Gezegen tanımında 20 yıl sonra bomba değişiklik! Plüton'un akıbeti belli oldu
Uluslararası Astronomi Birliği (IAU), 2006 yılında gezegen tanımını güncellemiş ve bu tanıma göre Plüton'u gezegen olmaktan çıkarmıştı. Yeni bir öneriye göre, gök cisimlerinin gezegen olup olmadığına karar verirken kütleleri de değerlendirilecek.
Bir gök cisminin gezegen olarak tanımlanabilmesi için belirli kriterleri karşılaması gerekiyor. Bu kriterleri son olarak Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) 2006 yılında belirlemişti.
Buna göre, bir gök cisminin gezegen olarak kabul edilmesi için şu üç koşulu sağlaması gerekiyor:
- Yörünge: Gök cismi Güneş'in etrafında dönmeli
- Kütle ve şekil: Kendi yerçekimi etkisiyle yuvarlak bir şekle sahip olmalı
- Yörüngesini temizleme: Yörüngesini çevreleyen uydular ya da aylar dışındaki daha küçük nesneleri temizlemiş olmalı
IAU'nun bu kriterleri açıklamasıyla beraber Plüton gibi bazı gök cisimleri gezegen statüsünden çıkarılmış ve "cüce gezegen" olarak sınıflandırılmıştı. Cüce gezegenler genellikle gezegen tanımının ilk iki şartına uysa da üçüncü şartı sağlayamazlar.
GEZEGENLER DEĞERLENDİRİLİRKEN ARTIK KÜTLELERİNE DE BAKILACAK
Live Science sitesinin haberine göre, gökbilimciler önerdiği yeni düzenlemeye göre bir gök cisminin gezegen olup olmadığına karar verilirken kütlesi de değerlendirilecek. Ancak bu karar, Plüton'u gezegen statüsüne yükseltmeyecek.
Meslektaşlarıyla birlikte yeni tanımı öneren British Columbia Üniversitesi'nden gökbilimci Brett Gladman yaptığı açıklamada, "Geçmişteki sorun, ‘gezegen’ kelimesine sahip olmanıza rağmen bunun nicel bir tanımına sahip olmamanızdı" ifadesini kullandı.
Gladman'a göre nicel bir referans noktası olmadan mevcut gezegen tanımı yetersiz. Gök cisimlerinin gezegen olarak kabul edilmeleri için ne kadar büyük olmaları gerektiği ya da yörüngelerinin "ne kadar net" olması gerektiği gibi sorular cevapsız kalıyor.
Öneri 17 Temmuz'da The Planetary Science Journal'da yayınlanan bir makalede özetlendi ve Ağustos ayında IAU Genel Kurulunda sunulması planlanıyor.
