Milyonlarca yıl önce dinozorları yok etmişti! Chicxulub asteroidinin nereden geldiği belli oldu
Dünya'nın geçmiş tarihinde, çeşitli asteroitlerin çarpmasına maruz kalarak canlıların yaşamının yok olduğu bir yer haline geldiği zamanlara tanıklık edildi. Dünya'daki canlıların yüzde 75'ini yok ettiği tahmin edilen Chicxulub asteroidi de bunlardan biri. Bu nesnenin nereden geldiği belli oldu.
Chicxulub asteroidi, yaklaşık 66 milyon yıl önce Dünya'ya çarparak, Meksika'nın Yucatan Yarımadası'nda Chicxulub kraterini oluşturdu. Bu olay, Dünya'nın tarihindeki en büyük kitlesel yok oluşlardan birine yol açarak, dinozorların yanı sıra birçok diğer türün de yok olmasına neden oldu.
Bilimsel çalışmalara göre çapı yaklaşık 10-15 kilometre olduğu tahmin edilen Chicxulub asteroidinin, çarpma sonucu milyonlarca atom bombasının patlamasına eşdeğer bir enerji salınımına neden olduğu düşünülüyor. Chicxulub'un nereden geldiği, son araştırmalarda ortaya çıktı.
Science dergisinin internet sitesindeki habere göre, "Chicxulub asteroiti"nin oluşturduğu yeryüzü katmanını inceleyen bilim insanları, söz konusu asteroitin, C-tipi denilen karbonlu kondrit türü nadir bir asteroit olduğunu keşfetti.
CHICXULUB ASTEROİDİ JÜPİTER'İN ÖTESİNDEN GELDİ
Çalışmayı yürüten uluslararası araştırma ekibi, çarpmanın oluşturduğu yeryüzü katmanından alınan örneklerde eser miktarda rutenyum metali buldu.
Bulgular, dinozorların neslinin tükenmesine yol açan "Chicxulub asteroiti"nin, Jüpiter'in yörüngesinin ötesinde, Güneş Sistemi'nin oluşumunun ilk dönemlerinde ortaya çıkan çok nadir karbonlu kondrit türde bir asteroit olduğunu ortaya çıkardı.
Çalışmanın, Meksika'nın Yucatan Yarımadası'ndaki Chicxulub köyü yakınlarında, deniz yatağının altındaki çarpma kraterinde 2016'da yapılan araştırma ile uyumlu olduğu kaydedildi.
Araştırmanın başyazarı, Köln Üniversitesinden kozmokimyacı Dr. Mario Fischer-Gödde, rutenyumun Dünya'daki nadir elementlerden olduğunu, öte yandan, Güneş Sistemi'ndeki gökcisimlerinde 100 kat daha fazla bulunduğunu belirtti.
K-Pg sınırı da denilen, Kretase-Paleojen yok oluşu döneminde oluşan yeryüzü katmanlarından alınan 5 örnekte inceleme yapan Fischer-Gödde liderliğindeki ekip, rutenyumun 7 kararlı izotopunun oranının bütün örneklerde aynı olduğunu keşfetti. Ekip, bilinen karbonlu meteoritlerde ölçülen değerlerle de uyumlu olan bulgunun, söz konusu katmanın "Chicxulub asteroiti" kaynaklı olduğuna işaret ettiğini belirtti.
Öte yandan araştırma ekibi, 36 milyon ila 470 milyon yıl önceye tarihlenen diğer beş çarpma kraterindeki rutenyum oranlarının, K-Pg sınırındakinden farklı olduğu ve Güneş'e daha yakın oluşan silisli (S-tipi) meteorların değerleriyle örtüştüğünü tespit etti.
Karbonlu kondrit içeren asteroitlerin, Güneş Sistemi'nin oluşumunun hemen sonrasına yani 4,6 milyar yıl öncesine tarihlenen kalıntılar olduğu, Güneş'in sıcaklığıyla kolayca buharlaşabilen çok miktarda su, karbon ve diğer uçucu moleküller içerdiği biliniyor.
C-TİPİ ASTEROİTLER DÜNYA'YA İLK 1 MİLYAR YIL ÖNCE ÇARPTI
C-tipi asteroitlerin Dünya'ya ilk 1 milyar yıl boyunca çarptığı ve yaşamın oluşmasına yardımcı olabilecek su ve organik molekülleri sağladığı düşünülüyor.
Gezegenlerin çekim kuvvetlerinin, halen Mars ve Jüpiter arasındaki asteroit kuşağının dış bölgelerinde bulunan söz konusu asteroitleri Güneş sisteminin iç bölgelerine yönlendirdiği, "Chicxulub asteroiti"ne yakın büyüklükteki asteroitlerin ise her birkaç yüz milyon yılda bir Dünya'nın yörüngesiyle kesişecek yörüngelere fırlatılabileceği kaydediliyor.
Araştırmanın sonuçları, "American Association for the Advancement of Science (AAAS)" dergisinde yayımlandı.
