Merkez Bankası Başkanı Gaye Erkan'dan enflasyon açıklaması: 2024'te kontrol altına alınacak

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan, Orta Vadeli Program (OVP) ile ilgili düzenlenen toplantıda gazetecilerin sorularını cevapladı. 

Yıl sonu enflasyon beklentisinin tahminleri aşabileceğini söyleyen Hafize Gaye Erkan, enflasyonda belirgin iyileşme olana kadar parasal sıkılaştırmanın devam edeceğini belirtti. 2024 yılında dezenflasyon için ne gerekiyorsa yapacaklarını vurgulayan Erkan, faiz artışının da devam edeceğinin sinyalini verdi. Kur Korumalı Mevduat'tan çıkış süreciyle ilgili açıklama yapan Gaye Erkan, "KKM'nin zaman içinde devre dışı kalması ekonomi için elzem. Hepimiz Türk Lirası'na sahip çıkmalı, bu geçişin hızını artırmalıyız" dedi.

Dün açıklanan 3 yıllık Orta Vadeli Program'a (OVP) da değinen Erkan, "Ülkemizin potansiyelini makul ve kararlı bir şekilde ortaya koyan çok güçlü bir program. Yatırımcılardan da bunların olumlu yansımalarını şimdiden almaya başladık" diye konuştu.

Hafize Gaye Erkan'ın açıklamalarından satır başları şöyle:

DÖVİZ KURUNDAKİ ARTIŞ

Öncelikle kur, enflasyon sıkılaşma süreci ve kalkanlığıyla ilgili konuşmak isterim. Kurla ilgili dört husus var. Bir bilindiği gibi kur artışının geçişkenliği, enflasyon beklentilerinin çıpalanmadığı dönemlerde daha yüksek oluyor. Şu anda da böyle bir geçiş döneminden geçiyoruz. 

"ENFLASYON 2024'TE KONTROL ALTINA ALINACAK"

Fakat kararlı bir şekilde sürdürdüğümüz sıkılaştırıcı para politikasının 2024 yılında meyvelerini vermesiyle, iç talebin arza daha yakın bir seviyeye geleceğini ve enflasyon beklentilerini kontrol altına alacağını öngörmekteyiz. Buna ek olarak enflasyon ve kur hareketlerinin sene içinde oynaklık göstermesi, hele ki geçiş dönemlerinde bazı durumlarda yıl ortalaması ve yıl sonu üzerinden yapılan hesaplarda ciddi farklılıklar gösterebilmektedir. 

Üçüncü husus, milli gelir bir akım değişkeni olduğu için yapılan hesaplamalarda yıl ortalaması alınması elbette daha doğrudur. Ama kur ve enflasyon gelişmeleri konusundaki beklentileri zaman içinde çıpalamayı sağladığımızda, ortalama üzerinden yüksek çıkan bazı değerlerin zaman içinde her ay için yıldan yıla değişim olarak bakıldığında aşağı gelmesi söz konusu olabilir.

Son olarak da bu konuda genel makro denge sayın bakanımızın da bahsettiği gibi rezervlerdeki gelişmeler ve DDM (Döviz Dönüşümlü Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat) bakiyesi dengesi ve dezenflasyon hedefimiz. Sert fiyat hareketlerinin mümkün olduğu kadar az olduğu, lakin dengenin evrildiği yönünde, sağlıklı şekilde algılandığı bir süreç olarak ilerlemekte ve bunda da kararlıyız.

'YIL SONU ENFLASYONU TAHMİNLERİ AŞABİLİR'

Enflasyon ilgili resmi olarak tahminimiz değişmedi. En son PPK metnimizde üst bant yani 62 sınırını bahsetmiştik. Bununla birlikte fiyatlama davranışlarındaki tabii ağustostaki ölçülen bozulmayı da gördüğümüz zaman beklenenden de kötü olması, petrol piyasasından kaynaklanan maliyet yönünü yaygın baskıların daha güçlü ve uzun süreli etkili olacağının belirginleşmesi, enflasyonun üst bandından da üstünde seyretme ihtimalini arttırdı.

Şunu vurgulamak isterim ki bu süreçte OVP'ye katkı veren öncü kurumlarımızla sürekli iletişim ve bir takım çalışması halinde olduk, sayın bakanımızın da belirttiği gibi. Ve sonuç olarak OVP için yukarı yönlü riskleri dikkate alan bir tahminle çıkmanın daha doğru olacağına karar verdik. Dolayısıyla oradaki 65 rakamını görüyorsunuz.

