Vitamin eksikliğinin belirtileri ve nedeni, kış aylarının da gelmesiyle araştırılmaya başlandı. Bağışıklık sistemi için önemli yer tutan vitaminlerin vücuttaki faydaları ve eksik olması durumunda vücudun göstereceği belirtiler nedir? Peki, vitamin eksikliği hangi hastalıklara neden olur? Hangi vitamin eksikliği hangi belirtileri gösterir? A, B2, B12, C, E, K vitamin eksikliği belirtileri nedir? Haber detaylarında...
Unutkanlik, saç dökülmesi, halsizlik, kilo kaybi, tirnaklarda kirilma, cilt kurulugu, depresyon gibi belirtilerin sebebinin vitamin eksikligi olabilecegini hiç düsündünüz mü? Peki, vitamin nedir, eksikligi neden olur? Vitamin eksikligini önlemek için neler yapilmali, hangi vitamin eksikligi hangi belirtilere sebep olur? B12 eksikligine ne iyi gelir? Haber detaylarinda...
Vitaminler insan beden ve ruh sagligini dogrudan etkileyen mikro besin ögeleri olarak tanimlanabilmektedir. 13 çesit vitamin bulunmaktadir ve bu vitaminler vücut içindeki fonksiyonlarina ve günlük gereksinim duyulan doz miktarlarina göre farklilik gösterirler. Vitamin çesitleri genel olarak yagda veya suda çözünebilme durumuna göre iki ayri sinifta incelenmektedir.
Yagda çözünen vitaminlerden; A, D, E ve K vitaminleri, vücut için gerekli olan günlük miktarin üstünde tüketildiklerinde vücutta depolanabilirler. Bu yüzden yetersizlik belirtilerinin gözlenmesi de yavas olur. B ve C vitaminleri ise suda çözünen vitaminlerdir ve vücutta depolanamazlar.
Suda eriyen vitaminlerin fazlasi ise bosaltim sistemi yardimiyla vücuttan atilmaktadir. Bu yüzden her gün vitamin almak çok önemli bir husustur. Suda çözülen bu vitaminlerin, depolanamadiklari için yetersizlik belirtilerinin gözlenmesi yagda çözünen vitaminlere kiyasla daha hizli olmaktadir.
Büyüme ve vücut metabolizmasi için gerekli olan baslica vitamin çesitlerinden biri olan A vitamininin en önemli görevleri; bagisiklik sistemini güçlendirmesi, hücre yenilenmesine katki saglamasi, vücudu kansere ve enfeksiyonlara karsi korumasi, göz sagligini gelistirmesi ve parlak, saglikli bir cilde sahip olmaya yardimci olmasidir. Saglikli ve yetiskin bir bireyin günlük A vitamini gereksinimi erkeklerde 1000 mg iken kadinlarda 800 mg’dir. Kadinlardaki bu doz gebelik boyunca 1000 mg’a, emzirme döneminde 1200 mg’a kadar çikabilir. Karaciger, balik yagi ve havuç yüksek miktarda A vitamini içeren besinler arasindadir.
A Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
A vitamin eksikligi asagidaki saglik sorunlarina neden olur:
Tiamin olarak da bilinen B1 vitamini, özellikle sinir sistemi sagligi ile dogrudan iliskilidir. Sinir hücrelerinin aksonlarini saran ve uyarilarin hizla iletimini saglayan miyelin kilifin gelisimi için günlük yeterli miktarda B1 vitamini içeren besinler tüketilmesi gerekir. Besinlerin sindirimini saglayan hidroklorik asit salgisinin salinmasina da yardimci olur. Ayrica kan dolasiminin düzenlenmesine ve kardiyovasküler fonksiyonlarin isleyisinde de olumlu etkisi olan bir vitamin çesididir. Beyin için gerekli olan enerjinn üretiminde de oldukça önemli B1 vitamini; vücudu stresin etkilerine karsi korur. Bu özelliginden dolayi anti-stres vitamini olarak da anilmaktadir.
