Kıdem tazminatı tavanı netleşti! Ocak ayıyla tüm hesaplar değişti: Kimler alabilir, nasıl hesaplanır?
Kıdem tazminatı tavanı, Ocak ayındaki zamlarla yeniden belirlendi ve hesaplamalar bu değişiklikle birlikte güncellendi. Peki, kıdem tazminatına kimler hak kazanır? Hesaplama nasıl yapılır ve hangi kesintiler uygulanır? İşte bilinmesi gereken tüm ayrıntılar...
Kıdem tazminatı, çalışanlar için yasal bir güvence sunan önemli bir hak. Ancak bu hakkın elde edilmesi belirli koşullara bağlı. Ocak ayı itibarıyla kıdem tazminatında yeni bir dönem başladı ve bu kapsamda hesaplamalar da değişti.
İşte kıdem tazminatıyla ilgili en merak edilen sorular ve cevapları:
KIDEM TAZMİNATI TAVANI NEDİR VE NASIL BELİRLENİR?
Her yıl Ocak ve Temmuz aylarında memurlara yapılan maaş artış oranları, kıdem tazminatı tavanını da etkiliyor. Ocak 2025'te memurlara yapılan %11,54’lük artışla kıdem tazminatı tavanı 41.828,42 TL’den 46.655,43 TL’ye yükseldi. Buna göre, 6 ay boyunca bir çalışanın kıdem tazminatı yıllık en fazla bu tutar üzerinden hesaplanabilecek.
KIDEM TAZMİNATI NASIL HESAPLANIR?
Kıdem tazminatı, işçinin iş yerinde geçirdiği süreye bağlı olarak hesaplanır. Her yıl için işçiye son brüt maaşı kadar bir tazminat ödenir. Bir yılı doldurmayan süreler ise orantılı olarak hesaplamaya dahil edilir. Tazminattan yalnızca damga vergisi kesilir.
BRÜT ÜCRETE DAHİL OLANLAR NELERDİR?
Kıdem tazminatına esas alınacak brüt ücret sadece maaştan oluşmaz. Çalışana düzenli olarak sağlanan yemek ve yol yardımı, düzenli ödenen ikramiyeler gibi ek ödemeler de bu ücrete dahil edilir. Örneğin, brüt maaşı 30.000 TL olan ve her yıl düzenli 5.000 TL ikramiye alan bir çalışanın kıdem tazminatı 35.000 TL üzerinden hesaplanır. Ancak düzensiz yapılan mesai veya prim ödemeleri bu hesaba katılmaz.
KİMLER KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR?
Bir çalışanın kıdem tazminatı alabilmesi için:
- Aynı iş yerinde en az 1 yıl çalışması,
- İşten kendi isteği ve kusuru dışında çıkarılması gerekir.
İstifa eden çalışanlar ise bazı istisnai durumlarda kıdem tazminatı alabilir:
- İş Kanunu’nun 24. Maddesi: İşverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları nedeniyle haklı fesih yapılmışsa.
- Emeklilik veya Askerlik: Emekli olan ya da askerlik nedeniyle işten ayrılanlar.
- Kadın Çalışanların Evlilik Durumu: Evlendikten sonra 1 yıl içinde işten ayrılan kadın çalışanlar.
- SGK’dan Alınan Yazıyla Ayrılma:
9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar, 15 yıl ve 3.600 gün prim şartlarını tamamladıktan sonra.
Daha sonra sigortalı olanlar için ise 25 yıl/4.500 gün ya da 7.000 gün prim şartlarını tamamlayanlar.
KIDEM TAZMİNATINDA İŞ YERİ KAPANIRSA HAK KAYBI OLUR MU?
Hayır. İş yerinin kapanması, iflas etmesi, devredilmesi ya da satılması kıdem tazminatı hakkını ortadan kaldırmaz.
KIDEM TAZMİNATI TAVANI AŞILDIĞINDA NE OLUR?
Basın İş Kanunu kapsamındaki gazeteciler için tavan uygulanmaz. Ayrıca işveren, çalışana tavanın üzerinde bir ödeme yapabilir. Ancak bu durumda, aşan kısım için SGK primi ve gelir vergisi kesintisi yapılır.
KIDEM TAZMİNATI NE ZAMAN VE NASIL ÖDENİR?
Kıdem tazminatı, iş akdi feshedildiğinde hemen ödenmelidir. İşveren, tazminatı tek seferde ve banka yoluyla ödemek zorundadır. Çalışanın onayı olmadan taksit yapılması yasaktır.
Ocak ayıyla birlikte kıdem tazminatı tavanı artmış ve hesaplama süreçleri yeniden düzenlenmiştir. Çalışanların haklarını tam olarak anlayabilmesi ve bu haklardan yararlanabilmesi için yukarıdaki koşulları göz önünde bulundurması önemlidir.
