Yere düşen yiyeceklere dikkat! Cengiz Han'a uzanan '5 saniye kuralı' yeniden gündemde
Herkesin başına gelmiştir; elinizdeki bir ekmek parçası veya meyve dilimini bir anlık dalgınlıkla yere düşürürsünüz ve göz açıp kapayıncaya kadar yerde olduğunu fark edersiniz. Uzmanlar, yere düşen yiyeceklerin kısa sürede yenmesinin güvenli olmadığı konusunda uyarıda bulundu.
Pek çok kişi "beş saniye kuralı"nı uygulayarak hızlıca yere düşen yiyeceği alıp yemeye devam etse de yere düşen yiyeceklerin güvenli bir şekilde yenmesine bilimin ne tepki verdiğini hiç düşünmüş müydünüz? Bu konuda yapılan araştırmalar, beş saniye kuralının bir şehir efsanesinden ibaret olduğunu söylüyor.
BAKTERİLERDEN KAÇMAK NEREDEYSE İMKANSIZ
Bu yıl yapılan bir araştırmaya göre, banyo ve mutfakta metrekare başına 700 bakteri var. Bununla birlikte mikroskobik mikropların en az 400'ünün oturma odası gibi alanlarda olduğu düşünülüyor. Araştırmacılar, bakterilerden kaçmak için güvenli bir yer olmadığına inanıyor.
Yiyecekleri suyun altında tutmak toz ya da saç gibi görünür parçacıkların bir kısmını ortadan kaldırsa da beş saniye içinde olup olmadığına bakılmaksızın yerden bulaşan mikroplardan kurtulmanızı sağlamadığı ifade edildi.
"5 SANİYE KURALI BİR EFSANE"
İç hastalıkları doktoru ve gastroenteroloji uzmanı Dr. Wendi Lebrett, Food and Wine sitesine, "Ne yazık ki beş saniye kuralı bir efsanedir" açıklamasında bulundu.
CENGİZ HAN BÖYLE İSTİYORDU!
Beş saniye kuralının ne kadar süredir var olduğu bilinmemekle birlikte, bazı kaynaklar bu kuralın Moğol İmparatoru Cengiz Han dönemine kadar uzandığını düşünüyor. Han'ın ziyafetlerinde yere düşen yiyeceklerin yenmesini talep ettiği rivayet ediliyor.
Bazı kişiler ise, 1960'larda ünlü şef Julia Child'in yemek programında ocağın üstüne düşen bir krepi alıp halen yenebilir durumda olduğunu söylemesine bağlıyor.
ABD'deki Rutgers Üniversitesi'nde 2016 yılında yapılan bir çalışmada dört gıda türü incelendi: karpuz, ekmek, tereyağlı ekmek ve şekerli sakızlar.
Karpuzun beş saniye kuralından sonra en fazla bakteriye sahip olduğu (yüzde 97), ekmek ve tereyağlı ekmekte ise sırasıyla yüzde 94 ve 82 bakteri bulunduğu saptandı. Sakızlı şekere ise yüzde 62 oranında bakteri yapıştığı görüldü.
Bu oran kıyaslandığında küçük bir miktar gibi görünse de bilim insanları, temas ettiğimiz her yüzeyde zararlı bakterilerin bulunduğu ve temas ettiği anda gıdaya geçebileceği konusunda uyarıda bulundu.
BAKTERİLER GIDAYA YAPIŞMADA ÇOK BECERİKLİ
Bu süreç bir saniyeden kısa sürüyor ve yiyecekler salmonella, E. Coli, Listeria ve hatta kusma ve ishal gibi sindirim sorunlarına ve gıda zehirlenmesine neden olabilen bakteriler için bir çeşit mıknatıs görevi görmekte.
Bakteriler, bir tırtılın üzerindeki tüyler gibi çalışan ve böceğin ağaçlara tırmanmasını sağlayan fimbriae adı verilen küçük yapılar sayesinde gıdaya bağlanma konusunda oldukça becerikliler.
Rutgers Üniversitesi'nden gıda bilimci Donald Schaffner, National Geographic'e, bakterilerin gıdaya ne kadar hızlı yapıştığını gösteren bilimsel verilere rağmen beş saniye kuralının büyük olasılıkla devam edeceğini söyledi. "İnsanlar bunun doğru olmasını gerçekten istiyor. Bunu herkes yapıyor, hepimiz yerden yemekleri yiyoruz" ifadesini kullandı.