Bazi durumlarda vücudun B1 vitaminine olan ihtiyacinin arttigi görülmektedir. Fazla miktarda alkol tüketimi; bireyin diyetindeki karbonhidrat miktarinin diger besin ögelerinden fazla olmasi; enerji gereksiniminin arttigi enfeksiyon, kronik rahatsizlik, gebelik, büyüme ve gelisme gibi durumlar ihtiyacin artmasina örnek verilebilir. Saglikli, yetiskin bir bireyin günlük almasi gereken doz miktari erkeklerde 1.2 mg, kadinlarda 1.1 mg, gebelik ve emzirme döneminde ise 1.4 mg’dir. B1 vitamini suda çözünün bir vitamin oldugundan depolanamaz ve fazlasi idrar ile vücuttan atilir. Bu yüzden gereksinimden fazla alinan B1 vitaminin herhangi bir olumsuz sonucu bulunmamaktadir. En iyi B1 vitamini kaynaklari ise tam tahil ürünleri, et ve baliktir.
B1 Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
B1 vitamin eksikligi asagidaki sorunlarina sebep olmaktadir:
Diger adi riboflavin olan B2 vitamini günes isigina duyarli bir vitamindir. Bu yüzden riboflavin içeren gidalar günes isigina maruz birakilmamalidir. B2 vitamininin deri ve göz sagligina etki ettigi bilinmektedir. Besin ögelerinin metabolizmada kullaniminda önemli rolü olan bu vitamin çesidi kanda homosistein amino asidinin yeterli miktarda bulunmasini da saglar. Büyüme ve gelismede rol alan flavin mononükleotid (FMN) ve flavin dinükleotid (FAD) adinda iki önemli koenzimi içermektedir. Saglikli ve yetiskin bir insanin gereksinim duydugu doz erkeklerde 1.3 mg, kadinlarda 1.1 mg, gebelikte 1.4 mg ve emzirme döneminde 1.6 mg’dir. B2 vitaminin en iyi besin kaynaklari et, süt, yumurta, karaciger ve yesil sebzelerdir.
B2 Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
B2 vitamin eksikligi asagidaki saglik sorunlarina neden olabilir:
Niasin veya nikotinik asit olarak da adlandirilan B3 vitamini sindirim ve sinir sistemi sagligina destek verir. Enerji üretmek için kullanilan besin ögelerinin yapitaslarina çevrilmesine görev alir. Seks hormonlari ve adrenalin, noradrenalin gibi stres hormonlarinin düzenlenmesine de yardimci olmaktadir. Dolasim sistemine katki saglamasi sayesinde; kötü kolesterol olarak adlandirilan LDL (Low Density Lipoprotein) kolesterolü tedavisinde ve yüksek trigliserit düzeyinin azaltilmasinda kullanilabilir. Beslenme düzeninde besinler ile alinan triptofan karacigerde niasine dönüsür. Bu yüzden de niasin gereksinimi diyetteki amino asit çesidi olan triptofanin seviyesine baglidir. Yapilan arastirmalar sonucunda kaliteli protein içerikli diyetin niasin gereksinimi de azalttigi bilinmektedir. B3 vitamininin en iyi kaynaklar bira mayasi, balik, somon ve ay çekirdegidir.
B3 Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
Pantotenik asit olarak da adlandirilan B5 vitamini kan hücrelerinin (alyuvar, akyuvar ve kan pulcuklari) yapiminda etkilidir. Ayni zamanda yaglarin ve bazi hormonlarin sentezlenmesinde rol alir. Saglikli, yetiskin bir bireyin günlük tüketmesi gerektigi doz miktari 5 mg iken hamilelik ve emzirme döneminde bu miktar 7 mg’a çikmaktadir. Brokoli, yumurta, karaciger ve tahillar B5 vitamininin en yogun bulundugu besinlere örnektir. B5 vitamini günlük tüketilen çogu besinde bulundugu için eksikligi ender rastlanilan bir durumdur.
