Yüksek maaş alanlar için EYT avantaj mı dezavantaj mı? Uzman isimden EYT'de 50 yaş detayı

24 yıllık bekleyiş sona erdi, Emeklilikte Yaşa Takılanlar​ (EYT) düzenlemesi Meclis Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı. Üç haftalık aranın ardından Meclis’in ilk gündem maddesi EYT​ düzenlemesi oldu. Düzenlemeden ilk etapta 2 milyon 250 bin kişi faydalanacak anacak ilerleyen yıllarda bu rakam 5 milyonu bulacak. EYT başvuruları, kanunun Resmi Gazete’de yayınlanmasıyla birlikte başlayacak. TGRT Haber’de Sosyal Güvenlik​ uzmanı Özgür Erdursun, EYT ile ilgili tüm detayları anlattı.  

EYT yasasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar yasası 17 Ağustos 1999 depreminden 22 gün sonra çıkmıştı. İlginç bir tesadüftür ki Kahramanmaraş depreminden 22 gün sonra da Emeklilikte Yaşa Takılanlar yasası çıktı. Küçümsenecek bir yasa değil. Bu bir emekli aylığı değildir, emekli aylığı alanların aylıkları 15 bin lira üstünde. EYT’lilerin büyük bir kısım 5.500-6.500 arasında aylık alacak, bu bir sosyal yardımdır.

Kimleri kapsıyor?

Düzenleme 9 eylül 1999 öncesi sigortalı olarak işe başlayanları kapsayacak. EYT’lilerin işe giriş tarihlerine göre 5000-5975 arasında değişen prim gün sayısını tamamlamaları gerekecek. Prim gün sayısını ve çalışma süresini dolduranlar yaş sınırı olmadan emeklilik​ hakkı elde edecek.

İlk maaş ne zaman?

Mart ayının ister başında ister sonunda başvurulsun fark etmez, Nisan ayında maaşlarını alacaklar.

Başvurular nasıl yapılabilir?

E-devlet üzerinden, SGK kurumlarından ya da iadeli taahhütlü posta yoluyla başvurulabilirler. Posta yoluyla iadeli taahhütlü formuna telefon, TC kimlik numarası, adres ve telefon numaralarını yazarak gönderebilirler.

E-devlet üzerinden nasıl başvurulabilir?

E-devlete girsin, arama butonuna emeklilik diye yazsınlar. Orada ‘gelir, aylık, ödenek, talep belgesinin verilmesi’ belgesini tıklayacaklar. Oradan yaşlılık aylığı kısmına girecek, buradan çıkan ekranın sağ altından yeni başvuru butonunu tıklayacak. Burada karşısına ‘tahsis talep türü’ ile ‘sigortalılık’ türü çıkacak. Tahsis talep türü yaşlılık aylığıdır. Sigortalılık türünden ise kişi Bağkurlu ise 4B, SSK’lıysa 4A’ya tıklayacak. Başvur kısmına tıklayınca bankasını tercih edecek, bankasını tercih ettikten sonra başvurmuş olacak.

Devlet memurları çalışıyorsa çalıştığı kurumdaki birimlerine başvuracak. Şayet çalışmıyorlarsa ve devlet memurluğundan emekli olacaklarsa Kamu Görevlileri Emeklilik Hizmetleri Daire Başkanlığı’na iadeli taahhütlü olarak dilekçe yazacaklar.

Dilekçe nasıl olmalı? 

Dilekçeyi şöyle yazsınlar: ‘EYT yasası ile emekliliğimi hak ettim. Emekli aylığım tarafıma bağlanmasını ve ikramiyemin de hesaplanarak ödenmesini istiyorum.

Çalışan SSK’lıların işten ayrılması gerekiyor mu?

SSK’lıların e-devletten başvurması için işten ayrılması gerekiyor. SSK’lıların ilk önce kod 8 ile işveren tarafından işten çıkarılması gerekiyor. Çalışmayan kişilerde sorun yok.

Maaşlar nasıl hesaplanacak?

Sadece SSK’lı olarak çalışansanız hesaplamalar yüzde 99 doğrudur. SSK, Bağ-kur, Emekli Sandığı’na bağlı çalışma varsa farklı olabilir. Hesaplamalar yaptırabilir.

Emekli aylığında taban ve tavan var mı?

En düşük emekli aylığı 5.500 liraya tamamlanabiliyor. En yüksek emekli aylığı ise 33 bin lira civarında.

Emekli olmak avantaj mı dezavantaj mı? Emekli maaşımı arttırabilir miyim?

50 yaşının altındaysanız, bürüt 40 bin liranın üstündeyse EYT’den emekli olmayınız. Birkaç yıl daha çalışarak daha fazla maaş alabilirsiniz. Bu konularda soru işareti olanlar sosyal güvenlik uzmanlarından destek alsınlar.

Kişiler hangi sigortadan emekli olacağını nasıl bilecek?

Son 2520 gün çok önemli. Hangi statüden emekli olacağınız buna bağlıdır.

İsteğe bağlı sigorta ödeyenlerin dikkat etmesi gereken nokta nedir? 

İsteğe bağlı sigortalarda 1.259 günden sonra Bağ-kur’luya geçer, Bağ-kur’a geçerse kadınlarda 5.200 günü 7.200’e çıkar, erkeklerinki ise 9.000 güne çıkar.

Yurt dışında yaşayanlar ne yapmalı?

Yurt dışında yaşayan biri Türkiye’de SGK alo 170 aramadan borçlanma yapmasın.