Son yıllarda dünyada giderek yaygınlaşan esnek çalışma modeli, Türkiye’de de gündeme gelmeye başladı. Esnek çalışma modelinin maaşlar üzerinde oluşturacağı etkiler çalışanlar tarafından merak ediliyor. Uzaktan çalışma ile maliyetlerin düşmesi, freelance ve kısmi zamanlı işlerin artması, düşük ücret politikaları ve sosyal güvenceler konusunda belirsizlikler maaşları baskılayabilir.
Pandemi süreciyle birlikte uzaktan çalışma, hibrit modeller ve esnek mesai saatleri gibi uygulamalar birçok şirket tarafından test edildi ve büyük ölçüde benimsendi. Esnek çalışma, geleneksel 9-6 mesai düzeninden farklı olarak, çalışanların iş saatleri ve çalışma mekanları konusunda daha fazla özgürlüğe sahip olduğu bir model olarak karşımıza çıkıyor.
Çeşitli türleri bulunur;
• Uzaktan Çalışma: Çalışanlar, iş yerinde bulunmak yerine evden veya farklı lokasyonlardan çalışır.
• Hibrit Çalışma: Haftanın belirli günleri ofiste, belirli günleri uzaktan çalışmayı kapsar.
• Freelance Çalışma: Kişiler belirli bir kuruma bağlı olmadan proje bazlı veya saatlik çalışma modeliyle iş yapar.
• Dönüşümlü Çalışma: Çalışanlar vardiya sistemiyle dönüşümlü olarak ofise gider.
• Kısmi Zamanlı Çalışma: Haftalık çalışma saatlerinin tam zamanlı bir çalışana göre daha az olmasıdır.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yürüttüğü çalışmalar kapsamında esnek çalışma modelinin 2025 yılı itibarıyla Türkiye’de daha yaygın bir şekilde uygulanmaya başlanması bekleniyor. Bazı özel sektör şirketleri hali hazırda hibrit ve uzaktan çalışma modelini benimsemiş durumda. Ancak hükümetin, özellikle iş yasalarında değişiklik yaparak esnek çalışmayı resmi bir statüye kavuşturması bekleniyor.
Çalışanların esnek çalışmaya geçiş sürecinde haklarını iyi araştırması ve iş sözleşmelerini detaylı bir şekilde incelemesi büyük önem taşıyor. Model bazı avantajlar ve dezavantajlar doğurabilir.
Avantajlar:
•Çalışanlar, iş-yaşam dengesini daha iyi sağlayabilir.
•Trafik ve ulaşım masrafları azalabilir.
•Şirketler, daha geniş bir yetenek havuzuna erişebilir.
Dezavantajlar:
•Çalışanların maaş güvencesi azalabilir.
•Sosyal haklar konusunda belirsizlikler oluşabilir.
•Çalışma saatleri düzensizleşebilir, iş-özel hayat dengesi bozulabilir.
Bu sistemin Türkiye’de yaygınlaşması durumunda çalışan maaşları ve iş gücü piyasası nasıl etkileneceği en merak edilen konular arasında yer alıyor. Bazı senaryolar maaşlarda düşüş yaşanabileceğine işaret ediyor. Bu değişim, maaşlar ve sosyal haklar konusunda bazı riskleri barındırsa da hükümet çalışanları koruyacak politikalarla yeni modeli resmi zemin üzerine oturtmayı planlıyor.
Esnek çalışmanın maaşlar üzerindeki etkisi, modelin nasıl uygulandığına bağlı olarak değişebilir. İşte esnek çalışmanın olası etkileri ve maaşlara olan yansımaları.
•Freelance ve Kısmi Zamanlı İşlerin Artışı: İşverenler, tam zamanlı çalışan yerine proje bazlı veya saatlik çalışanlarla anlaşarak iş gücü maliyetlerini düşürebilir. Bu durum çalışanların gelirlerinde düzensizliğe yol açabilir.
•Düşük Ücret Politikası: Türkiye’de iş gücü arzı yüksek olduğu için, işverenler esnek çalışma sisteminde daha düşük maaş teklif edebilir.
•Sosyal Güvenceler ve Yan Haklar: Kısmi zamanlı veya freelance çalışanlar, SGK gibi haklardan tam zamanlı çalışanlar kadar faydalanamayabilir. Bu da dolaylı olarak gelir kaybına neden olabilir.
Esnek çalışma modelinin çağın mesleklerine göre uyarlanacağı, her meslek grubunu kapsamayacağı ifade edildi. Burada İş Kanunu’nun günümüz şartlarına göre yeniden şekilleneceği belirtilirken, değişik formüllerin de değerlendirileceği dile getirildi.
Eğer iş yasalarında düzenlemeler yapılmaz ve çalışan hakları korunmazsa, maaşların düşmesi ve iş güvencesinin azalması kaçınılmaz olarak gösteriliyor. 2025 yılında resmi adımların atılması beklenen bu yeni çalışma sisteminin Türkiye’de nasıl şekilleneceğini zaman gösterecek.
İLGİLİ HABERLER
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
10:44
YORUM YAZ