B5 Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
B5 vitamin eksikligi kas ve bas agrisi disinda asagidaki sorunlara neden olur:
Pridoksin olarak da bilinen B6 vitamini, oksijeni dokulara tasinmasinda görevli olan kirmizi kan hücresi hemoglobinin olusumunda etkilidir. Ayni zamanda damara zarar veren homosistein kimyasalinin da seviyesini azaltir. B6 vitamininin; bagisiklik sistemininin güçlendirmesi, DNA onariminin saglamasi, sinir hücrelerinin iletimini saglayan nörotransmitterlerin yapiminda etkili olmasi, protein metabolizmasinda proteinin aminoasitlere parçalanmasi gibi vücut metabolizmasinda birçok önemli görevi vardir. Tükettigi protein miktarinda artma oldukça B6 vitamini ihtiyacinin da arttigi bilinmektedir. Saglikli ve yetiskin bireylerde günlük tüketilmesi gereken doz erkeklerde 2 mg, kadinlarda 1.6 mg, gebelikte 2.2 mg ve emzirme döneminde 2.1 mg kadardir. Yesil yaprakli sebzeler, yumurta, karaciger ve tavuk B6 vitamini yönünden kaliteli besinlerdir.
Karpal tünel sendromu (parmaklarda uyusma ve bileklerde agri gibi belirtiler) tedavisinde, hamilelik döneminde bulanti ve kusmalari önlemesinde B6 vitamini gida takviyesi olarak önerilebilir. Tiroidi fazla çalisan bireylerin B6 vitamini ihtiyaci da fazladir. Bu kisilerin ihtiyacini karsilayamamasi durumunda kas güçsüzlügü ortaya çikmaktadir. Ayrica gebelik, hamilelik, yaslilik döneminde ve dogum kontrol hapi kullanan kisilerde B6 vitamini gereksiniminin fazla oldugu bilinmektedir. Ancak bilinçsiz kullanilan B6 vitamininin fazlasi toksik etki olusturabilir ve geri dönüsümü olmayan sinirsel sorunlara neden olabilir. Bu yüzden besin takviyesi olarak kullanilmadan önce dikkat edilmelidir.
B6 Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
B6 vitamin eksikligi bazi saglik sorunlarina sebep olabilir:
Daha çok biotin adiyla bilinen B7 vitamini, ince bagirsaklarda bulunan yararli bakteriler tarafindan sentezlenebilir. Enerji üretimi için karbonhidrat metabolizmasina yardimci olmaktadir. Özellikle saç ve cilt sagligina olumlu vardir. Ayni zamanda diyabetik hastalarda insülin direncini düsürmek için önerilen bir vitamin çesididir. Karaciger, yumurta sarisi, badem ve soya iyi birer B7 vitamini kaynagidir. Gün boyu tüketilen çogu gidada bulundugundan dolayi eksikligi nadir görülür. Ancak yüksek doz biotin tüketildiginde mide bulantisi ve ishal gibi durumlar ile de karsilasilabilir.
B7 Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
B7 vitamin eksiligi’nde asagidaki durumlar görülür:
B9 Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
B9 vitamin eksikligi durumunda asagidaki belirtiler görülebilir:
Bir diger adiyla kobalamin olan B12 vitamininin vücuttaki islevi folik asit ile benzerlik göstermektedir. B12 vitamini; DNA sentezinde, proteinin hücre içinde kullaniminda ve enerji üretiminde görev alan bir vitamin çesididir. Sinir sagligi için oldukça önemlidir. Ayni zamanda büyüme ve gelismede, kanda bulunan alyuvarlarin yapiminda ve hücrelerin iletisimini saglayan nörotransmitterlerin üretiminde görevlidir. B12 vitamininin vücutta emilimi iki adimda gerçeklesir. Vücuda besinler ile alinan B12 vitamini ilk olarak midenin iç zari tarafindan salgilanan hidroklorik asit yardimiyla bagli oldugu proteinlerden kopar. Daha sonra midede salinan intrinsik faktör olarak bilinen bir proteine baglanir ve emilim gerçeklesir.
Gastrit, mide ülseri gibi mide rahatsizligi yasayan bireylerde B12 vitamini emiliminde yetersizlik görülebilir. Mide kanserinden dolayi midenin bir kismi alinmis olan bireylerin mide salgilari yeteri kadar salgilanamadigindan B12 vitamini emilemeyebilir. Bu bireylerde olusabilecek B12 vitamini eksikliginin giderilebilmesi için düzenli takviye almalari önerilir. Saglikli, yetiskin bir bireyin günlük gereksinimi 2.4mg iken; bu deger hamilelikte 2.6 mg, emzirme döneminde ise 2.8 mg’a çikmaktadir. B12’nin en iyi kaynaklari et, et ürünleri, balik, süt ve peynir gibi hayvansal kaynaklardir. Bu yüzden vejeteryan veya vegan bireylerde eksikliginin görülememsi için bitkisel kaynakli sütler (badem sütü, hindistan cevizi sütü) önerilir. B12 vitamini eksikligi toplumda sik görüldügünden çogu multivitaminde bulunur.
