İsrail-Hamas arasındaki ateşkes görüşmelerine katılan ABD İstihbarat Teşkilatı (CIA) William Burns, Orta Doğu'yu daha karmaşık ve bu kadar patlamaya hazır nadiren gördüğünü söyledi.
ABD Merkezi Istihbarat Teskilati (CIA) Direktörü William Burns, Amerikan dis politika dergisi Foreign Affaris'a yazdigi makaleyle dikkat çekti. ''Ajanlik ve Devlet Yönetimi: Rekabet Çagi Için CIA'in Dönüsümü'' baslikli makale kaleme alan Burns, 7 Ekim'den sonra Orta Dogu'da yasanan sürecin bir dönüm noktasi oldugunu söyledi. Gazze'de birçok zor problemle karsi karsiya olduklarini söyleyen Burns, bunlardan bazilarinin Israil saldirilarinin yogunlugunu azaltmak, rehinelerin serbest kalmasini saglamak, çatismanin bölgeye yayilmasini önlemek ve Gazze'de uygulanabilir bir formül bulabilmek oldugunu söyledi.
Hamas'in 7 Ekim'deki Aksa Tufani operasyonuyla baslayan ve Israil'in Gazze'de halen devam eden saldirilariyla gerilimin sadece bölgeyi degil tüm küresel sistemi ilgilendirdigini belirten Burns, sürecin hassasiyetini, "Son 40 yilimin büyük kismini Ortadogu'da ya da bu bölge üzerine harcadim ve Ortadogu'yu daha karmasik ve bu kadar patlamaya hazir nadiren gördüm." ifade etti.
Iran-Israil denklemine dair de açiklamalarda bulunan Burns, "Israil'in ve bölgenin güvenligi için anahtar, Iran'la bas edebilmektir. Iran rejimi mevcut krizde güçlenmistir ve son bölgesel uzantisina kadar savasmaya hazir gözükmektedir." yorumunda bulundu.
Rusya-Ukrayna savasina deginen Burns, ABD ve Bati'nin Ukrayna'ya verdigi destegin hayati oldugunu, Kongre'ye takilan destek paketine iliskin ise sunu söyledi:
"Su kritik asamada ABD için geri adim atmak ve Ukrayna'ya destegi kesmek tarihi anlamda kendi kalemize gol atmak olur."
Rusya'nin Ukrayna'daki savasi birkaç düzlemde kaybettigini savunan Burns, Rus ordusunun agir kayiplar verdigini ve ekonomisinin tahribata ugradigini kaydetti.
ABD'nin su an karsi karsiya oldugu durumu Soguk Savas'in bittigi döneme ya da 11 Eylül sonrasi döneme benzeten CIA Direktörü, ABD'nin artik Çin ve Rusya karsisinda "rakipsiz üstünlüge" sahip olmadigini belirtti.
"En yakin meydan okuma Rusya'dan geliyor olabilir, ancak Çin uzun vadede daha büyük bir tehdittir." ifadelerini kullanan CIA Direktörü, teskilatin son yillarda ciddi sekilde buna göre yeniden organize oldugunu ve sadece Çin üzerine odaklanan bir birim kurduklarini aktardi.
Burns, Ukrayna'daki savasi en yakindan Pekin'in izledigini belirterek, "Çin, uluslararasi düzeni yeniden sekillendirme niyeti ve bunu yapmak için ekonomik, diplomatik, askeri ve teknolojik gücü ile ABD'nin yegane rakibi olarak durmaktadir." degerlendirmesini yapti.
Çin'in yükselisinin tek basina sorun olmadigini, asil sorunun Pekin'in "tehdit edici" eylemleri oldugunu savunan Burns, Çin Devlet Baskani Si Cinping'in sadece ülkesinin dönüstürücü gücüne odaklanmayip uluslararasi sistemi "yeniden yazma" niyetiyle daha büyük adimlar attigini belirtti.