Mars ekvatorunda sürpriz keşif! Bilim insanları şaşkına döndü

Mars'ın yörüngesinde dolanan iki uzay aracı, Kızıl Gezegen'in ekvatoruna yakın yüksek volkanların tepesinde donmuş su keşfetti. Avrupa Uzay Ajansı'nın ExoMars ve Mars Express misyonları, Güneş Sistemi'ndeki en yüksek yanardağlar olan Tharsis yanardağlarında don buldu.

BBC Sky at Night'ta yer alan habere göre, gezegen bilimciler daha önce Mars'ta bu bölgede don olmasının imkânsız olduğunu düşünüyorlardı. Ancak 2024'ün başlarında Mars Express'in Mars'ın ekvatorunda su buzuna dair kanıtlar bulduğu açıklanmıştı.

DON, İNSAN SAÇI KALINLIĞINDA BULUNUYOR

Don, parçalar halinde ortaya çıkar ve Mars'ta gün doğumu civarında birkaç saat boyunca varlığını sürdürür. Daha sonra güneş ışığında buharlaşır. Ayrıca don, sadece bir insan saçı kalınlığında (yaklaşık bir milimetrenin yüzde biri kadar) olmasına rağmen geniş bir alan kaplar.

Bu da Mars'ta soğuk mevsimlerde donan ve buharlaşan yaklaşık 150 bin ton su anlamına geliyor; kabaca 60 olimpik yüzme havuzuna eşdeğer.

Araştırmacı Adomas Valantinas, "Mars'ın ekvatoru çevresinde don oluşmasının imkansız olduğunu düşünüyorduk. Çünkü güneş ışığı ve ince atmosfer karışımı hem yüzeyde hem de dağın tepesinde sıcaklıkları nispeten yüksek tutuyor (donmuş zirveler görmeyi beklediğimiz Dünya'da gördüğümüzün aksine)" dedi.

MARS'IN VOLKANLARINDA DON NASIL OLUŞUR?

Mars'ın Tharsis bölgesi, Dünya'nın ötesindeki en ünlü yanardağ olan Olympus Mons ve Tharsis Montes dahil olmak üzere çok sayıda yanardağa ev sahipliği yapıyor: Ascraeus, Pavonis ve Arsia Mons.

Bu bölgedeki volkanların çoğu Dünya'daki Everest Dağı kadar ya da çok daha büyük. Örneğin Olympus Mons, Everest'ten üç kat daha yüksek olarak biliniyor.

Volkanların zirvelerinde, geçmişteki patlamalar sırasında magma odalarının boşalmasıyla oluşan ve "kaldera" olarak bilinen büyük çukurlar var. Ekip, bu kalderaların benzersiz bir mikro iklim oluşturması nedeniyle Mars volkanlarında don oluştuğuna inanıyor.