Astronotlar uzayda zihinsel şok yaşıyor: 6 ayın sonunda beyinlerindeki değişim endişelendirdi
NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki astronotlarla ilgili yeni bir araştırma yaptı. Uzayda oldukları sırada astronotların bilişsel kabiliyetlerinin zayıfladığı ortaya çıktı. Bu durumun Dünya'ya döndükten sonra kalıcı bir hasar bırakıp bırakmadığı da belli oldu.
Bilim insanları, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda altı ay geçiren astronotların bilişsel davranışlarını inceledi ve bazı hem iyi hem kötü keşiflerde bulundu. NASA'nın Davranışsal Sağlık ve Performans Laboratuvarı araştırmacısı Sheena Dev liderliğindeki ekip, astronotların bilişsel performanslarının Dünya'ya döndükten sonra belirgin bir şekilde bozulmadığını tespit etti.
ASTRONOTLARIN UZAYDAYKEN BİLİŞSEL YETENEKLERİ YAVAŞLIYOR
Ancak astronotların uzaydayken bilişsel yeteneklerinin yavaşladığı ortaya çıktı. Araştırmacılar, "işlem hızı, görsel çalışma belleği, sürekli dikkat ve risk alma eğiliminin, yüksek performanslı, profesyonel astronotlar için Düşük Dünya Yörüngesi'nde değişime en duyarlı bilişsel alanlar olabileceğini düşündürüyor" diye yazdı.
Bununla birlikte yine de astronotlar açısından bir nebze umut verici bulgular da elde edildi: insan beyni uzayda ne tür bir zarar görürse görsün, bu kalıcı değil.
Sheena Dev, yaptığı açıklamada "ISS'te altı ay geçiren astronotlarda önemli bir bilişsel bozulma veya nörodejeneratif gerileme olduğuna dair bir kanıt olmadığını gösteriyoruz. Uzayda yaşamak ve çalışmak, önemli beyin hasarına işaret edebilecek yaygın bilişsel bozulma ile ilişkili değildi" diye konuştu.
25 PROFESYONEL ASTRONOT İNCELENDİ
Toplam 25 profesyonel astronot, uzay istasyonundaki altı aylık kalışları öncesinde, sırasında ve sonrasında bilişsel hız ve doğruluğu incelemek üzere tasarlanmış birçok testten geçirildi.
Araştırmacılar hızlarının, çalışma hafızalarının ve dikkatlerinin Dünya'dakinden daha yavaş olduğunu, ancak sonuçta aynı derecede doğru olduğunu buldular. Dev, açıklamasında "Örneğin dikkat performansındaki yavaşlama sadece görevin başlarında gözlemlenirken, işlem hızındaki yavaşlama görev sona erip mürettebat Dünya'ya dönene kadar başlangıç seviyelerine dönmedi" dedi.
BU ETKİLERİN SEBEBİ NE?
Ekip ayrıca, Dünya'daki bilişsel yeteneklerde benzer bir geçici yavaşlamaya yol açabilecek stresin etkilerini de göz ardı etmedi. Hafıza gibi diğer alanların stres faktörlerine karşı daha az savunmasız olduğu bilgisini paylaşan Dev, şöyle konuştu:
"Örneğin çok yoğun bir gün geçiriyorsanız ve bir önceki gece fazla uyuyamadıysanız, dikkatinizi vermenin zor olduğunu ya da görevleri tamamlamak için daha fazla zamana ihtiyacınız olduğunu hissedebilirsiniz.
Astronotlar için kemik yoğunluğu kaybından kas atrofisine ve görme bozukluğuna kadar uzanan diğer sağlık endişelerine katkıda bulunan bu değişikliklerin tam olarak neden meydana geldiğini anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.