Aktinomikoz ne demek? Aktinomikoz neden olur? Aktinomiçes enfeksiyonu nedir? Aktinomikoz nasıl bulaşır?

Actinomycetaceae familyasından bir hastalık türü olan Aktinomikoz, insanlarda ve hayvanlarda uzun süreli görülen cerahatli, fistül oluşumuna neden olabilen ve yayılabilen bir hastalık çeşididir.  Actinomyces israelii ise aktinomikozdan sorumlu en yaygın tür olarak bilinmektedir.

Aktinomikoz Hastalığının Nedenleri Nedir?

Tıp dilinde "Actinomyces israelii" adıyla bilinen bir bakterinin yapmış olduğu enfeksiyondur. Bu bakteri en çok burun, boğaz bölgesinde yaygın şekilde bulunan bir organizmadır. Normal şartlarda herhangi bir hastalığa neden olmuyor olsa bile deri bozulması, yaşanan travmalar ve farklı sebeplerden dolayı bakteriler hastalığın oluşmasına sebep olabilmektedir. Bu sebeple hastalık en çok yüz ve boyun kısmında kendini göstermektedir. Enfeksiyon akciğerleri, karnı, pelvisi veya vücudun herhangi bir diğer yumuşak doku bölgesini de tutabilir. Enfeksiyon bulaşıcı değildir. Bu, diğer insanlara temas veya hava yoluyla yayılmadığı anlamına gelir.

Fakat vücutta deri bütünlüğünü bozan yaygın tetikleyiciler olarak diş apsesi veya oral cerrahi sebebiyle başka yumuşak dokulara yayılabilmektedir. Enfeksiyon, gebeliği önlemek için rahim içi araç kullanan (RİA) olan bazı kadınları da etkileyebilmektedir. 

Aktinomikoz Hastalığı için Hangi Doktor ve Bölüme, Ne Zaman Gidilmeli?

Aktinomikoz hastalığının bazı belirtileri ve hastanın şikayetleri hastalığın varlığı için uyarıcı olmalıdır. Bu uyarıcı belirtiler ve şikayetler görüldüğü zaman bir enfeksiyon hastalıkları uzmanı ile görüşmek gerekebilir. Farklı aktinomikoz tipleri ile farklı branşlar ilgilenebilir. Doktorlar gerek duyduğu zaman farklı branşlardan konsültasyon ister. 

Bu belirti ve şikayetler:

Vücudun herhangi bir bölgesindeki yumuşak doku ve deri yüzeyinden meydana gelen akıntılar aktinomikoz belirtisi taşır. 

• Rahim içi araç kullanan kadınlarda ağrı ve rahatsızlığa ek ateş şikayeti olduğunda aktinomikoz akla gelmeli ve bir kadın doğum ve hastalıkları uzmanı ile görüşmesi gerekir. 
• Akciğer aktinomikozu meydana geldiğinde hastalar kronik öksürük, kötü kokulu balgam ve ateş gibi belirtiler ile karşılaşabilir. Bu durumda genellikle akla ilk gelen hastalık aktinomikoz olmaz ancak bir göğüs hastalıkları uzmanı ile görüşmesi gerekir. 
• Nadiren görülen ve merkezi sinir sistemini tutarak beyin apsesi yapabilen aktinomikoz durumu da görülebilir. Hasta da baş dönmesi, şiddetli baş ağrısı gibi belirtiler gözlenir. Bu durumda bir nörolojik hastalıklar uzmanı ile görüşmesi gerekir. 

• Normalde ağzımızda bulunabilen ve havasız yaşayabilen ve Astinomices denilen mantarların sebep olduğu hastalıktır. İkinci tür ağız içi mukozasında, özellikle çürük dişlerde ve bademciklerde bir zarar vermeden bulunur. İnsanlarda ve hayvanlarda görülebilir.
• İnsanlarda en çok baş, boyun, ağız, yutak, burun, dudak ve tükürük bezlerine, ender olarak plevra (akciğer zarı) akciğer, bağırsak, karın ve deride aktinomikoz görülebilir.
• İnsanlarda hastalık bakteriyi taşıyan bir kıymık batması veya diken batması ile bulaşabilir.
• Aktinomikoz çenede hafif ağrılı sert bir şişlikle ortaya çıkıp daha sonra yumuşar ve bir kaç yerden açılır. Akıntıda sarı tanecik içinde mantarın ipliksi şeklinde filamanları görülür.
• Hastalığın teşhisi, mantarın teşhisi ile olur. 
• Hastalığın tedavisi hastalığın oluştuğu yere göre değişim gösterir.
• Tedavi edilmediği takdirde, akciğerlere, apandisite kadar yayılabilir.
• Tedavi yöntemi damar yoluyla her gün verilen penisilindir.

Aktinomikoz Semptomları Nelerdir?

Ağız dokusu enfekte olmuşsa “topaklı çene”ye neden olur. Yani çene bölgesinde sert bir topak hissedilir. 

Aktinomikozun diğer semptomları:

• ateş
• kilo kaybı
• boyun veya yüzdeki topaklar
• ciltte boşalma yaraları
• aşırı sinüs drenajı
• öksürme
• göğüs ağrısı

Aktinomikoz Tedavisi Nasıl Yapılır? 

Hastalığın ilk tedavisi antibiyotikle yapılmaktadır. Enfeksiyonu durdurmak için yüksek penisilin dozları tatbik edilir. Antibiyotiklerin enfeksiyonu tamamen tedavi etmesi bir yıl sürebilir. Enfeksiyondan kaynaklanan herhangi bir cilt döküntülerin veya apselerin, boşaltılmaları veya çıkarılmaları gerekebilir. Erken dönemde agresif tedavi, uzun vadeli komplikasyonlar geliştirme ve ameliyat gerektiren olasılığı azaltır. Hastalığa yakalanmamak için ağız hijyenine dikkat edilmesi oldukça önemlidir.