Amerika'nın uzay kurumu olan NASA, fareleri araştırma için uzaya gönderdi. Fareler uzayda 37 gün geçirdi ve geri döndüklerinde bilim insanlarını şaşkına çeviren bulgular ortaya çıktı.
Astronotlar aylarca uzayda kaldıklarında, kemik yoğunluklarında ciddi bir azalma yaşarlar ve bu kaybı hiçbir zaman tam olarak geri kazanamayabilirler. Science Alert'in haberine göre, Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (UUİ) yapılan bir fare çalışması, NASA'daki bilim insanlarına, henüz nedeni bilinmeyen bu sağlık riskinin nedenine dair daha iyi bir ipucu verdi.
Görünüşe göre, kemik kayıplarının nedeni uzay radyasyonu, güneş ışığı eksikliği veya benzeri sistemik bir faktör olmayabilir. 37 gün boyunca yörüngede kalan farelerin iskeletlerinin bazı bölgelerinde diğerlerine göre daha fazla hasar meydana geldi.
Dünya’da tutulan ve uzaya gönderilmeyen "yer kontrol" fareleriyle karşılaştırıldığında, uzaydaki farelerin uyluk kemikleri (femur) büyük deliklerle doluydu. Buna karşılık, farelerin omurga bölgesindeki lomber (bel) kısımlarında çok daha az hasar tespit edildi. NASA ve Blue Marble Uzay Bilimleri Enstitüsü'nden araştırmacılar, "Çalışmamız, faredeki ana yük taşıma görevi gören uyluk kemiğine odaklanıyor" dedi.
İki ayaklı insanlarda bel omurgası çoğunlukla vücudun üst kısmının ağırlığını taşıyor. Ancak dört ayaklı kemirgenlerde yatay yapı aynı ağırlık taşıma rolüne sahip değil. Bu da Dünya'da ağırlık taşıyan memeli kemiklerinin yörüngedeki mikro yerçekiminden en çok etkilenen kemikler olduğunu gösteriyor.
Dünya'da, hareketleri kısıtlanmış kafeslerde tutulan farelerde de ağırlık taşıyan kemiklerde yoğunluk kaybı görüldü, ancak mikro yerçekimindeki farelere göre daha azdı. Roket fırlatılmasının stresi hesaba katılarak, yeryüzündeki fareler de uçuş simülasyonlarına maruz bırakıldı.
Araştırmacılar, "Alçak Dünya yörüngesindeki uzay radyasyonu veya diğer sistemik faktörler uzay uçuşu sırasında kemik kaybının birincil etkenleri olsaydı, iskelet sisteminde sistemik değişiklikler beklerdik" değerlendirmesinde bulundu.
Örneğin, kayıp iyonlaştırıcı radyasyondan kaynaklansaydı, araştırmacılar kemiğin yoğun dış parçalarının iç ilik boşluğunu bir şekilde koruduğunu görmeyi beklerdi. Ancak durum böyle görünmüyor. Farelerde bozulma içten dışa doğru gerçekleşiyor. Femur boynu önemli bir dış kemik örtüsüne sahip olmasına rağmen, 37 gün boyunca mikro yerçekimine maruz kaldığında iç kısımdaki süngerimsi kemik iliğinde önemli bir kayıp görülüyor.
Alçak Dünya yörüngesinde, yarım yıldan daha kısa bir sürede astronotlar, asla tam olarak iyileşemeyecekleri onlarca yıllık kemik kaybı yaşayabilirler. Ortalama olarak her ay, insan uzay yolcuları kemik yoğunluklarının yüzde 1'ini veya daha fazlasını kaybederler, bu da Dünya'daki osteoporoz oranının yaklaşık 10 katına denk geliyor.
İLGİLİ HABERLER
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
11:59
YORUM YAZ