Probiyotik Nedir, Faydaları Nelerdir ve Probiyotik Takviyeler Ne İşe Yarar Hangi Besinlerde Bulunur?
Sağlığa birçok faydası olan canlı organizmaların tamamına "probiyotik besin" denilmektedir. Vücut için önemli bir besin kaynağı olan probiyotiklerle ilgili haberimizde; "probiyotik nedir, ne işe yarar, probiyotik besinler hangileridir?, probiyotik hangi hastalıklara iyi gelir? probiyotik eksikliği nelere yol açar? probiyotik ne zaman alınmalı? probiyotik kilo aldırır mı?" gibi merak edilen sorularının cevaplarını derledik. Keyifli okumalar diliyoruz...
Bağırsak sağlığımızdan sorumlu olan probiyotiklerin aynı zamanda genel sağlığımıza da pek çok açıdan katkıda bulunduğunu, bağışıklığımızı güçlendirerek, kanser başta olmak üzere hastalıklara yakalanma riskimizi düşürdüğünü biliyor muydunuz?
Özellikle kabızlık, ishal, gaz, mide şişkinliği gibi sindirim sistemine dair sorunları çözüme kavuşturan probiyotik besinler; sağlıklı bir şekilde zayıflayabilmemize de olanak tanıyor. Metabolizma hızlandırıcı etki göstererek, sindirim sistemimizi düzene sokan bu besinler, düzenli olarak tüketildiğinde bağırsak florasını güçlendirmenin yanı sıra karaciğerimizin, genital bölge dokusunun da temizlenmesini sağlıyor.
Diğer taraftan, bağırsaklarımızda ve vücudumuzun diğer bölümlerinde hastalık oluşumuna zemin hazırlayan bakteri ve mikropların çoğalmasını engelleyen probiyotikler; bozulan bağırsak florasının tekrar eski sağlığına kavuşturuyor.
Probiyotik Faydaları Nelerdir?
İlk ve en önemli görevi; sindirim sistemi ve bağırsak sağlığımızı korumak olan bu yararlı mikroorganizmaların sağlığımıza diğer katkılarını ise aşağıdaki şekilde sıralayabilmemiz mümkün:
Bağışıklık sistemimizi güçlendirerek, grip, nezle, soğuk algınlığı gibi hafif hastalıkların yanı sıra kanser gibi daha ciddi rahatsızlıklara da yakalanma olasılığımızı önemli ölçüde azaltıyor.
Gün içerisinde tükettiğimiz besinleri daha rahat bir şekilde hazmedebilmemizi sağlıyor. Yani mide şişkinliği, hazımsızlık, gaz sorunlarımızdan kurtulmamıza öncülük ediyor.
Besinler aracılığıyla vücudumuza aldığımız vitamin ve minerallerin bağırsaklarımız ve vücudumuz tarafından kolaylıkla sentezlenebilmesine olanak tanıyor.
Bağırsak çeperini ve duvarını güçlendiren bu yararlı bakteriler; bağırsaklarımızdaki zararlı bakterilerle savaşarak, bu bakterileri öldürüyor. Bağırsak duvarının geçirgenliğini azaltarak, bakterilerin ve toksik maddelerin kanımıza ve diğer organlarımıza bulaşmasını önlüyor.
Bağırsaklarımızda yaşayan bu canlı organizmalar; sindirim, kolon, karaciğer, bağırsak sağlığımızın yanı sıra beyin sağlığımızı da güçlendiriyor. Vitamin ve minerallerin emilimini kolaylaştırdığı için besin ve oksijenin beynimize hatta kalbimize daha hızlıca iletilmesine aracılık ediyor. Yani Alzheimer, Parkinson, unutkanlık, hafıza kaybı, odaklanamama gibi sinir sistemi hastalıklarına, depresyon, anksiyete gibi ruhsal hastalıklara karşı bizleri koruyor.
Böbrek sağlığımıza da olumlu katkıları bulunan probiyotiklerin faydaları arasında böbrek taşlarının düşürülmesini sağlamak, böbreklerde taş oluşumunu önlemek, idrar yolu iltihaplanmalarını gidermek de bulunuyor.
Erken yaşlanma belirtilerini azaltan bu bakteriler; otizm tedavisinde bile oldukça etkili oluyor.
Egzama ve sedef gibi iltihabi deri hastalıklarını iyileştiren probiyotik besinler; gıda alerjilerine de iyi geliyor.
Probiyotik besin tüketiminin faydaları arasında kolesterolü dengelemek, serotonin hormonunun daha fazla miktarda salgılanmasını uyarmak, bağırsaklarda B12 ve diğer B vitamin gruplarının üretimini teşvik etmek, vücudumuzda mantar oluşumunu önlemek, östrojen miktarını dengelemek gibi hepsi birbirinden önemli etkiler de yer alıyor.
