ASELSAN gücüne güç katacak… Milli uçak KAAN'da kullanılan akıllı mühimmatlar ve sistemler
Milli savaş uçağı KAAN, TÜBİTAK'ın 5. nesil ana yönetim bilgisayarlarından ASELSAN'ın Üç Boyutlu İç Haberleşme, Yer ve Uydu Tabanlı Yaklaşma gibi sistemlerine kadar Türk savunma sanayii şirketleri tarafından geliştirilen sayısız yerli sisteme ev sahipliği yapıyor.
TUSAŞ tarafından geliştirilen Milli Muharip Uçak KAAN, 8 bin feet irtifada 13 dakika havada kaldığı ilk uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi. Teker kesen savaş uçağımızın geliştirilmesine TUSAŞ öncülük etse de, bütün Türk savunma sanayii şirketlerinin "çorbada tuzu" bulunuyor.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), KAAN'ın geliştirilmesinde ve üretiminde kritik teknolojileriyle yer alıyor. İlk uçuşta TÜBİTAK BİLGEM'in geliştirdiği bütünleşik modüler mimariye sahip 5. nesil ana yönetim bilgisayarları, yine BİLGEM tarafından geliştirilen gerçek zaman işletim sistemi ile çalıştırıldı.
KAAN üstün hava hakimiyetini; Yeni Silahlarla Arttırılmış Havadan Havaya Muharebe Menzili, Yüksek/Süpersonik Hızda Dahili Silah Yuvalarından Hassas ve Tam Vuruş, Yapay Zekâ ve Heterojen Hesaplama desteği içeren Yüksek Başarımlı ve Bütünleşik Aviyonik Sistemi ile sağlıyor.
Uçak üzeri veri aktarımı için TÜBİTAK'ın geliştirdiği aviyonik arayüzleri ve deterministik ağ altyapısı kullanıldı. Yaşam destek sisteminden mühimmat entegrasyonlarına, yerli imkanlarla geliştirilen ve geliştirmeye devam edilen teknolojilerle milli savunmanın KAAN'ı göklerde; Gök Vatan'ın savunması emin ellerde olmaya devam edecek.
KAAN’ın beyni olarak nitelendirilen bilgisayar sistemi TÜBİTAK BİLGEM tarafından başarıyla geliştirilmiş ve planlanan tarihten önce 2022 yılında TUSAŞ’a teslim edilmişti.
Beşinci nesil savaş uçağı KAAN projesi tamamlandığında TÜBİTAK’ın kritik teknolojileri ile benzersiz hale gelecek.
KAAN İÇİN TÜBİTAK BİLGEM'İN GELİŞTİRDİĞİ TEKNOLOJİLER
Uçuş Kontrol ve Hava Aracı Yönetim Bilgisayarları
Motor, uçuş kontrol yüzeyleri (kanatçıklar) ve diğer hava aracı sistemlerinin yönetildiği bilgisayarlardır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Merkezi Yönetim Bilgisayarları
Uçak üzeri ana sistemlerin ve silah sistemlerinin yönetimini gerçekleştiren, aviyonik gösterge ve kaska monteli gösterge birimlerine görüntü üreten, uçağın siber güvenliğini sağlayan 5. Nesil Entegre Modüler Aviyonik bilgisayarlardır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Görev Yönetim Bilgisayarları
Haberleşme, seyrüsefer, elektro-optik hedefleme, radar ve elektronik harp sistemlerinin verilerinin işlendiği ve yönetildiği bilgisayarlardır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Aviyonik Arayüz Birimleri
Uçak üzeri sensör ve eyleyici işaretlerini dönüştüren ve eski tip ara yüze sahip sistemler ile haberleşmeyi sağlayan birimlerdir. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Deterministik Ağ
Farklı kritiklik seviyesine sahip verilerin aynı ortam üzerinden birbirini etkilemeden taşınmasını sağlayan yüksek hızlı optik ağdır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Yüksek Hızlı Ağ
Büyük miktarda sensör verisinin yönetim bilgisayarlarına çok yüksek hız ile taşınmasını sağlayan optik ağdır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Çok Çekirdekli Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi
KAAN’ın tüm bilgisayarlarının üzerinde çalıştığı, farklı kritiklik seviyesindeki uygulamaların birbirini etkilemeden ve yüksek performanslı olarak çalışmasını sağlayan işletim sistemleridir. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
Ara Katman Yazılımları
KAAN’ın tüm yazılımlarının; sensörler ve birbirleri ile iletişimini sağlayan, ara yüzlerinin protokol dönüşümünü gerçekleştiren, gösterge grafik ara yüzlerinin oluşturulmasını ve yapay zekâ uygulamalarının çalıştırılmasını sağlayan ara katman yazılımlarıdır. KAAN’ın ilk uçuşunda kullanıldı.
EMC Test Sistemi
KAAN’ın üzerinde bulunan tüm elektronik sistemlerin birbirleri ile olan uyumluluğunu ölçen ve analiz eden sistemdir.
