İsrail’in Gazze kabusu: Tüneller başına bela oldu

Hamas​'ın İsrail'e sessizce ve derinden gerçekleştirdiği 7 Ekim saldırısında büyük bir etken sağlayan Gazze tünelleri savaş ilerledikçe İsrail'in başına bela oldu. İsrail'in sıklıkla şikayetçi olduğu fakat bir türlü sona erdiremediği gizli geçitler savaşta Hamas'ın can damarı sayıldı. Bir örümcek ağı gibi inşa edilmiş tüneller​ yer altında kilometrelerce uzunluğa sahip ve 70 metre derinliğe kadar uzanıyor, sayıları ise bin 300'ü aşıyor.

İsrail'le çatışmalarında Hamas'a büyük bir stratejik avantaj sağlayan tüneller, komuta ve kontrol merkezini, onbinlerce militanın barınacağı alanı, silahların depolanacağı yerleri ve füze barınaklarını temsil ediyor. Tünellerde bulunan hava, su, elektrik ve iletişimin sağlandığı tüneller, insanların haftalarca burada kalmalarını sağlıyor.

''SİLAHLI KİŞİLER YER ALTINDAN ÇIKTI''

Hamas, geçtiğimiz cumartesi bu tünellerden birini kullanarak kuzey Gazze Şeridi​'ndeki Beyt Hanun geçiş noktasının İsrail tarafına doğru yola çıktı. Bu şekilde İsrail ordusuna saldırı düzenledi. Hamas, birçok İsrail askerinin öldürüldüğünü duyururken Tel Aviv ise silahlı kişilerin bir yer altı tünelinden çıktığını bildirdi. 

İsrailli rehine Yocheved Lifshitz ise örümcek ağına benzettiği tüneller için ''Yerin kilometrelerce altında nemli tünellerde saatlerce yürüdük'' dedi.

Gözlemcilere göre Hamas, İsrailli mahkumların büyük bir kısmını bu tünellerde tutuyor. İsrail ordusundaki asker ve subayların da aralarında olduğu rehinelerin sayısı 240'a ulaştı. 

''KARA SALDIRISI İSTEKSİZLİĞİ TÜNELLERDEN KAYNAKLI''

Askeri uzmanlar da tünellerin İsrail'in büyük bir kara saldırısı başlatma konusundaki isteksizliğinin nedenlerinden biri olarak tünelleri işaret ediyor. Stratejik uzman Hişam el-Halabi, konumları ve uzantılarıyla ilgili doğru ve ayrıntılı haritaların bulunmaması nedeniyle, Hamas militanlarının aniden çıkıp savaşabileceği tünellerin İsrail ordusuna ağır kayıplar verdirebileceğine dikkat çekiyor. Bu tüneller sayesinde İsrail'in hava, kara ve denizdeki askeri üstünlüğü azalıyor.

Gazze Şeridi'ne yapılacak kara saldırısının zor olacağını düşünen İsrail Savunma Bakanı Yoav Galant, tünel ağının çözülmesinin uzun zaman alacağı konusunda uyardı. İsrail Reichman Üniversitesi'nden profesör Dr. Daphne Richemond Barak, İsrail ordusunu teknolojik avantajlardan mahrum bırakan bu tünellerin Hamas militanlarına avantaj sağladığını, İsrail ordusu buralara saldırdığı taktirde içerideki rehinelerin hayatlarını kaybedeceğini hatırlatıyor. 

''SANKİ HAYALETLERLE SAVAŞIYORSUN''

2014 yılındaki savaşa katılan Bernstein, çatışmaların pusular, tuzaklar, sığınaklar ve keskin nişancıların bir karışımı olduğunu söylerken, ''Sanki hayaletlerle savaşıyorsun'' ifadelerini kullandı. Tünellerin kafa karıştırıcı bir karışımı etkisi olduğunu söyleyen Bernstein, Hamas militanlarının birdenbire ortaya çıktığını söyledi.

ABD Askeri Koleji West Point'teki Modern Savaş Enstitüsü, bu tünellerin bir yeraltı kabusu olduğunu vurgulayarak İsrail ordusunun karşı karşıya olduğu lanete dair uyarıda bulundu. John Spencer, enstitüye sunduğu bir çalışmada, "Yüzlerce kilometrelik tünellerin iç içe geçtiği Gazze'deki meselenin boyutu benzersiz. Bunlar gerçek bir yeraltı şehri" ifadelerini kullandı.

Spencer, 41 kilometre uzunluğunda, 6 ila 13 kilometre genişliğindeki Gazze Şeridi'nde 500 kilometre uzunluğunda bin 300 tünel bulunduğunu da sözlerine ekledi.

TÜNELLER 3 ANA TÜRE AYRILIYOR

Gazze Şeridi'ndeki tüneller üç ana türe ayrılıyor. Bunlardan bazıları, sınırları aşmak ve İsrail ordusu hatlarının gerisinde saldırılar gerçekleştirmek için kullanılan, roketatarların fırlatıldığı saldırı tünelleri.

Pusu kurmak ve savaşçıları İsrail uçaklarının ve baskınlarının havadan görüş alanından uzaklaştırmak için kullanılan savunma tünelleri de mevcut. Bu tünellerin üçüncü türü ise operasyonları yönetmek ve savaşçıları yönlendirmek amacıyla komuta kontrol merkezi olarak kullanılan lojistik tüneller.

Gazze Şeridi'ndeki tünellerin tarihi, Filistin ile Mısır arasındaki sınırda yaşayan bazı ailelerin hafif silah ve eşya kaçakçılığı yapmak için küçük tüneller kazmaya başladıkları1990'lı yıllara kadar uzanıyor. 

2000 yılında İkinci İntifada'nın başlamasıyla birlikte Filistin direnişi bu tünelleri silah kaçakçılığı yapmak ve askeri gücü pekiştirmek için kullandı. 

İsrail ordusunun eski tarih dairesi başkanı Shaul Shay, Filistinli gruplarla İsrail ordusu arasındaki savaşın yeni arenası haline gelen tünellerin İsrail için bir ikilem teşkil ettiğini açıkladı.

TEL AVİV'İN DUVARLARI ETKİSİZ

Tel Aviv yıllar önce Gazze sınırına 65 kilometrelik duvar örse de Kassam Tugayları'nın 7 Ekim'deki saldırısı, bu duvarların başarısızlığını kanıtladı. 

Maliyeti 1,1 milyar doları bulan bu duvar, tünelleri tespit edecek sensörlerle donatılmış yer altı beton duvarının yanı sıra altı metre yüksekliğinde çelik çitten oluşuyor.