya gelme” gibi ihtiyaçlarını giderememesi strese ve sağlık sorunlarına sebep olmaktadır.

Artık hayatımızın günlük olarak bir parçası olan stresin birçok tanımı var. Stres kelime olarak; gerilim, yükleme ve zorlanmayı ifade eder. İnsanın iç ve dış uyaranlara karşı doğal dengesinin bozulması ve bu uyaranlara organizmanın verdiği tepkiler genel olarak stres kavramını oluşturur diyebiliriz.

Stres nelerdir?

Kısaca söylemek gerekirse stres; zorlu ya da rahatsız edici bir durum karşısında kişinin hissettiği duygusal ve fiziksel gerilim halidir.

Aşırı stres nelere yol açar?

Aşırı stresin tüm hastalıkları tetiklediği günümüzde bilinen bilimsel bir gerçek. Ancak aşırı gerginlik sonucu; mide ülseri, reflü, hazımsızlık, kabızlık, ishal, irritabl kolon sendromu (spastik kolon), şişkinlik, gaz şikâyetleri, saçkıran, ürtiker (kurdeşen), egzama, tedaviyle düzelmeyen kaşıntı ve alerjilere stresin neden olduğunu söyleyebiliriz.

Kaç çeşit stres vardır?

Stres, akut stres, episodik akut stres ve kronik stres olmak üzere üç başlık altında incelenir.

Stres vücutta ne yapar?

Stres kronik hale gelirse kişinin kan basıncında artma, immün sistemde bozulma, kadınlarda doğurganlıkta sorunların oluşmasına, kalp hastalıkları ve bağırsak sorunlarının gelişmesine neden olabilir.

Diğer taraftan, akut stres şayet sürekli yaşanırsa, kan damarlarında hasara yol açabilir ki bu durum hipertansiyon, kalp krizi veya felç riskinin artmasına neden olabilir.

Aşırı stres öldürür mü?

Stresin başta kalp - damar, bağışıklık sistemi ve sinir sistemine büyük zararlar verdiği bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Aşırı stresli insanların ölüm riskinin yüksek olduğunu söylemek mümkündür.

Strese herkes aynı tepkiyi verir mi?

Herkesin strese verdiği tepki birbirinden farklıdır. Bu farklılıkların oluşmasında birçok etken söz konusudur. Kişi daha önceden benzer stres ortamlarıyla karşılaşmışsa ve bu konuda tecrübeliyse stresle daha kolay baş edebilir. Veya her konuda donanımlı bir kişiliğe sahip, karşılaştığı problemlerin farkında olan ve çözüm üretebilen insanlar stresten çok daha az etkilenirler. 

Yine bu faktörler arasında kişinin yetiştiği ortam ve yetişme tarzının da etkisi vardır. Ayrıca kişinin kültür yapısının ve eğitim tarzının oluşturduğu beklenti ve inanç değerleri, stres yapan etkenlere karşı tepki düzeyini farklılaştırır.

Stresin hiç yararı yok mu?

Stres konusunda araştırma yapan her uzman, stresin bir olumlu, bir de olumsuz yanı olduğunu belirtmiştir. Olumsuz olarak belirtilenleri, yukarıda saydığımız psikolojik ve bedensel rahatsızlıklar ve maddî kayıplar oluşturuyor.

Bununla birlikte stresin bir takım olumlu yönleri de var.

Stres bize günlük hayatın hareketliliğini takip etmemizi kolaylaştıran gücü veriyor.

Doğru yönlendirilmiş stres sonucunda, hedeflere daha hızlı ulaşılabiliyor.

Her insanda stresin boyutu farklılar gösterir demiştik. Ancak genel olarak bakıldığında stresli insanların çoğunda: saldırganlık, unutkanlık, sinirlilik ve gerginlik, durgunluk, karamsarlık, yersiz suçluluk duygusu, organik bir açıklaması olmayan bazı bedensel belirtiler gösterdiği gözlemlenmiştir.

Sinir ve strese ne iyi gelir?

Yoğurt; stresin en iyi gıda çözümdür. Zengin A vitamini, B kompleks vitaminleri ve D vitamini sayesinde uykusuzluk, migren ve menstruasyon ile ilişkili kramplarda rahatlama sağlar.

Sıcak banyo; Sıcak su banyosu bütün vücudu rahatlatır, anksiyete ve streste rahatlama sağlar.

Aşırı stres nasıl geçer?

1. Öncelikle sizde strese neden olan durumları tespit edin.

2. Mutlaka kendinize zaman ayırın. Zaten bu durumu fark etmek için bile olsa, zaman ayırmanız gerekir.

3. Yakınlarınızın uyarılarını ve önerilerini dinleyin.

4. Rahat kıyafetler giyin.

5. Mutlaka yürüyüş ve egzersiz yapın.

6. Dengeli beslenin, ağır yiyecekler yerine sebze veya meyve tüketin.

7. Alkol ve sigaradan uzak durun.

8. Gürültüsüz sakin ortamları tercih edin.

9. Sevdiklerinizle zaman geçirin.

10. Sizi üzen kişi ve olaylardan uzak durmaya çalışın.

11. Yapmakta zorlandığınız ve sizde strese neden olan işlerde mutlaka yardım isteyin. 

12. Dostlarınızla, akrabalarınızla zaman geçirin.

13. İşlerinizi aksatmayın, sıraya koyun ki zamanı iyi kullanarak zaman stresini yönetin.

14. Ailenize zaman ayırın.

15. Müzik dinleyin.

16. Hobilerle uğraşmak kişiyi streslere karşı oldukça korur. Hobi edinin.

17. Güler yüzlü olmaya çalışın, bunun mutlaka geri olumlu dönüşü vardır.

18. Sevdiklerinizle, iyi zamanlar geçirirken cep telefonunuzu kapatın.

19. İmkânınız varsa mutlaka tatil yapın, yok ise hafta sonu şehrinizde daha önce hiç gitmediğiniz piknik alanlarına gidin, tarihi yerleri gezin.

20. Hayır demeyi öğrenin ve deneyin.

21. Uykunuza ve dinlenmenize önem verin.

22. Bugüne odaklanın, gelecek için bugünden yoğun planlar yapmayın.

23. Sevginizi ifade edin.

24. Nefes egzersizleri ve gevşeme egzersizleri yapın.

25. Gerektiğinde mutlaka psikolojik veya psikiyatrik destek alın.