Türkiye, iki yıl önce bugün Kahramanmaraş merkezli büyük depremlerle sarsılmışken, 28 Ocak’tan bu yana Ege Denizi’nde meydana gelen 500’ü aşkın deprem, halk arasında endişeyi körüklüyor.
Resmi kayıtlara göre, 6 Şubat 2023’te meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerde 53 bin 537 kişi yaşamını yitirdi, 120 binden fazla kişi yaralandı. 11 ilde toplam 310 bin bina yıkıldı veya ağır hasar aldı. Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Deprem Araştırma Komisyonu’nun raporuna göre, felaketin ülkeye maliyeti 148.8 milyar dolar olarak hesaplandı.
Türkiye tarihinin en büyük ikinci deprem felaketi olarak kayıtlara geçen Kahramanmaraş depremlerinin yıl dönümünde, uzmanlar ülkenin yeni bir büyük depreme karşı ne kadar hazırlıklı olduğu sorusunu gündeme taşıyor. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan, "Kahramanmaraş'ta büyük bir depremin meydana gelebileceğini defalarca dile getirdik. Bu bölgenin sismik boşluk olduğunu ve dikkat edilmesi gerektiğini bilim insanları uzun süredir söylüyordu" dedi.
Aykan, Türkiye genelinde sismik boşluk olarak nitelendirilen ve kırılma zamanı gelmiş 20 aktif fay bulunduğunu vurgulayarak, Marmara Denizi’nden geçen Kuzey Anadolu Fayı'nın kuzey kolunun 250 yıldır kırılmamış bir fay hattı olduğuna dikkat çekti.
Türkiye'nin diri fay haritasına bakıldığında 5.5 ve üzeri büyüklükte deprem üretme potansiyeline sahip 500 diri fay bulunduğunu ifade eden Aykan, "Ülkemizin önemli bir bölümü deprem tehlikesi ve riski altındadır. Şuan ki yapılan çalışmalara göre 24 kentimizin şehir merkezinden diri fay geçmektedir.
Risk altındaki bu iller; Balıkesir, Bursa, Kocaeli, Bolu, Sakarya, Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli, Burdur, Kütahya, Eskişehir, Konya, Aksaray, Tokat, Kayseri, Osmaniye, Hatay, Kahramanmaraş, Erzurum, Erzincan, Hakkari ve Bingöl'dür. 24 kentimiz, 110'u aşkın ilçemiz, 500'ü aşkın mahalle, 5.5 ve üzeri büyüklükte deprem üreten fay zonları üzerinde yer aldığı bilinmektedir.
Bu fayların sakınım bandı üzerinde 100 bine yakın bina bulunduğu ve bir milyona yakın insanımızın da bu binalarda yaşadığı düşünüldüğünde, ülkemiz ve ülke insanımızın karşı karşıya kaldığı risklerin ne derece büyük olduğu, yaşadığımız son depremle gözler önüne serilmektedir. Bu fayların kırılması durumunda ilk önce fay zonu üzerindeki yapılar zarar görecektir. Bu faylardan özellikle kırılma zamanı gelmiş olanların yani sismik boşluk olarak tanımladığımız, yerleşim yerlerinden geçenler büyük risk oluşturmaktadır" dedi.
Türkiye'de yaklaşık 20 yerde sismik boşluk olarak tanımlanan fay olduğuna dikkat çeken Jeoloji Mühendisi Aysun Aykan, "Bu faylar kırılma zamanı gelmiş, yeterli derecede gerilim birikmiş, her an kırılabilecek fay parçaları.
Bilimsel çalışmaların, özellikle Kuzey Anadolu Fayı başı olan Bingöl ve Kuzey Anadolu Fayı'nın Marmara Denizi içerisinden geçen kısmı, Hakkari Yüksekova, İzmir, Antakya, Adıyaman, Erzurum, Ağrı, Aydın, Denizli, Muğla taraflarındaki fayların sismik boşluk olarak değerlendirildiğini, yakın gelecekte deprem üretme ihtimali olan faylar sınıfında olduğunu gösteriyor. Fakat depremin tam zamanını bilemiyoruz.