Anten Test Sistemi (NFRTF)
KAAN’ın geometrisini belirleyen ve 5. Nesil hayalet uçak için radar kesit alanının düşüklüğünü sağlayan sistemdir.
TÜBİTAK MAM TARAFINDAN GELİŞTİRİLECEK SİSTEMLER
Yaşam Destek Sistemi
Muharip Uçak pilotlarının yüksek fiziksel dayanım gerektiren koşullarda temel yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için Yaşam Destek Sistemleri geliştiriliyor.
Patlama Önleme Sistemi
Muharip uçaklarda uçağın değişken durumları göz önüne alınarak yakıt tanklarında patlama ve yakıt kaynamasını önlemek için Patlama Önleme Sistemleri geliştiriliyor.
Radar Soğurucu Çok Katmanlı İnce Film Yüzey Kaplamasının Elektromanyetik Olarak Modellenmesi ve Optimizasyonu
Milli Muharip Uçağı’na radarda görünmezlik özelliği kazandırılması için özellikle kanopinin tasarım süreçlerinde kullanılmak üzere RASEM yazılımı geliştiriliyor.
Milli Muharip Uçağı'na Ait Hava Kanalı İçin Düşük Görünürlük Özelliği Sağlayan Set Geliştirilmesi
MMU-KAAN’a ait hava kanalına radarda düşük görünürlük özelliği kazandırılması için, hava kanalı içerisine yerleştirilecek set tasarımları, test ve ölçümleri gerçekleştirilecek.
Milli Muharip Uçağı İçin Frekans Seçici Yüzeylerin Elektromanyetik Olarak Modellenmesi ve Uygulanması
KAAN’ın radarda düşük görünürlük özelliğini sağlamak üzere, KAAN'a ait radomun frekans seçici özellikte elektromanyetik tasarımı ve optimizasyonu için RASEM-RADOM yazılımı geliştiriliyor.
KAAN'ın mühimmat entegrasyonu TÜBİTAK SAGE tarafından yapılacak
TÜBİTAK SAGE tarafından SOM A, SOM B1, SOM B2, HGK 82, HGK 83, HGK 84, NEB, GÖKHAN, KGK 82, KGK 83, GÖKDOĞAN ve BOZDOĞAN projeleri KAAN’a entegre edilecek.
ASELSAN İLE "BİLGE KAAN" OLACAK
Türk savunma sanayisinin gözde şirketlerinden ASELSAN da KAAN'ın geliştirilmesinde büyük rol oynuyor. ASELSAN Genel Müdürü Ahmet Akyol, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada "Misyonumuz KAAN'ı "BİLGE KAAN" yapmak" mesajı vererek, "Çelik kanatlar, Türk mühendisliğinin rüzgarı ve oyun değiştiren teknolojilerle en yükseklere ulaşacak." ifadesini kullandı.
ASELSAN'IN SİSTEMLERİYLE KAAN GÜCÜNE GÜÇ KATIYOR
Milli Muharip Uçak KAAN'da kullanılan ASELSAN sistemleri şu şekilde açıklandı:
Kriptolu Haberleşme
Tanıma-Tanıtma
Veri Linki
Üç Boyutlu İç Haberleşme
Yer ve Uydu Tabanlı Yaklaşma
Seyrüsefer
Yedek Uçuş Gösterge
TULGAR Kaska Monteli Gösterge Birimi
Kızılötesi Arama ve Takip
Bütünleşik Elektro-Optik Hedefleme
Kızılötesi Füze İkaz ve Görüntüleme
Lazer İkaz
Yönlendirilmiş Kızılötesi Karşı Tedbir
Güdüm Kitleri
Uçuş Kontrol Sistemi Sensörleri
Entegre Elektronik Harp
AESA Burun Radarı
Karşı Tedbir Atma
UÇTAN UCA EĞİTİM SİSTEMLERİ HAVELSAN'A EMANET
Geçen yıl MMU gömülü eğitim sistemlerini geliştirmek amacıyla, TUSAŞ ile HAVELSAN arasında "HAVELSAN ile KAAN Eğitim Sistemleri Sözleşmesi" imzalandı. Geliştirilecek Gömülü Eğitim Sistemi sayesinde KAAN MMU pilotları, uçarken de eğitim alabilecek.
Ayrıca HAVELSAN, MMU’ya yönelik imzalanan sözleşmeler kapsamında Lojistik Bilgi Sistemi, Yer Görev Planlama Sistemi, İtki Entegrasyonu, Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik, Nükleer (KBRN) Tehdit Algılama, Platform Siber Güvenliği teknolojileri alanlarında çalışmalar yürütüyor.
HAVELSAN Genel Müdürü Mehmet Akif Nacar, MMU gibi bir platformun Türkiye’de yapılıyor olmasının gurur ve heyecan verici olduğunu söyledi.
Görev, yazılım ve yer destek sistemlerini geliştirmek üzere yavaş yavaş sensörlerin platforma eklenmeye başlayacağını, bunlardan akacak verilerle füzyon yapacaklarını anlatan Nacar, sonunda görev sistemlerinin yazılımlarının kullanıma alınacağını belirtti.