Malatya’daki 76 yılık uçak mezarın hüzünlü öyküsü
Osmanlı döneminden kalan ve bir süre önce sit alanı ilan edilen tarihi Sancaktar Mezarlığı içerisinde bulunan 1942 yılından kalma uçak görünümlü mezar, hem görünüşü hem de hikayesiyle şaşırtıyor. Üzerinde, ‘İzolu Paşa Oğlu Nevzat Ruhuna Fatiha, 1927-1942’ yazan mezarda, Nevzat Çetinkaya yatıyor.
Çatıdan uçmak isterken ölmüş
Mezarda yatan kişinin ailesinden ve yakınlarından edinilen bilgiye göre, pilot olma hayaliyle yaşayan Nevzat Çetinkaya 15 yaşındayken evlerinin çatısına uçmak için çıktı ve çatıdan düşerek hayatını kaybetti. Baba Paşa Çetinkaya da hayaline kavuşamadan ölen oğlunun mezarını uçak şeklinde yaptırdı. Tahrip olduğu için bir süre önce Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilen mezar 1942 yılından bu yana varlığını koruyor.
"Babamın ateşi ancak böyle söndü"
Mezarda yatan Nevzat Çetinkaya'nın kardeşi Fatma Zehra Baştimur, kardeşinin pilot olmak istediğini ancak bu hayaline kavuşamadan öldüğü için babasın çok üzüldüğünü söyledi. Baştimur, "Babam bu mezarı gidip Antep’ten yaptırıp geldi. İlk mezar gelirken yolda kırılmış, tekrar bir daha getirtti. Babamın ateşi ancak böyle söndü" şeklinde konuştu.
"Hayalini yeğenleri gerçekleştirdi"
Baştimur, ölen ağabeyinin hayalini yeğenlerinin gerçekleştirdiğini aktararak, bundan dolayı ailecek çok mutlu olduklarını dile getirdi.
Mezarlığın bulunduğu Şehit Fevzi Mahallesi'nin Muhtarı Sami Cengil ise uçak mezarın mahallelerinin sembolü olduğunu ifade etti. Cengil, "Çocuk yaşta hayali pilot olan bir kardeşimiz bir gün evin çatısından 'ben uçacağım siz de göreceksiniz' diyerek uçuyor sonra ölüyor. Babası da oğlu için bu mezarı yaptırıyor. Bu mezar daha önce tahrip olmuştu büyükşehir belediyesi bu mezarı restore etti" diye konuştu.Tokat'ın Niksar ilçesine bağlı Büyükyurt köyündeki kabristanda bulunan çantı tekniği ile yapılmış ahşap mezarların sırrı henüz çözülemedi. Bölgede başka köylerde rastlanmayan ikisi tahrip olmuş 19 mezarın neden ahşaptan yapıldığı bilinmiyor.
İl Kültür ve Turizm Müdürü Adem Çakır, Büyükyurt köyündeki ahşap mezarların, yaklaşık 20 yıl önce kültür varlığı olarak tescillendiğini söyledi.
Mezarların Tokat'taki ilginç yapılardan biri olduğunu belirten Çakır, "Köyün kabristanlığında 19 ahşap mezar bulunuyor. Bunların neden ahşaptan yapıldığını bilmiyoruz. Burada bilimsel araştırmanın yapılması önem taşıyor. Gerekli çalışmalar yapılırsa mezarların neden bu şekilde yapıldığının ortaya çıkacağını umuyoruz." diye konuştu.
Ahşap mezarları zaman zaman gündeme getirdiklerini, daha önce başlatılan bir çalışmanın da yarım kaldığını aktaran Çakır, bu konuda araştırma yapmak isteyen akademisyenlere her türlü desteği vereceklerini vurguladı.
Özcan: "Buranın araştırmacılara konu olduğunu düşünüyoruz"
Niksar Belediye Başkanı Özdilek Özcan ise ilçede başka köylerde ahşap mezarlara rastlanmadığına işaret etti.Özcan, "Geçmişte köyümüzde daha fazla mezar varmış. Bu mezarlarımızı incelediğimizde 100-150 yıllık bir geçmişinin olduğunu tahmin edebiliyoruz. Bu, Büyükyurt köyümüze ait bir özellik taşıyor. Diğer köylerimizde bunu görmüyoruz. Büyükyurt köyümüz ve yakınları Osmanlı köyleri." dedi.
Ahşap mezarların araştırılmasını isteyen Özcan, şunları dile getirdi:
"Buranın araştırmacılara konu olduğunu düşünüyoruz. Neden ahşap kullanılmış, neden ahşap mezar yapılmış? Ahşap mezarların araştırılmasını istiyoruz. Büyükyurt köyümüzün olduğu bölge, ormanlık ve aynı zamanda yüksek rakımlı bir yer. Oralarda ağaç işleri yoğun."Köy azalarından Osman Çaymaz da kabristandaki ahşap mezarların pelit ağacından yapıldığını, hikayelerinin ve kime ait olduklarının köyde kimse tarafından bilinmediğini belirtti.
Çaymaz, kabristanda ahşaptan yapılmış daha çok mezarlık bulunduğunu ancak zamanla bazılarının tahrip olduğunu anlattı.
