Hamilelikte gizli tehlike! Emziklerde bile olan madde, bebeklerde otizm riskini artırıyor
Yeni bir araştırma, hamilelik sırasında yüksek bisfenol A (BPA) seviyelerine maruz kalan erkek çocukların otizm geliştirme riskinin önemli ölçüde arttığını ortaya koydu. Çalışmada ayrıca BPA'nın erkek beyin gelişimini etkileyen biyolojik mekanizmaları ve potansiyel tedavi yöntemleri de incelendi.
Emziklerden metal gıda kutularına ve hatta kağıt makbuzlara kadar her şeyde bulunan yaygın bir plastik katkı maddesi, erkek çocuklarda otizm riskinin artmasıyla ilişkilendirildi.
600'den fazla bebeğin gelişimini takip eden yeni araştırma, hamile bir annenin idrarındaki yüksek kimyasal bisfenol A (BPA) seviyelerinin, küçük bir erkek çocuğun iki yaşına kadar otizm semptomları geliştirme olasılığını üç kattan fazla artırdığını ortaya koydu.
Daha da kötüsü, aynı çocuklara 11 yaşına geldiklerinde otizm teşhisi konma olasılığı, annelerinin hamilelik sırasında BPA seviyeleri daha düşük olanlara kıyasla altı kat daha fazlaydı.
BPA NEDİR?
Plastikleri sertleştirmek ve metallerin paslanmasını önlemek için kullanılan bir kimyasal olan BPA, bileşik üzerinde yirmi yılı aşkın süredir artan incelemeler sonucunda daha yüksek obezite, astım, diyabet ve kalp hastalıkları riskleriyle de ilişkilendiriliyor.
Ancak yeni çalışma sadece görünürdeki bağlantıyı tespit etmekle kalmadı, aynı zamanda otizm vakalarına katkıda bulunan belirli kimyasal reaksiyonları çözmeye yönelik kanıtları da ortaya çıkardı.
Epidemiyolog ve halk sağlığı doktoru Dr. Anne-Louise Ponsonby, ekibinin çalışmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, "Çalışmamız önemli çünkü potansiyel olarak dahil olan biyolojik mekanizmalardan birini gösteriyor" dedi.
Dr. Ponsonby, "BPA hormon kontrollü, erkek fetal beyin gelişimini çeşitli şekillerde bozabilir. Nörohormonları kontrol eden ve fetal erkek beyin gelişiminde özellikle önemli olan önemli bir enzimi, aromatazı susturmak da buna dahildir." diyerek durumu açıkladı.
Yeni çalışmaya göre Aromataz, beyinde nöral androjenler olarak bilinen bazı erkek cinsiyet hormonlarının nöral östrojenlere dönüştürülmesine yardımcı oluyor.
Bu östrojenler, cinsiyetten bağımsız olarak tüm insanların beyindeki iltihaplanmayı düzenlemesine, tüm sinir sistemi içinde nöronların iletişimine yardımcı olan sinapsların esnekliğini korumasına ve ayrıca kolesterollerin yönetilmesine yardımcı oluyor.
Beyin, insan vücudunun kolesterol açısından en zengin organı olup, hayati işlevlerini yerine getirmek için tüm vücudun bu yağ moleküllerinden oluşan depolarının yaklaşık yüzde 20'sini kullanıyor.
"BU, OTİZM BULMACASININ BİR PARÇASI"
Çalışmanın yazarlarından ve biyokimyacı Dr. Wah Chin Boon, BPA'nın aromataz enzimini baskıladığını ve anatomik, nörolojik ve davranışsal değişikliklerle ilişkili olduğunu bulduklarını belirtirken Dr. Ponsonby, "Bu, otizm bulmacasının bir parçası gibi görünüyor" dedi.
Ekibin bu Çarşamba Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırması, bu bulgulara ulaşmak için iki ayrı araştırma yaklaşımını benimsedi.
İlk olarak, Barwon Infant Study (BIS) doğum kohortu olarak bilinen 1.000'den fazla katılımcı çocuk ve ebeveynleri için bir dizi sağlık ölçütünü takip eden iki Avustralya üniversitesi tarafından 2010 yılından bu yana toplanan verilere inildi.
BIS verileri kapsamında 676 bebek, ekibin istatistiksel sonuçlar çıkarabilmesi için erken yaş otizm semptomları konusunda yeterli teste tabi tutuldu. Çocuk Davranış Kontrol Listesi'nin (CBCL ASP) Otizm Spektrum Problemleri ölçeğinden alınan bu değerlendirmeler, BPA'nın hamilelik sırasında oynadığı rolü izole etmek için herhangi bir genetik yatkınlığı veya diğer değişkenleri iptal etmek üzere ağırlıklandırıldı.
ERKEK ÇOCUKLARINDA İKİ YAŞINA DİKKAT!
Bu ağırlıklı analizin sonucunda, 'düşük aromataz aktivitesine' sahip küçük erkek çocukların iki yaşına kadar otizm belirtileri gösterme olasılığının 3,56 kat daha fazla olduğu keşfedildi.
Araştırmacılar, bu durumun çocuklar yaşlandıkça da devam ettiğini belirterek şöyle konuştu: "İki yaşındaki CBCL ASP, otizm teşhisini dört yaşında güçlü bir şekilde, dokuz yaşında ise orta derecede öngörmüştür."
Ancak ekip, BPA'nın bu kritik aromataz aktivitesini nasıl zayıflattığını ve hangi tedavilerin bununla mücadeleye yardımcı olabileceğini anlamak amacıyla laboratuvar fareleri üzerinde de testler gerçekleştirdi.
Bu testler sırasında ekip, BPA'nın gelişmekte olan beynin aromataz sistemi üzerinde oynadığı olumsuz etkiyi azaltmaya yardımcı olabileceğini buldukları 10-hidroksi-2-dekenoik (10HDA) adı verilen bir tür yağ asidi ilavesini denedi.
Dr. Boon, "Doğum öncesi BPA'ya maruz kalan hayvanlara uygulandığında, 10-hidroksi-2-dekenoik asit, karşıt biyolojik yolları aktive etme potansiyelinin erken belirtilerini göstermektedir" dedi.
Bal arılarının arı sütünde doğal olarak bulunan önemli bir yağlı lipit bileşeni olan 10HDA, beynin içinde BPA ile rekabet ederek yıkıcı bileşiğin östrojen reseptörlerine bağlanmasını önlüyor.
Fare çalışmalarında, BPA'ya maruz kalan erkek farelere 10HDA eklenmesi, diğer farelerle sosyalleşme yeteneklerini geliştirdi.
Dr. Boon, "Bu potansiyel tedavinin insanlarda gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceğini görmek için daha fazla çalışma yapılması gerekiyor" dedi.
