Depremde kurtuluşun anahtarı bu cihazda! Türk bilim insanları geliştirdi

Türkiye​'nin en büyük doğal afet risklerinden biri olan depremlerle mücadeleye katkı sunacak bir teknoloji geliştirildi. "Deprem kara kutusu" olarak tanımlanan Deprem​ Acil Müdahale Ağı Sistemi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi​ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncay Dilci ve ekip arkadaşı Emrah Bekçi tarafından, depremlere anında müdahale edilmesi ve hayati verilerin hızlıca toplanması amacıyla tasarlandı.

Deprem gibi doğal afetlere karşı sağlam binalarda yaşamak, ev içi güvenlik önlemleri almak ve düzenli olarak deprem tatbikatlarına katılmak hayat kurtaran önlemler arasında bulunuyor. Afet çantası hazırlamak ve acil durum planı oluşturmak da deprem anında hem bireylerin hem de ailelerin güvenliğini artıran temel adımlardan sadece birkaçı.

DEPREM ACİL MÜDAHALE AĞ SİSTEMİ, HAYAT KURTARACAK

Dijital Bağımlılıkla Mücadele Derneği Başkanı ve Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tuncay Dilci ve ekip arkadaşı Emrah Bekçi, Deprem Acil Müdahale Ağ Sistemi (DAMAS) ismini verdikleri yenilikçi bir sistem geliştirdi. Dilci, sistemle deprem gibi acil durumlar sırasında kurtarma ekiplerinin etkinliğini artırmak ve depremzedelere hızlı bir şekilde ulaşmayı amaçladıklarını belirtti.

Cihazın özelliğinin, apartmanların adeta kara kutusu olması olduğunu anlatan Dilci, herhangi bir deprem olmadan önce apartmana yerleştirilen cihazın, apartmana yapılan tüm giriş çıkışları, kaç kişi varsa yüz görüntüleriyle beraber aldığını ve 7 gün boyunca muhafaza ettiğini anlattı.

Makinenin, küçük veya büyük muhtemel bir deprem anında apartmanda acil uyarı sistemini devreye soktuğunu belirten Dilci, "Örneğin gece uykuda olan vatandaşlarımıza 8-10 saniye zaman kazandırarak, bulunduğu mekânı terk etme olanağı sağlayabilmekte" bilgisini paylaştı.

Cihazın depremden sonra enkaz altındaki kişilere ulaşma adına acil müdahale ekibinin hızlı koordinasyon ve karar hallerini de hızlandıracağını aktaran Dilci, "Hangi binada ölü veya diri kaç kişi olduğunun verilerini vererek, en azından hayatta olanların kurtarılması adına hayati önem arz etmektedir. Böylelikle enkaz altında hiç kimse kalmıyor" şeklinde konuştu.

300-350 METRE UZAKLIKTAN ENKAZ ALTINA ULAŞIYOR

Prof. Dr. Dilci, cihazın enkaz altındaki gaz ve elektrik kaçağını yukarıya bildirebilme özelliğine sahip olduğunu ifade ederek, sadece enkaz altında değil, herhangi bir yerin altındaki gaz kaçağı konusunda da veri verebildiğini ifade etti. "Enkaz altındaki kişilerle konuşma imkânı sunması da bizim için önemli bir avantaj" dedi.

Cihazın, enkaz altındaki kişiye ilk yardım gerekip gerekmediğine dair bir takım psikolojik destekleri kolaylaştırdığını kaydeden dilci, aynı zamanda enkaz altındaki kişilerle konuşurken, bir taraftan da 2-3 gün boyunca veri verebildiğini sözlerine ekleyerek, "Bu durum cihazın herhangi bir GSM, internet ve elektriğe bağlı olmadan çalışabilme yeteneğine sahip olduğu anlamına geliyor" ifadelerini kullandı.

Sistemin kendi network ağı ile 300-350 metre uzaklıktan enkaz altına ulaşabildiğinin altını çizen Dilci, enkazın olduğu yerde yıkımlara bağlı olarak fiziksel bir temas olmaması halinde dron ile FLY DAMAS dedikleri sistem sayesinde enkaz altında gerekli konuşma ve bağlantılar kurarak, verilere ulaşabildiklerini söyledi.

400-500 TON DEĞERİNDE BASINCA DAYANIKLI

DAMAS cihazının enkaz altında 400-500 ton değerindeki basınca karşı dayanıklı olduğunu ifade eden Dilci, böylelikle "cihazdaki verilerin kaybolmasının hiçbir şekilde söz konusu olmadığını" ve verileri yüzde 100 doğrulukla enkaz altından alabildiklerinin vurguladı. "Enkaz altı müdahale için eskiden yapılan 'Susun, sessizlik. Kimse var mı?' gibi söylemler kullanılıyordu. Şimdi ise herhangi bir bilgisayar veya cep telefonuna kurulan uygulama üzerinden direkt enkaz altına ulaşabilmekteyiz" diye konuştu.