Kronik yorgunluğu, kas ve eklem ağrılarını tedavi edici bir rol üstlenen probiyotikler; tiroid hormonunun az ya da aşırı salgılanmasını önlüyor. Yani tiroid hastalıklarına karşı da sizleri korumuş oluyor.
Ülser oluşumuna neden olan bakterileri öldürerek, mide sağlığımızı gözetiyor.
Probiyotikler Hangi Durumlarda Nasıl Kullanılır?
Probiyotikler, birçok sağlık problemine karşı kullanabiliriz. Özellikle fayda sağladığı hastalıkları kısa kısa şöyle özetleyebiliriz:
Antibiyotik kullanımına bağlı oluşan ishal
Hassas barsak sendromu
Enfeksiyona bağlı ishaller ve barsak hastalıkları
Probiyotikler, zararlı bakterileri bağırsakta bulunmasını engeller. Kalın bağırsaktaki Ph’ı düşürerek asidik ortam oluşmasıın sağlar ve bu da iyi bakterilerin sayısını çoğaltır. Bu sebeple virüs veya parazite bağlı ishallerin iyileşmesi hızlanır.
Probiyotikler hangi durumlarda kullanılmaz?
Sağlığınız iyiyse genelde de sebze ağırlıklı besleniyorsanız, probiyotik kullanmanıza gerek yoktur. Çünkü sebze, meyve ve baklagillerden oluşan beslenme tarzı, bağırsak florasının doğal dengesini korumasını sağlar.
Probiyotik hangi besinlerde vardır?
Probiyotik içeren bazı doğal besinler:
Yoğurt: En bilinen probiyotik kaynağı yoğurttur. İçerdiği yararlı bakteriler sayesinde, sindirim sistemini zararlı bakterilere karşı korur ve gerektiğinde onlarla mücadele eder.
Kefir: İçerdiği probiyotik mikroorganizmalar ile, sindirim sorunlarının daha hızlı çözülmesini sağlar.
Peynir: İçerisinde bağışıklık sistemini güçlendiren mikroorganizmalar vardır.
Turşu: Yine içerisinde sindirim sistemi için yararlı bakteriler vardır.
Keçi sütü: Keçi sütünde bulunan bakteriler, vücuda enerji verirler ve bağışıklık sistemini güçlendirirler.
Bitter çikolata: Bir parça bitter çikolata, tüketeceğiniz süt ürünlerinden 2 kat daha fazla probiyotik içerir.
Ayran: Yoğurt bazlı olduğu için, sindirim sistemindeki zararlı bakterilerin yok edilmesine ve yararlı bakterilerinde artmasına yardımcı olur.
Kombu çayı: Bu çay, yüksek miktarda probiyotik içerir. Bizim kültürümüzde çok bilinmese de vücuda enerji verir ve rahatlama sağlar.
Probiyotik içeren diğer gıdalar ise şöyle sıralanabilir: Nar ekşisi, sirke, şalgam, boza, pastörize edilmemiş zeytin, süzme peynir, dhokla, dosa, ıdli, kim chi, miso, natto…
Probiyotik hangi hastalıklara iyi gelir?
Günümüzde sağlıksız gıdaların fazlaca tüketimi sindirim sistemini bozar. İşte probiyotikler sağlıksız gıdaların sindirim sisteminde yaptığı tahribatı tamir edebilir. Özellikle bağırsak hastalıklarına probiyotikler bir çeşit koruma sağlar. İrritabl bağırsak sendromu, Crohn hastalığı, ülseratif kolit, inflamatuar bağırsak hastalığı ve diğer inflamatuar hastalıkların tedavisinde probiyotiklerin fayda sağladığı bilinmektedir.
Probiyotik eksikliği nelere yol açar?
Vücutta probiyotikler azaldığında başta; kabızlık, ishal, karın da gaz ve şişkinlik, reflü, vücutta kronik yorgunluk hali, bilinç bulanıklığı, depresyon, mantar enfeksiyonları, egzama ve akne gibi cilt problemleri, sersemlik hali, bulanık görme ve kalp ritminde düzensizlikler en çok şikayet edilen durumlardır.
Probiyotik ne zaman alınmalı?
Gün içerisinde probiyotik içeren gıdaları ister gece ister ara öğünlerde veya akşam yemeğinde tüketebilirsiniz. Bağırsak sağlığınızı korumak için probiyotik içerikli gıdaların tüketiminin önemli olduğunu söylememiz gerekiyor...
Probiyotik kilo aldırır mı?
Probiyotik içeren gıdaların hepsi ne kilo kaybına yardımcı olur, ne de kilo alımına... Burada dikkad edilmesi gereken şey daha çok tüketilen probiyotiğin türüne bağlıdır ve her insan da farklı etkiler bırakabilir.
Sağlıklı günler diliyoruz...