Benzer şekilde Balıkesir il merkezinden geçen 7.2 büyüklükte deprem üretme potansiyeline sahip Balıkesir-Gökçeyazı Fay Segmenti 2 bin yıldır kırılmayan bir parçadır; Özellikle buraların tehlikesine dikkat çekmemiz gerekiyor. Marmara Denizi'nde, Türkiye'nin yaşadığı en büyük depremlerden biri bekleniyor. 7'nin üzerinde maksimum 7.6 büyüklüğe varan büyüklükte bir deprem bekleniyor dolayısıyla Marmara Bölgesi'nde oluşabilecek böyle bir depremde yalnızca İstanbul değil; Tekirdağ, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Çanakkale şehirlerinin hepsi etkilenecek" dedi.
Marmara Denizi içinden geçen Kuzey Anadolu Fayı'nın Kuzey koldaki deprem dağılımlarına bakıldığında, en son depremlerin 1509 ve 1766 yılında gerçekleştiğini, 200-250 yıllık tekrarlama periyotları olduğu düşünüldüğünde bu alanın bir sismik boşluk olarak değerlendirilmesi gerektiği vurgulayan Aykan, Burada olacak büyük bir depremden Marmara Denizi'ne kıyısı olan tüm iller etkilenecek. 28 milyon kişi etkilenecek.
Özellikle tarihi dönemi 1766 yılında olmuş olan deprem, Avusturya'dan, İtalya'ya kadar geniş bir coğrafyada hissedilmiş olup Tüm Marmara Bölgesinde tahribata sebep olmuş. Düşünün ki böyle bir depremin tekrarı Tüm Marmara Bölgesinde çok fazla yıkımlara neden olacaktır. Ulusal ve Uluslararası yapılmış çalışmalara göre; 1999 Depreminden sonra 30 yıl içerisinde yüzde 65 ihtimalle 7'den büyük maksimum 7.6 büyüklükte bir depremin Marmara Denizinde olacağı yönündeydi. Bu süreden 25 yıl geçti. Ülkemizde istatistiki olarak her 7 yılda bir büyük deprem oluyor. Zaten her 50 yılda bir Marmara Çevresinde 7'den büyük bir deprem gerçekleşiyor. Ülkemiz Kahramanmaraş depremi ile çok büyük yıkım yaşadı. O yüzden gerekli tedbirlerimizi almamız ve eksiklerimizi tamamlamamız gerekiyor" dedi.
Bursa'da çok fazla fay hattı olduğunu bu sebeple kaç binanın fay hattı üzerinde olduğunun çalışılması gerektiğini belirten Aykan, "Bursa'da 17 ilçesinin, neredeyse her ilçe sınırlarından geçen fay hattı var. Bu faylar, Bursa Fayı, Zeytinbağı-Mudanya Fayı, Mustafa Kemalpaşa Fayı, Uluabat Fayı, Soğukpınar Fayı, İnegöl Fayı, Orhangazi Fayı, İznik-Mekece Fayı, Gençali Fayı, Gemlik Fayı, Barakfakı Fayı, Orhaneli Fayı, Oylat Fayı'dır. Tüm afet risklerinin haritalarda belirtildiği mikro bölgeleme çalışmalarının Bursa'nın bütün ilçelerinde henüz yapılmadı. Bu çalışmanın mutlaka yapılması gerekmektedir" dedi.
Ege Denizi'nde meydana gelen depremlerin Afrika levhasının Anadolu levhasının altına dalmasından kaynaklandığını ifade eden Aykan, "Ege Denizindeki depremlerin, Santorini Adası'nın kuzey doğusuna doğru yoğunlaştığını görmekteyiz. Santorini Adasında, en son 2012 tarihinde Sismik yoğunluk yaşanmış ve 14 aydan uzun sürmüş.
Volkanik bir ada olan Santorini'de en son MÖ 1600 yılında bir patlama olmuş, patlama nedeniyle Antik Minos uygarlığı sona ermiş. Patlama nedeniyle adanın 73 kilometrekarelik bölümü sular altında kalmış. Ege Denizinde 6,5 -7 ve üzeri büyüklükte deprem olması durumunda Ege kıyılarında Tsunami beklenebilir; bu da Türkiye kıyılarında yıkıcı bir etki yapar; Deniz sevilerinde kıyı bölgelerinde tsunami zarar verebilir. Özellikle Aydın ve Muğla illerindeki vatandaşlarımızın çok dikkatli olması gerekiyor" diye konuştu.
İLGİLİ HABERLER
İLİŞKİLİ HABER
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
YORUM YAZ
ÇOK OKUNANLAR
SON HABERLER