B12 Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
B12 vücuttaki en önemli vitaminlerden biridir, eksikligi durumunda saglik problemleri baslar. B12 eksikligi yasamamak için su besinlerden sik sik tüketmek gerekir:
Kimyasal adi askorbik asit olan C vitamini, bagisiklik sistemini güçlendirerek hastaliklara karsi dirençli olmayi saglar. Vitamin C’nin vücuttaki genel özellikleri asagida siralanmistir:
C Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
C vitamin eksikligi durumunda asagidaki saglik belirtileri görülebilir:
Kimyasal adi kalsiferol olan D vitamini, kalsiyum ve fosforun emilimini arttirarak kemik ve disleri güçlenmesinde etkili olan bir vitamin türüdür. Bagisiklik sistemini güçlendirmesi, enfeksiyonlara karsi koruyucu olmasi, hormon sentezinde görev almasi, metabolizmayi düzenleyerek kilo kontrolünü saglamasi vitamin D’nin görevleri arasindadir. Vücuttaki D vitaminin büyük bir kismi Günes isinlari sayesinde deri tarafindan sentezlenir. Sentezlenen D vitamini kas ve yag dokuda depolanabilir. Saglikli, yetiskin bir bireyin günlük almasi gereken doz 600-800 IU / 15 mcg civaridir. Fazlasi kandaki kalsiyum miktarini arttiracagi için böbrek tasi, kalp rahatsizliklari, kabizlik, mide bulantisi ve kusmaya neden olabilir. D vitamini az miktarda da olsa besinler ile vücuda alinabilir. Çogunlukla hayvansal besin kaynakli besinlerde bulunan D vitamini için en iyi kaynaklar; yumurta, sardalya ve somondur.
D Vitamin Eksikligi Belirtileri Nelerdir?
D vitamin eksikligi durumunda asagidaki saglik belirtileri görülebilir:
Tokoferol olarak da adlandirilan E vitamini, saglikli ve pürüzsüz bir cilt için önemli bir vitamindir. Bagisiklik sistemini güçlenmesinde, göz sagliginin korunmasinda ve yaralarin iyilesmesinde etkilidir. Antioksidan özelligi sayesinde radyasyona ve kansere karsi dogal bir koruyucudur. Alzheimer ve Parkinson hastaliklarini, damar tikanikligini ve sertligini önledigine dair de yapilan çalismalar vardir. Saglikli ve yetiskin bir bireyin günlük gereksinimi erkeklerde 10 mg , kadinlarda 8 mg iken gebelikte 15 mg ve emzirme döneminde 19 mg’a kadar artmaktadir. Bitkisel yaglar ve yagli tohumlar en iyi E vitamini kaynagi olan besinlerdir.
E Vitamini Eksikligi Belirtileri Nelerdir?
E vitamin eksikligi asagidaki saglik sorunlarina neden olabilir:
K vitamininin baslica görevi kanin pihtilasmasini saglayarak kaza ve yaralanma durumlarinda kan kaybini önlemesidir. Antioksidan içerige sahip özelligi sayesinde kansere karsi dogal koruyucudur ve bagisikligi güçlendirir. Ayni zamanda hücrelerin gelismesini ve yenilenmesine de katki saglar. Besinler ile vücuda alinabildigi gibi bagirsakta bulunan yararli bakteriler tarafindan da K vitamini sentezlenebilir. Saglikli ve yetiskin bir bireyin günlük ihtiyaç duydugu doz erkeklerde 120 mcg, kadinlarda 90 mcg, gebelikte ve emzirme döneminde 90 mcg kadardir. Yesil yaprakli sebzeler, patates, bitkisel yaglar, yumurta sarisi ve karaciger K vitamini içeren besinlere örnektir.
K Vitamini Yetersizlik Belirtileri Nelerdir?
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
15:23
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