Histerektomi (Rahim Alınması Ameliyatı) Nedir? Hangi Durumlarda Uygulanır?

Histerektomi Nedir?

Kadınlarda rahmin (uterus) alınması ameliyatına Histerektomi denilmektedir. Genel olarak açık cerrahi denilen yöntemle yapılan rahim alma işlemi günümüzde kapalı yöntem denilen laparoskopik yöntemle de yapılabilmektedir. Laparoskopik histerektomi kısa adıyla TLH jinekolojik cerrahide son yıllarda en çok tercih edilen yöntemler arasında yer almaktadır. 

Histerektomi Ameliyatının Sıklığı Nedir?

Histerektomi hızı her yaştan kadında binde 6 ile 8 oranındadır. Yani 20 ile 49 yaş arası kadınlarda daha sık görülmektedir.

Rahim Alınması Ameliyatı (Histerektomi)  Neden Yapılır?

Kadınlarda myom, rahim dokusunda görülen iyi huylu yumrulardır. Çoğu hastada herhangi bir şikayete sebep olmazken, bazı hastalarda ise yumrunun boyutuna, rahimde bulundukları yere göre kansızlık, kısırlık, kanama ve ağrı gibi şikayetlere sebep olduklarından ameliyatta görülen en büyük nedenler arasında yer almaktadır.  

Histerektomi nedenleri arasında:

• Myomlar (rahmin düz kasından gelişen iyi huylu tümörler)
• Anormal kanama (medikal tedaviye dirençli anormal kanama)
• Kronik karın (Pelvik) ağrısı
• Endometrial hiperplazi, rahim ağzı premalign lezyonları
• Rahim sarkması (Pelvik organ prolapsusu),
• Çikolata kisti hastalığı (Endometriozis),
• Kanser (rahim, rahim ağzı, yumurtalık kanserleri)
• Jinekolojik kanserler

gibi durumlar histerektomi yapılması nedenleri arasında yer almaktadır.

Histerektomi Tipleri Nelerdir?

Dünyada histerektomi ameliyatı dört farklı teknikle yapılmaktadır. 

• Vajinal Histerektomi
• Abdominal Histerektomi
• Laparoskopik Histerektomi
• Robotik Histerektomi

yukarıdaki teknikler en çok tercih edilen yöntemle sıralandırılmıştır. Yine bu ameliyatta kullanılan tüm aletler bir robota bağlı olur ve bu robot da doktor tarafından kontrol edilir.

Laparoskopik Histerektomi Nasıl Yapılır?

Laparoskopik histerektomide karın duvarına 5 ila 10 mm’lik 3 delik açılarak yapılabilmektedir. Bu deliklerden biri, göbek deliğinden ve iki delik de karnın sol yanından 5'er mm’lik delik açılarak karın içerisi kamera ile gözlenip yandaki deliklerden de rahim alınması için gerekli aletlerin yerleştirilmesi ile gerçekleşir. Şayet bu ameliyat sırasında hastanın yumurtalık veya tüplerinin de alınması gerekiyorsa bunlarda alınabilmektedir. Hastanın rahmi alındıktan sonra karınında 5-10 mm boyutundaki cilt kesileri ince dikişlerle kapatılabilmektedir. 

Laparoskopik Histerektominin Faydaları Nelerdir?

Kapalı yöntemle (laparoskopik) rahim alınma ameliyatı sonrası karında büyük insizyon (kesi) olmayacağı için ağrı, kanama, hastanede kalış süresi daha az olmakta, daha hızlı iyileşme, daha erken işe dönüş imkanı olmaktadır. Ayrıca kozmetik yani estetik açıdan da büyük yara izleri olmamaktadır. Bunun yanında karın içi organların gözlenmesi daha iyi olmakta ve cerrahi sonrası karın içi yapışıklık da daha az olmaktadır. Hasta genellikle 1-2 gün hastanede kalır, sonrasında taburcu edilir, çalışan hastaların işine dönmesi genellikle 2-3 hafta içerisinde gerçekleşebilir. Ameliyattan ortalama bir ay sonra doktor muayenesinde bir sakınca görülmezse cinsel ilişki başlayabilir.

Laparoskopik Histerektominin Riskleri Nelerdir? 

Açık ameliyatta görülen komplikasyonlara benzer olarak kapalı yöntemde de büyük damar, barsak, idrar torbası yaralanması, sinir hasarları ve damar pıhtısı oluşumu görülebilir. Laparoskopi sonrası şiddetli karın ağrısı, uzamış bulantı ve kusma, ateş, kesi yerinde kanama ve iltihap olması, idrar yaparken ağrı gibi bir durumla karşılaşılması durumunda mutlaka cerrahiyi yapan doktor ile irtibata geçilmelidir.

Kısaca riskler arasında;

• Yapılan anesteziye bağlı olarak allerjik durumlar,
• Kalp ve solunum problemleri,
• Yara yerinde enfeksiyon ve hasta da yüksek ateş,
• Ameliyat sırasında  üreter, mesane, rektum gibi organlarda hasar oluşumu,
• Akciğere pıhtı atılması,
• Hastada sağ omuz ağrısı,
• Hastada damar kanamaları

gibi durumlar yaşanabilmektedir.  

Histerektomi Sonrası Etkiler Nelerdir?

Histerektomi sonrasında hastanın ruh durumuna göre ruhsal ve fiziksel olarak bazı durumlar ortaya çıkabilir.

Özellikle adet gören bir hastanın histerektomi sonrasında;

• Adet görememe,
• Gebe kalamama

durumları net olarak yaşanmaktadır.

Şayet hastanın yumurtalıkları alınmamışsa hormon üretimi devam edeceği için adet görülmese de ateşlenme, terleme, uykusuzluk gibi menopoz belirtileri görülmeyecektir.

Diğer taraftan, menopozdan önceki dönemde yumurtalıklar alınırsa hormonların ortadan kalkmasına yani menopoz bulguları görülmektedir.

Yine hastanın yaşı 45’in altında olup histerektomi ile birlikte yumurtalıklar da alınırsa kemik erimesinden korunmak ve menopoz belirtilerini engellemek için hastaya uygun ilaç tedavisi uygulanmaktadır. 

Hastanın yumurtalıkları alınmadıysa hormon salgılaması devam edeceğinden vagen ve dış cinsel organlar histerektomiden etkilenmeyecektir.

Eğer menopoz öncesi dönemde yumurtalıklar rahimle beraber alındı ise cinsel ilişki sırasında vaginal kuruluk sorun olabilir. Ancak çoğu kadın, histerektomi sonrası ameliyata neden olan yakınmaların ortadan kalkmasından dolayı kendilerini daha iyi ve sağlıklı hissederler. Ayrıca histerektomi sonrası gebelik korkusu, ağrı, aşırı kanama olmaksızın cinsel ilişki birçok kadını mutlu etmektedir.

Laparoskopik rahim alınma ameliyatının avantajlarının yanında riskleri ve komplikasyonları da gözlenmiştir.  

Histerektomi Sonrası Hamile Kalmak Mümkü mü?

Rahminiz alındıysa tekrar gebe kalmanız mümkün değildir. Diğer taraftan çocuk sahibi olmak istiyorsanız doktorunuzla ameliyatın ertelenmesi durumunun olup olmadığını konuşmalısınız.