"PARASAL SIKILAŞTIRMA SÜRECEK"

Sıkılaştırma süreciyle alakalı sorularınız vardı, devam edecek mi etmeyecek mi diye. Son dönemde sıkça altını çizdiğimiz gibi TCMB olarak tüm araçlarımızla parasal sıkılaştırma sürecine enflasyonda belirgin bir iyileşme sağlanana kadar devam edeceğiz. Sıkılaştırma süreci araçları içerisinde dahil olanlar şu ana kadar faiz, miktarsal sıkılaşma, seçici kredi sıkılaştırması olarak üç kanaldan bu süreci yürütmekteyiz. 

"DEZENFLASYON İÇİN NE GEREKİYORSA YAPACAĞIZ"

Bir taraftan da sadeleştirme sürecini devam ettirerek Türk lirasını güçlendirecek adımları atmaktayız. KKM stratejisinde de buna değineceğim. Enflasyon hedef patikamıza 2024 yılı içinde ilk tasarladığımızdan bir miktar gecikmeli oturma riski ortaya çıkmış olmasına rağmen 2024 yılında dezenflasyonun tesisi için ne gerekiyorsa yapmaya hazırız. 

'FAİZ ARTIŞINA DEVAM' SİNYALİ

Bu bağlamda, fiyat ve miktar ayarlamalarının tümü zamanında ve etki analizleri ışığında devreye sokulacaktır. 650 baz puan arttırdık, 250 baz puan arttırdık. Daha sonra 750 baz puan artırdık. Dolayısıyla ilk etapta arttırdığımız 650 baz puan, yüksek bir artıştı. Ve daha fazla bir artış yaptığınızda makro ihtiyati çerçeve bağlayıcı olduğundan dolayı etkisini göremeyeceğimiz bir artış olacağından dolayı makro ihtiyati çerçevedeki hem miktarsal sıkılaştırma, hem seçici kredi sıkılaştırma ve sadeleştirme adımlarıyla atılan faiz adımlarının da daha etkili hale gelmesini beklemek zorundaydık. Bu bütüncül bir yaklaşımla parasal sıkılaştırmaya gerektiği ölçüde gerektiği zaman da devam edeceğiz. 

"KKM'NİN DEVRE DIŞI KALMASI ELZEM"

En son olarak da müsaadenizle Kur Korumalı Mevduat'a (KKM) değinmek isterim. Sayın bakanımız da belirtti; sizden de desteğiniz ve istirhamımız, KKM'den geçiş sürecini konuşmak daha uygun olur. 

Rezervlerimizi biriktirmeye devam ediyoruz. Ağustos ayı KKM dönüşü için vade dönümü için çok yüksek bir aydı, oldukça yüksek bir aydı. Ki ona rağmen hem bürüt hem net rezervlerimizdeki seyir, takdire şayandır. Ve burada da tabii attığımız ekonomik adımların verimlerini de yavaş yavaş almaya başlıyoruz ve daha çok bunu 2024’te göreceğiz.

Şimdi KKM'ye geldiğimizde KKM, DDM hesaplarının zaman içinde önce ağırlığının azalması ve bir süre sonra da devre dışı, kalması parasal sistemin yerli para cinsinden dönmesi ve para politikası etkinliği açısından elzemdir. 

"TÜRK LİRASINA SAHİP ÇIKMALIYIZ"

Bu attığımız KKM düzenlemesi, aslında sadeleştirme sürecinde hedefimizin Türk Lirası'na güç kazandırmak olduğuna bir göstergedir. Yani daha çok Türk Lirası'na geçişi sağlamaktır ve onun enflasyon beklentilerine daha uyumlu hale gelmesini sağlamak için atılmış bir adımdır. Mevduat faizlerinin de bu adımla yukarı çıktığını gözlemliyoruz, daha uygun bir hale geldiğini. 

Amacımız, KKM bakiyesinin şu an itibarıyla yatay seyri, bakiyenin tedricen azalışı sürecinde TL enstrümanlarına ilginin giderek artmasıyla düzelen parasal dengeler üzerinden bunun gerçekleşmesi. 

Sakin ama kararlı bir strateji ilerleyeceğiz KKM'de. Düşme hızını ne değiştirebilir? Sistemin liraya geçiş hızı, düşme hızını da değiştirecek bir fonksiyon olarak görmekteyiz. Yine bu bir süreçtir. Geçiş sürecindeyiz. Burada hepimizin Türk Lirası'na sahip çıkması, bu geçiş hızında da artırmamıza yardımcı olacaktır. Ama bunlar zaten bizim enflasyon ve enflasyon raporunda da konuşacağımız konular.

OVP İÇİN İLK YORUM

Orta Vadeli Program (OVP) için tüm kabineyi ve sayın cumhurbaşkanı yardımcımızı ve bütün çalışanları da tebrik ediyoruz. Hem takım çalışması olarak hem de ülkemizin potansiyelini makul ve kararlı bir şekilde ortaya koyan çok güçlü bir program. Yatırımcılardan da bunların olumlu yansımalarını şimdiden almaya başladık."