Arkeolojik kazılarda keşfedilen 12 antik ayakkabı! 6 bin yıldan eski çimen sandaleti hâlâ sağlam

Ayakkabı​ kaybetmek, günümüzde hepimizin karşılaştığı küçük bir talihsizlik olsa da bu durum tarihin derinliklerinde de oldukça yaygındı.

Son yıllarda mağaralar, tuz madenleri, kuyular ve düşük oksijenli ortamlar gibi yerlerde yapılan arkeolojik kazılarda, geçmiş uygarlıklara ait ayakkabılar bulundu. Bir roma​ askerine ait 2000 yıllık deri sandalet de var, Roma​ dönemine ait kadın terliği de... Bunlardan 12 tanesini derledik.

ALMANYA'DA YERLEŞİM YERİNDE ROMA​ ASKERİ SANDALETİ

Bavyera'daki arkeologlar, bir Roma​ askeri kampının dışındaki bir yerleşimde bulunan 2.000 yıllık deri sandalet kalıntılarını "X-ray" ile inceledi.

Ayakkabının tabanında çok sayıda "iyi korunmuş çivi" bulundu ve araştırmacılar ayakkabının Roma​ lejyoner askerlerine ve yardımcılarına verilen üniformanın bir parçası olan ve caliga olarak bilinen ağır hizmet tipi, çivili bir sandalet olduğunu belirledi. Çivilerin zorlu arazilerde yürümeyi kolaylaştırmak için koyulduğu tahmin ediliyor.

İNGİLTERE'DE ROMA​ DÖNEMİNE AİT DERİ KADIN TERLİĞİ

Galya döneminden (günümüz Fransa'sı) kalma bu deri terlik bir kadına ait ve araştırmacılar tarafından İngiltere'nin kuzeyindeki bir Roma​ yardımcı kalesi olan Vindolanda'da keşfedilen 5.000'den fazla ayakkabıdan biri.

Romalı general Quintus Petillius Cerialis'in eşine atfen "Lepidina'nın terliği" olarak adlandırılan bu parmak arası terlik tarzı sandalet, çiftin evinin içinde ortaya çıkarıldı ve ayakkabıyı koleksiyonunun bir parçası olarak sayan Vindolandia Charitable Trust'a göre, tasarımcı Lucius Aebutius Thales'in yapımcı işaretini içeriyor ve "asma yaprakları ve bir mısır başağı boyunca birbirine kenetlenmiş iki cornucopiea" ile süslenmiş.

AVUSTURYA'DA BİR TUZ MADENİNDE ÇOCUK AYAKKABISI

Arkeologlar Avusturya'da bir kaya tuzu madenini araştırırken şaşırtıcı bir bulguya ulaştılar: bir çocuk ayakkabısı. Deri ayakkabı​ 2.200 yıllık olmasına rağmen "olağanüstü" durumdaydı ve keten ya da keten bağcıkları bile bozulmamıştı.

Araştırmacılar, ayakkabının mükemmel korunmasını madenin kurak koşullarına bağladılar. Arkeologlar, tek ayakkabının iki bin yıldan daha uzun bir süre önce çocukların madenlerde çalıştığına dair kanıt sunduğunu söyledi.

İSPANYA'DA BİR KUYUDA BULUNAN SÜSLÜ ROMA​ SANDALETİ

Arkeologlar, İspanya'da bir kuyunun dibinde bulunan ve çamura bulanmış 2.000 yıllık bir Roma​ sandaletini çıkarmak için bir makara sistemi geliştirdi. Araştırmacılar ayakkabıyı temizledikten sonra deri sandaletin "çok sayıda daire, halka, oval ve diğer motiflerle" özenle süslendiğini keşfetti. Ekip, ayakkabının muhtemelen kuyu temizlenirken giyenin üzerinden kaymış olabileceğini tahmin ediyor.

İSPANYOL YARASA MAĞARASINDA BULUNAN ÇİM SANDALETLER

2023 yılında arkeologlar, Güney Avrupa'da şimdiye kadar bulunan bilinen en eski ayakkabılar olarak kabul edilen 6 bin 200 yıllık çimen dokumalı bir çift sandalet ortaya çıkardı.

Antik ayakkabı​, İspanya'nın güneyindeki bir yarasa mağarasında, avcı-toplayıcılar tarafından kullanılan 9.500 yıllık dokuma sepetler, ahşap bir tokmak ve insan iskeleti kalıntıları da dahil olmak üzere diğer şaşırtıcı buluntularla birlikte keşfedildi.

