Kanser tedavisi için yeni gelişme: Laboratuvarda üretilen kök hücreler, lösemi hastalarına umut oldu
Bilim insanları, laboratuvar ortamında ilk kez insan kan kök hücrelerini başarıyla üreterek, özellikle lösemi ve lenfoma tedavisinde devrim niteliğinde bir adım attı. Bu yöntem, kemoterapi ve radyasyon tedavisinde hasar gören kan hücrelerinin yenilenmesinde önemli bir umut vaat ediyor.
Bilim dünyası, kanser tedavisinde devrim niteliğinde bir gelişmeyle karşı karşıya. İlk kez laboratuvar ortamında başarıyla üretilen insan kan kök hücreleri, gelecekte kanser tedavisinde oyunun kurallarını değiştirebilir. Buluşun, özellikle lösemi ve lenfoma gibi kanser türleriyle mücadelede umut verici bir adım olduğu değerlendiriliyor.
KANSER TEDAVİSİ, YENİ YÖNTEM SONRASI DAHA AZ RİSKLİ OLABİLİR
Lösemi ve lenfoma gibi kanserlerin radyasyon ve kemoterapi ile tedavi edilmesi, kemik iliğindeki kan oluşturan hücrelere zarar verebiliyor. Kök hücre nakli yeni, sağlıklı kemik iliği ve kan hücrelerinin büyümesine olanak tanıyor. Göbek kordonları, kök hücreler açısından özellikle zengin ancak bağışlar sınırlı ve nakil vücut tarafından reddedilebiliyor.
Yeni yöntem, araştırmacıların kök hücreleri doğrudan hastadan üretmelerine olanak tanıyor. Böylece arz sorununun ortadan kalkması ve hücrelerin vücut tarafından reddedilme riskinin azalması hedefleniyor.
İlk olarak, insan kanı veya deri hücreleri yeniden programlama adı verilen bir işlemle pluripotent kök hücrelere dönüştürüldü. Murdoch Çocuk Araştırma Enstitüsü'nden Andrew Elefanty, "Bu, dört genin geçici olarak açılmasını içeriyor ve sonuçta hasta hücreler vücuttaki herhangi bir hücreye dönüşebilecekleri erken bir gelişim aşamasına geri dönüyorlar” diyerek durumu özetledi.
İkinci aşamada pluripotent hücreleri kan kök hücrelerine dönüştürülüyor. Elefanty, bu aşamada her bir topakta birkaç yüz hücre bulunan binlerce küçük yüzen hücre topakları yaptıklarını ve bunları, kök hücre olmaktan kan damarlarına ve ardından kan hücrelerine dönüşmeleri için yönlendirdiklerini belirtti.
Elefanty, farklılaşma adı verilen bu sürecin yaklaşık iki hafta sürdüğünü ve milyonlarca kan hücresi oluşturduğunu sözlerine ekledi.
LABORATUVARDA ÜRETİLEN HÜCRELER FARELERE ENJEKTE EDİLDİ
Bu hücreler daha sonra bağışıklık sistemi olmayan farelere aşılandı ve vakaların yüzde 50'sine kadarında işlevsel kemik iliği haline geldi. Elefanty bunun, sağlıklı insan kemik iliğinin yaptığı gibi oksijen taşıyan ve enfeksiyonlarla savaşan aynı hücreleri yaptığı anlamına geldiğini söyledi:
"Hücreleri kan kök hücreleri olarak tanımlayan şey, uzun bir süre boyunca tüm kan hücresi türlerini üretme konusundaki bu benzersiz yetenektir."
Brisbane'deki Queensland Üniversitesi'nden Abbas Shafiee, çalışmanın kan kanserleri için yeni tedavilere doğru "muazzam bir atılım" olduğunu bildirdi. Ancak Shafiee, hayvan testleri tamamlandıktan sonra bu yaklaşımın kliniklerde kullanılabilmesi için insanlarda yapılacak çok sayıda araştırma gerektiğini vurguladı.