Antarktika'da ilk kez görüntülendi! Türk bilim heyetinden 'Beroe cucumis' keşfi

Türk bilim insanları, Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonunda gerçekleştirilen 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi kapsamında Beyaz Kıta’da araştırma yaptı.

Birçok canlı türünün ve kıta coğrafyasına ilişkin verilerin analiz edildiği Antarktika seferinde AA foto muhabiri Şebnem Coşkun ‘Beroe cucumis’ isimli canlının ilk görüntülerini kaydetti. Sefer katılımcılarından Tarım ve Orman Bakanlığının Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğüne bağlı Bandırma Koyunculuk Araştırma Enstitüsü Su Ürünleri Bölüm Başkanı Alpaslan Kara’nın yaptığı literatür taramasından sonra keşfedilen canlının ‘Beroe cucumis’ olduğu ve kıtanın güneyinde daha önce bir kaydının bulunmadığı ortaya çıktı.

BU KADAR BÜYÜĞÜ İLK KEZ GÖRÜLDÜ

‘Ctenophora’ canlı grubuna ait Beroe cucumis türü, şeffaf, pembe dış görünüşüyle dikkat çekiyor ve en fazla 15 santimetreye kadar büyüyebiliyor. Alparslan Kara’nın açıklamasına göre, küresel ısınmanın da etkisiyle 2050'ye kadar şu an yaşaması için pek elverişli olmayan Antarktika’nın daha soğuk bölgelerine de yayılması bekleniyor.

Son yıllarda 6-7 santimetreden daha büyük olanının görülmediğini söyleyen Kara, “Beroe cucumis, çoğu insanın denizanası sandığı küçük bir canlı ancak denizanası değil. Daha önce Antarktika kıyılarında görülmüş ve bu kadar güneyden bildirilen bir kaydı yok. Bu pembe renkli canlı, denizanalarıyla besleniyor ve kendisinden daha büyük boyuttaki denizanalarını dahi vücuduna göre çok büyük olan geniş ağzı sayesinde avlayabiliyor.

Horseshoe Adası kıyılarında denk geldiğimiz Beroe cucumis, 4 bin metreye yakın derinliklere kadar yüzebilir. Biyolüminesans, yani kimyasal yolla ışık üretebilen, doğanın mucizevi küçük canlılarından biridir. Muhtemelen tek başına değildi ve kıyıda pek çok arkadaşı vardı. Eğer onları karanlıkta görmüş olsaydık büyük ihtimalle bize pembe bir ışık gösterisi sunacaklardı." şeklinde konuştu.

KİMYASAL YOLLA IŞIK ÜRETİYOR!

Araştırmacılar, Beroe cucumis’in etçil ve oldukça obur bir canlı olduğunu söylüyor. Yavru balıklardan, krill larvalarına, çeşitli zooplankton türlerine, hatta kendisinden daha büyük deniz anası türlerine kadar pek çok canlıyı besin olarak tüketebilen bu canlıyı Horseshoe Adası çevresindeki Adelie Penguenleri de zaman zaman besin olarak tüketiyor.

Bu tür, 4000 metreye yakın derinliklere kadar yüzebiliyor, 0-200 metre derinliklerde daha bol ve homojen miktarlarda bulunuyor ve daha derinlere gittikçe sayıları azalıyor. Beroe cucumis aynı zamanda biyolüminesans yani kimyasal yolla ışık üretebiliyor.