NORVEÇ'TE BRONZ ÇAĞI ÇİZMESİ

Norveç'te şimdiye kadar bulunan en eski ayakkabı​ ödülü, arkeologların eriyen bir dağ buzundan çıkardığı 3.000 yıllık bu çizmeye ait.

Buzul koşulları sayesinde tek deri ayakkabı​ kusursuz bir şekilde korunmuş ve küçük numarasına (günümüz Avrupa ölçülerine göre 35 numara) dayanarak araştırmacılar bunun bir kadına ya da çocuğa ait olduğunu düşünüyor.

NORVEÇ'TE DEMİR ÇAĞI KAYAKLARI

2014 yılında buzul arkeologları Norveç'te buzla kaplı bir dağın tepesinde tek başına duran ahşap bir kayak keşfetti.

Ekip 2021 yılında bölgeye geri döndü ve "Demir Çağı yetiminin kayıp eşini" ortaya çıkardı. Her iki kayak da 1.000 yıldan daha uzun bir süre önce Demir Çağı kayakçılarının ayaklarını sıkıca yerinde tutmaya yardımcı olan orijinal huş ağacı bağlamalarını bile içeriyordu.

BİR MISIR TAPINAĞININ İÇİNDE AYAKKABI​ DOLU KAVANOZ 

Arkeologlar Luksor'daki bir Mısır tapınağının içinde bir kavanozun içine tıkıştırılmış antik ayakkabı​ koleksiyonu buldu.

Araştırmacılar, daha büyük katlanmış bir ayakkabının içine bağlanmış iki takım çocuk ayakkabısı ve bir çift yetişkin ayakkabısı da dahil olmak üzere toplam yedi ayakkabı​ saydı. Ayakkabılar düzensiz bir aşınma gösteriyordu, bu da ayakkabıyı giyen kişinin topallayarak yürüdüğünü düşündürüyor.

NORVEÇ'TE DEMİR ÇAĞI'NA AİT DERİ SANDALET

Bir yürüyüşçü Norveç'teki bir dağ yürüyüşü sırasında tek bir deri sandalet keşfetti. Yetkililere bulduğu şeyi haber verdikten sonra arkeologlar ayakkabının yanı sıra bir dizi tekstil ürünü ve donmuş at gübresi parçaları da dahil olmak üzere diğer birkaç parçayı buzlu dağın tepesinden çıkardı. Ayakkabının M.S. 300 yıllarına ait olduğu tespit edildi.

BRİTANYA'DAKİ BİR ROMA​ ASKERİ ÜSSÜNDE ÇOCUK AYAKKABILARI

Roma​ İmparatorluğu'nda sosyal statü kültürün önemli bir parçasıydı ve insanların kıyafet seçimleri zenginliklerini gösterme yollarından biriydi. Bu durum, araştırmacıların birinci yüzyıldan beşinci yüzyıla kadar kuzey İngiltere'de faaliyet göstermiş eski bir Roma​ askeri üssü olan Vindolanda'da keşfettikleri erkek ayakkabılarından esinlenerek tasarlanmış, bir bebek için tasarlanmış bir çift küçük ayakkabıda görülebilir.

MISIR'DA YÜN ÇORAPLAR

Arkeologlar, 19. yüzyılda Mısır'da bu rahat görünümlü yün çorapları keşfetti. Bulundukları Victoria ve Albert Müzesi'ne göre, üç katlı yünden yapılan bu çoraplar dördüncü ya da beşinci yüzyıllarda "nålbindning" adı verilen ve tek, düz bir iğne ve iplik kullanıldığı için örmeden çok dikişe benzeyen bir teknik kullanılarak üretilmiş.

ÇİN MEZARININ İÇİNDE KEÇİ DERİSİNDEN AYAKKABILAR 

1.400 yıllık bir çift keçi derisi ayakkabı​, arkeologların ayakkabıyı restore etmesinin ardından orijinal haline geri döndürüldü. Ayakkabılar, İpek Yolu üzerindeki pek çok duraktan biri olan Çin'in Astana Mezarları'nda bulundu.

Araştırmacıların yüzyıllar boyunca ayakkabıların üzerinde biriken kir ve küfü temizlemesi 20 gün sürdü. Ayakkabılar temizlendikten sonra ekip, ayakkabıyı yapan kişinin birbirine dikmek için hayvan siniri (tendon) kullandığını keşfetti.