Dolar adım adım 36'ya ilerliyor! Kur artışının raflara etkisi: Hangi ürünler ilk zamlanıyor?
Dolar fiyatı adım adım ilerliyor. 36 liraya dayanan doların yükselmesi, geniş bir ürün ve hizmet yelpazesinde fiyat artışlarına da neden oluyor. Akaryakıttan gıdaya, teknolojiden sağlığa kadar birçok sektörde yaşanan bu fiyat artışları, tüketicileri tedirgin ediyor. İşte dolar artınca artan ürünler ve etkileri.
Küresel piyasalar hareketli. İngiltere merkez bankası beklendiği gibi temel faiz oranını yüzde 4,75'ten yüzde 4,5'e düşürdü. Bu yıl, ABD ve Avrupa'daki para politikasının farklılaşması muhtemel. ABD daha güçlü bir genişleme ve talep odaklı fiyat artışları belirtileri yaşarken, İngiltere enerji fiyatları ve zayıf bir para birimi tarafından desteklenen durgunluk ve enflasyonla başa çıkıyor. ABD doları kazanımlarını korumaya devam ederken lira karşısında da adım adım yükseliyor.
DOLAR GÜÇLÜ KALMAYA DEVAM EDİYOR
ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve gelmesinden sonra ticaret savaşı endişesi yaşanırken, dolar 35’i aşarak 36,0009 lirayı gördü. Şu an ise TL karşısında 35,89 liradan işlem görüyor.
Döviz kurlarındaki dalgalanmalar, özellikle doların yükselmesi, pek çok sektörde doğrudan fiyat artışlarını da beraberinde getiriyor.
Özellikle ithal ürünlerin maliyetlerinin artmasıyla birlikte tüketicilerin zamlarla karşı karşıya kalması muhtemel. İşte doların yükselmesinden en fazla etkilenen ürünler listesi.
AKARYAKIT FİYATLARI VE ULAŞIM MALİYETLERİ ARTIYOR
Akaryakıt fiyatları gündemdeki yerini korumaya devam ediyor. Küresel petrol fiyatlarındaki dalgalanmalar ve Dolar/TL kurundaki değişimler, en çok akaryakıtı etkiliyor.
Petrol fiyatları dünya genelinde dolar üzerinden belirlendiği için dolar yükseldiğinde benzin ve motorin fiyatları doğrudan artıyor. Bu artış, ulaşım ve taşımacılık maliyetlerinin yükselmesi ve birçok sektöre ek zam demek.
Örneğin, nakliye maliyetleri arttığında marketlerdeki temel gıda ürünlerinden sanayi üretimine kadar birçok ürün de zamlanıyor.
ELEKTRONİK ÜRÜNLERDE BÜYÜK ZAMLAR
TL değer kaybetmeye devam ederken teknolojik ürünlere de zam bekleniyor. Çünkü telefon, bilgisayar ve televizyon gibi elektronik ürünler büyük ölçüde ithal ediliyor. Dolar yükseldikçe bu ürünlerin fiyatları da zamlanıyor.
Örneğin, ithal bileşenler içeren yerli üretim beyaz eşyalar bile döviz kurlarındaki değişimle birlikte etki altında kalıyor.
OTOMOBİL VE YEDEK PARÇA FİYATLARI TIRMANIYOR
Tedarik ve sürekli artan girdi maliyetleri nedeniyle otomobil yedek parça fiyatları da uçtu. Dolar kurundaki yükseliş, hem ithal hem de yerli üretim araçların fiyatlarını etki altına alıyor. Çünkü otomobil üretiminde kullanılan pek çok parça yurtdışından tedarik ediliyor. Özellikle yedek parçalar, aksesuarlar ve bakım hizmetleri dolar arttıkça zamlanan ürünlerin başında.
ALTIN VE MÜCEVHERAT YATIRIMCININ GÖZDESİ OLDU
Sarı maden severler, altınlarını bankada değil yastık altında tutmayı tercih ediyor. Altın yatırımı yüzyıllardır hep gözde konumda. Altın, küresel piyasalarda dolar bazlı işlem gördüğü için döviz arttıkça gram altın fiyatı da yükseliyor.
Mücevherlerde kullanılan değerli taşlar ve metallerin büyük bölümü de ithal olduğu için bu sektörde de dolar yükselişi ile birlikte ciddi zamlar yansıyor.
GIDA VE TARIM ÜRÜNLERİ ZAMLARDAN KAÇAMIYOR
Üretim tarafında bütün ekonomik verilerden olumlu sinyaller gelirken, raflarda zamlar durmak bilmiyor. Gübre, yem, tohum gibi tarım girdilerinin büyük bir kısmı dövizle alındığı için dolar yükseldikçe zam yansımaya devam ediyor.
Özellikle ithal kahve, yağ ve tahıl gibi temel gıda ürünlerinde fiyat artışları daha net hissediliyor.
KIRTASİYE VE KİTAP SEKTÖRÜ
Kağıt, mürekkep ve baskı malzemeleri büyük oranda ithal edildiği için kitap ve kırtasiye fiyatları dolar ile birlikte artmaya devam ediyor. Özellikle eğitim sektöründe kullanılan fotokopi kağıdı, defter gibi ürünler öğrenciler ve veliler için zam demek.
TEKSTİL SEKTÖRÜNDE HAMMADDE SORUNU
Tekstil sektörü, özellikle son yıllarda artan ekonomik sorunlarla boğuşuyor. Pamuk, iplik, boya gibi hammaddeler ithal olduğu için dolar yükseldiğinde giyim fiyatları da zamlanıyor. Üstelik ithal kumaşların pahalılaşması yerli üretimi de etkiliyor.
SEYAHAT VE TATİL MALİYETLERİ ARTIYOR
Doların yükselmesiyle birlikte uçak biletleri, otel konaklamaları ve yurtdışı tatil paketlerinde ciddi fiyat artışları yaşanıyor. Tatil planları yapmaya başlayan seyahatseverler için erken rezervasyon fırsatları, büyük önem taşıyor.
Havayolu şirketlerinin yakıt maliyetleri arttıkça bu artış da bilet fiyatlarına yansıyor.
İLAÇ VE SAĞLIK SEKTÖRÜ DÖVİZDEN ETKİLENİYOR
Eczacılık meslek örgütleri, Türkiye'de 650'nin üzerinde ilacın temininde ciddi sorunlar yaşandığını söylüyor. İthal ilaçlar ve medikal cihazlar doğrudan dövize bağlı olduğu için dolar arttığında sağlık sektörü de çıkmaza giriyor. Bu durum hastaneler, eczaneler ve sağlık hizmetlerine erişim açısından zam demek oluyor.
