Milyarlarca insanın sağlığı risk altında: Bilim insanlarından korkutan uyarı, harekete geçilmesi gerek!
İklim krizi ile dünya giderek değişirken, uzmanlar bu durumun risklerini daha çok gündeme taşımaya başladı. Önlem alınmaması durumunda milyarlarca insanı kötü günler bekliyor.
Milyarlarca insana ev sahipliği yapan Dünya, zamanın ilerlemesiyle giderek daha tehlikeli bir hal alıyor. Buzulların erimesi ve iklim değişikliğinin ivme yakalaması ne yazık ki milyarca insanın hayatını da risk altına alıyor.
Dünya, küresel ısınmayı azaltmak için harekete geçmezse, iklim krizinin milyarlarca insanın sağlığı ve hayatta kalması üzerinde felaket etkisi yaratabileceği uyarısı, Lancet Countdown ekibinin sekizinci yıllık raporuyla bir kez daha gündeme geldi.
HAREKETE GEÇİLMEZSE İNSAN SAĞLIĞI DAHA ÇOK RİSK ALTINDA OLACAK
Sağlık ve iklim değişikliği ile ilgili yapılan bu çalışmada, geçmiş uyarıların yeterince dikkate alınmadığı vurgulanıyor. Rapora göre, dünya fosil yakıtlara olan yatırımlarını sürdürerek iklim krizine "yanlış yönde ilerliyor."
Rapora göre, 2021'de geçmiş otuz yıla kıyasla 127 milyon daha fazla insan orta veya şiddetli gıda güvensizliği yaşadı ve bu durum onları yetersiz beslenme ve geri dönüşü olmayan sağlık zararlarına maruz bıraktı. Sıcak denizlerdeki artış, su kaynaklı vibrio bakterilerinin kıyılara yayılmasına neden olarak 1,4 milyar insanı ishal hastalığı, ciddi yara enfeksiyonları ve sepsis riskiyle karşı karşıya bıraktı.
Aynı raporda ayrıca, sıcak hava dalgalarının neden olduğu hava kirliliğine maruz kalmak, solunum ve kalp-damar hastalıkları, kanser, diyabet, nörolojik bozukluklar ve olumsuz gebelik sonuçları riskini artırıyor. Özellikle 65 yaş üstü kişiler arasında sıcaktan kaynaklanan ölümlerin 1990'lardan bu yana yüzde 85 arttığı belirtiliyor.
Öte yandan, 2023'te kaydedilen küresel sıcaklıkların 100 bin yıldan fazla süredir en yüksek seviyede olduğu kaydedildi. Mevcut 10 yıllık ortalama ısınmanın sanayi öncesi seviyelerin 1,14 derece üzerinde olması bile, dünya çapındaki insanların hayatları ve sağlıkları üzerinde derin bir etkiye sahip. Ancak, 52 araştırma kurumu ve BM kuruluşundan 114 uzman, gözlenenlerin gelecek felaketin yalnızca erken belirtileri olabileceği konusunda uyarıyor.
Bununla birlikte Lancet Countdown'ın genel müdürü Dr. Marina Romanello, "2 derece daha sıcak bir dünyaya dair tahminler, tehlikeli bir geleceği ortaya koyuyor ve şimdiye kadar görülen hafifletme çabalarının hızı ve ölçeğinin, insanların sağlığını ve güvenliğini korumak için ne yazık ki yetersiz olduğunu hatırlatıyor" diyor.
Aşırı hava olaylarına bağlı ekonomik kayıpların 2022'de 264 milyar doları bulması bekleniyor; bu, 2010-14 dönemine göre yüzde 23 daha yüksek bir oranı temsil ediyor.
İklim Savunmasızları Forumu'nun en fazla risk altındaki ülkelerle ilgili tahminlerine göre, küresel sıcaklıkların 2 derece artması halinde sıcaktan kaynaklanan ölümlerin yüzde 370 artacağı ve kaybedilen çalışma saatlerinin yüzyılın ortasına kadar yüzde 50 artacağı öngörülüyor.
Raporun dikkat çektiği bir diğer konu ise fosil yakıtlardan kaynaklanan hava kirliliğinin 2005'ten bu yana yüzde 16 azalmış olması. Bu düşüşün yüzde 80'i, kömür yakılmasından kaynaklanan kirliliği azaltma programları sayesinde gerçekleşmiş.
Ayrıca, temiz enerjiye yapılan küresel yatırımın 2022'de yüzde 15 artarak 1,6 trilyon dolara ulaştığı ve fosil yakıt yatırımını yüzde 61 oranında aştığı belirtiliyor. Elektrik kapasitesindeki artışın yüzde 90'ı ise 2022'de yenilenebilir enerjiden kaynaklanmış.
