Bilim insanları beynin belirli bir yaştan itibaren hızla yaşlanmaya başladığını keşfetti. "Kritik Pencere" adını verilen bu dönemde beynin hala toparlanabilir olduğu araştırmalarda ortaya çıktı. Beyin yaşlanmasının önüne geçmek için tüketilmesi gereken besinler açıklandı. Yaşa bağlı beyin hasarının kalıcı hale gelmeden önlenmesi mümkün.
İnsanlar genel olarak yaşlanmayı yavaş ilerleyen bir süreç olarak hisseder. Ancak bilim insanları tarafından yapılan son araştırmalarda belirli bir yaştan sonra yaşlanmanın giderek hızlanmaya başladığı ortaya çıkarıldı.
19 binden fazla kişide yapılan testlere göre yaşlanma belirli yaş aralıklarında giderek artıyor. Bu yaşlarda insanların beslenmelerine dikkat etmeleri ve ek takviyeler almaları gerekiyor.
Bilim insanları tarafından teste katılan kişilerin manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) verileri analiz edildi. Bu gelişmiş analiz yöntemi ile insanların beyninin hangi bölümlerinin daha aktif olduğu ve zamanla hangi bölgelerin gerilemeye başladığı öğrenildi.
Testler sonucunda beynin yaşlanmasının 44 yaşında başladığı ve 67 yaşına kadar giderek hızlandığı ortaya çıktı. 67 yaşından itibaren ise yaşlanma süreci devam etse bile hızının azaldığı gözlemlendi.
Araştırmalarda bu hızlı yaşlanma sürecinde beynin moleküler düzeyde neler yaşadığı da gözlemlendi. Hızlı yaşlanan beynin arkasındaki ana faktörün nöronal insülin direnci olduğu tespit edildi.
Araştırmanın yazarlarından Lilianne R. Mujica-Parod konuyla ilgili açıklamasında "beynin enerjiye erişiminin azaldığı ama henüz kalıcı hasarın oluşmadığı orta yaşta kritik bir pencere tespit ettik. Bu pencere kırılmadan önceki bükülme noktası gibi" ifadelerini kullandı.
Mujica hızlı yaşlanmayı önlemek için 101 katılımcıyla yeni bir klinik çalışma yaptıklarını belirtti. Konuyla ilgili açıklamasında Mujica “Orta yaşta nöronlar enerji eksikliği nedeniyle metabolik baskı altında kalıyor; mücadele ediyorlar ama hâlâ hayattalar. Bu yüzden, bu kritik pencere sırasında alternatif bir yakıt sağlamak, beyin fonksiyonlarını yeniden canlandırabilir.” dedi.
Yapılan klinik çalışmada 101 katılımcıya glukoz ya da keton verildi. fMRI ile yapılan beyin taramalarının ardından ise 60-79 yaş arası kişilerde ketonların etkisinin sınırlı olduğu görülürken 40-49 yaş arası bireylerde büyük fayda gözlemlendi. Gençlerde ise orta düzeyli faydalar görüldü.
Araştırma sonucunda ketojenik beslenmenin hızlı yaşlanma sürecinin önüne geçtiği gözlemlendi. Vücutta keton üretimini arttırmak için 44-67 yaş aralığında olan insanların tüketmesi gereken besinler ise şöyle:
Araştırma sonucunda ketojenik beslenmenin hızlı yaşlanma sürecinin önüne geçtiği gözlemlense de, çalışmanın küçük ölçekli olduğunun altı çizildi. Daha büyük gruplarla yapılacak olan yeni araştırmaların, beyin yaşlanmasının geciktirilmesinde bu yöntemin gerçekten işe yarayıp yaramayacağını kesinleştirmede konusunda yardımcı olacağı belirtildi.