Gazetecilikten idamı istenen lidere: Nikol Paşinyan kimdir?

Nikol Paşinyan, 1 Haziran 1975’te Ermenistan- Azerbaycan sınırındaki İcevan şehrinde dünyaya geldi. Babası Çarkhej  köyündeki devlet okulunda beden eğitimi öğretmenliği yapıyordu. Annesi ise Rustu ve ev hanımıydı.  

HAYALİNİN PEŞİNDEN KOŞTU

O dönemde Ermenistan, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) bir parçasıydı. Paşinyan da bu ideolojiyle büyüdü. Hayali gazeteci olmaktı. Hayallerinin peşinden giderek Ermenistan Devlet Üniversitesi’nde gazetecilik okumaya başladı. Eğitimi için başkent Erivan’a yerleşti. Ancak eğitimini yarıda bırakmak durumunda kalsa da gazetecilik mesleğini yaptı.

Daha genç yaşlarda siyasete ilgisi duymaya başladı. 90’ların başında "Armenian Time" adını verdiği bir gazete çıkardı. Burada yolsuzluk karşıtı bir makale yazmıştı. Gazetecilik okurken siyasi faaliyetleri ve özellikle yazdığı yolsuzluk karşıtı bir makalesi okul yönetimini rahatsız etti. Bu yüzden devamsızlığı gerekçe gösterilerek okuldan uzaklaştırıldı.

PARMAKLIKLARLA TANIŞMA

Henüz 25 yaşındayken Ermenistan’ın en çok satan gazetesinde baş editörlük yapmaya başlayan Paşinyan, haberlerinde saldırgan bir dil kullanıyor özellikle Koçaryan ve Sarkisyan hükümetlerini hedef alarak sert bir dil kullanıyordu. Onlarca kişiyle davalık oldu! Bu durum hapse girmesine neden oldu. Karalama ve iftira suçundan hapse atıldı. Bir süre sonra hapisten çıksa da yeniden cezaevine geri döndü. 

HALKI ÖRGÜTLEMEKLE SUÇLANDI

İkinci defa hapse girişi 2008’de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimi döneminde yaşandı.

Paşinyan, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Petrosyan’ı destekliyordu.
Büyük bir desteğe rağmen Petrosyan Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanamadı. Bunun üzerine halk sokağa döküldü. Halkın ayaklanmasında Paşinyan’ın öncülük ettiği söyleniyordu. Paşinyan halkı örgütlememekle suçlanıyordu. Hakkında arama kararı çıkarıldı.
Böylece Paşinyan 2 yıl süre yattıktan sonra afla serbest kalarak ikinci defa hapse girmiş oldu.

SİYASETLE TANIŞMA...

Serbest kalmasından sonra Paşinyan’ın siyasette etkin yılları başladı. 2012’de milletvekili seçildi. Ardından Toplumsal Sözleşme Partisi’nin başkanlığına getirildi. 

Nikol Paşinyan, siyasi görüşlerinde Ermenistan’ın ilk Cumhurbaşkanı Petrosyan’dan etkilendiğini söylüyor. Petrosyan da birinci Karabağ Savaşı’na liderlik yapan isimdi. Zaten Karabağ konusunda da aynı görüşe sahipler.

Uzun yılar halk desteğini alamayan Paşinyan, hep Armen Sarkisyan hükümetine karşı adımlar atarak büyüdü.

2018 de Paşinyan için çok önemliydi. Sarkisyan hükümetine istifa çağrısını açıkça yüksek sesle söylemeye başladı. Sebebi ise 2015’teki referandumla yönetim sisteminin yarı başkanlıktan parlamenter demokrasiye geçmesiydi. Sarkisyan’ın bu değişimi görev süresini uzatmak için yaptığı düşünülüyordu.

KADİFE DEVRİMİN BAŞROLÜ

Halk sokaklara döküldü. Sloganlar attı. Paşinyan yine kalabalıklara liderlik eden isim olarak başroldeydi. ‘Sarkisyan istifa’ sloganları Paşinyan’ı muhalefet liderliğine sornada iktidara taşıyacaktı. 2018’de Sarkisyan’ın istifası ile gelen süreç ‘Kadife Devrim’ olarak tarihe geçti. Paşinyan’ın kamuflaj desen li kıyafeti de tshirtü ve şapkasıyla bu devrimin simgesi haline geldi.

Bu dönemden akıllarda kalan bir kare var. Ekranlarınza da getireceğiz. Sarkisyan ile Paşinyan görüşmesi.

Erivan’daki bir otelde yapılan görüşme televizyondan canlı yayınla verildi.
Sarkisyan söze “Görüşme talebime olumlu yanıt verilmesinden memnunum” diyerek başladı. Ama Paşinyan, Sarkisyan’ın sözünü keserek “Bir yanlış anlaşılma var. Ben buraya istifanızın ve iktidarın barışçıl ve yumuşak bir şekilde geçişinin sağlanması için koşulları görüşmeye geldim” dedi.

SARKİZYAN'I PES ETTİRDİ

Sarkizkan ayağa kalktı. Paşinyan canlı yayında “Karabağ Klanı” olarak bilinen Sarkisyan’ı köşeye sıkıştırmıştı. Peki nedir bu Karabağ Klanı?

Karabağ Klanı, Ermeni etnik milliyetçileri ve Karabağ’daki Ermenistan yanlısı ayrılıkçı gruplardı tanımlamak için kullanılan bir kelime. 
Görüşme Sarkisyan’ın canlı yayını terk etmesi ile sona erdi. Giderken Sarkisyan’ın “Bu, bir diyalog değil, şantajdır”  cümleleri ile ayrıldı.
Paşinyan’ın önderlik ettiği yıldırma stratejisi işe yaradı, Sarkisyan baskılara daha fazla direnemedi ve  “Paşinyan haklıydı, ben haksızdım. Görevimi bırakıyorum” diyerek Cumhurbaşkanlığı görevinden istifa etti.

BATI POLİTİKASINDA RUSLAR RAHATSIZ

Sarkisyan’ın istifasının ardından boş kalan koltuğa  Paşinyan oturdu. 
Muhalefette olduğu dönemde “Ne Rus, ne de Batı yanlısıyım. Ben Ermenistan yanlısıyım” demişti. Ama Başbakan olduğunda Rusya’nın önemli bir müttefik olduğunu, ilişkilerin de önem taşıdığını söylemeye başladı.

Ermenistan eski bir Sovyet ülkesi bu nedenle ülkede Rus etkisi hâlâ var. Paşinyan bunu kırmak istedi ancak bir yandan da Rusya ile yakın ilişkilerini sürdürdü. Bir yandan da ABD ve Avrupa Birliği ile ilişkileri geliştirmeye çalıştı. Ancak Batı’ya yakınlığı Rusya’yı her zaman rahatsız etti.

Ermenistan ekonomisi kötü durumda, Paşinyan siyasetini değiştirdi ve yeni savaş yeni topraklar söylemleri gündeme gelmeye başladı. Yani dikkatleri başka yöne çeviriyor.

YÜZDE 50 İLE SEÇİM KAZANDI

20 Haziran 2021’de yapılan seçimlerde Paşinyan oyların yarısından fazlasını alarak yeniden Başbakan oldu.

Paşinyan gazetecilik dönemlerinde yaptığı kara propagandayı şu anda siyaset sahnesinde de uyguluyarak Ermenistan’ı yönetiyor. Benimsediği bu yöntemin daha ne ne kadar başarılı olacağını ise zaman gösterecek.