Asgari ücrette ortak nokta ‘geçim’ zammı! Yeni maaşta üçlü mutabakat sağlanacak mı?
Milyonlarca çalışan 2024 yılı asgari ücretini bekliyor. Hükümet, işçi ve işveren temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu çalışmalarına devam ederken şu ana kadar gelinen süreçte rakam konuşulmadı ancak tüm taraflar uzlaşılacak tutarın ‘geçim’ zammı olması yönünde birleşiyor. İşçi tarafı, asgari ücret zammında ev kirası, temel giderler, geçim koşullarının dikkate alınması gerektiğini belirterek, hükümet ve işverenin bu konudaki yaklaşımına göre üçlü mutabakatla sonuca gitmeyi umduklarını dile getirdi. Asgari ücret görüşmelerinde üçüncü toplantı bu hafta yapılacak ve ilk teklif ortaya çıkacak.
Asgari ücret görüşmelerinde süreç devam ediyor. Milyonların yeni yılda maaşlarını belirleyecek kritik toplantılar devam ederken dün yapılan görüşmelerde rakam konuşulmadı. Hem hükümet hem de işçi ve işveren tarafının ‘geçim’ zammı olması konusunda ortak bir görüşü var.
Gözler Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun üçüncü toplantısına çevrilirken masaya gelecek ilk teklif ve tarafların yaklaşımı dikkatle takip edilecek.
KOMİSYONUN İKİNCİ TOPLANTISINDA NELER KONUŞULDU?
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun ikinci toplantısı Çalışma Genel Müdürü Mehmet Baş başkanlığında başladı. İşçi heyeti adına Türk-İş Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, işveren heyetini temsilen de TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç toplantıda yer aldı. Kasiyer, sağlık çalışanı, enerji işçisi ve Karayollarında çalışan bir taşeron işçinin de yer aldığı toplantıda, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve TÜİK temsilcileri ekonomik veri ve raporları komisyonla paylaştı.
Ekonomi Gazetesi’nden Mehmet Kaya’nın haberine göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile TÜİK, genel ekonomik duruma yönelik ve makroekonomik görünümü sundu. TÜİK’in asgari ücretin artışına konu olabilecek enflasyon ve geçim şartlarına yönelik fiyat gelişmeleri sunum yapması bekleniyordu. Ancak fiyatlar ile ilgili veriler masaya gelmezken makroekonomik veriler paylaşıldı. Hazine ve Maliye Bakanlığı temsilcisi de Orta Vadeli Program hedeflerini aktardı.
Toplantıda, TÜRK-İŞ heyetindeki işçiler de söz aldı. Heyetteki bir işçinin, çocuklarının kendisine “peynire küstük mü” diye sorduğunu aktardığı ve “Çarşı pazara çıkamıyoruz. Soframızdan aç kalkmak istemiyoruz, çocuklarımız gözümüzün içine bakıyor” dediği kaydedildi.
Toplantıda, işgücü verilerine yönelik olarak bölümde kayıt dışı çalışmaya ilişkin sayılar da sunuldu. İşveren tarafının, sendikalı işyerlerinin kayıtlı ve güvenli çalışmasını vurgulayarak, yüksek sayıdaki kayıt dışı çalışmaya hükümetin ivedilikle müdahale etmesi gerektiğini söylediği belirtildi.
TÜRK-İŞ'TEN AÇIKLAMA: RAKAM KONUŞULMADI
Bakanlıkta 1 saat süren toplantının ardından, komisyonda işçi heyetine başkanlık eden TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ağar, gazetecilere açıklama yaptı. Ağar, şu bilgileri paylaştı:
"Herhangi bir rakam telaffuz edilmedi. Görüşmelerimiz devam edecek. Bugünkü toplantıda, TÜİK'in, Hazine ve Maliye Bakanlığının ve işverenlerin görüşleri alındı. Heyetimizdeki 4 işçi arkadaşımız geçim şartlarını anlattı. Dolayısıyla şu anda bir sonuç yok. Ancak görüşmeler süratle devam edecek. Çünkü yıl sonuna da yaklaşıktık. Kısa zamanda bir mutabakata varılarak bitirilmesini arzu ediyoruz. Ama ortada rakam olmadığı için bir şey söyleme imkanımız da maalesef yok."
BU HAFTA TEKRAR BİR ARAYA GELİNECEK
Görüşmelerin kısa zamanda mutabakatla bitirilmesini arzu ettiklerini belirten Ağar, bu hafta tekrar bir araya gelineceğini söyledi. Büyükşehirlerde ev kirasının 10 bin liradan aşağı olmadığını belirten Ağar, "Geçim koşulları, temel giderler, ev kiraları herkes tarafından biliniyor. Bu insanların geçiminin, alım gücünün düşünülmesi gerekiyor" diye konuştu.
Ağar, "Asgari ücretin insanlarımızı mutlu edecek bir şekilde sonuçlanmasını diliyorum. İnşallah sonucu iyi olur." dedi.
Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Ağar, ilk rakamı işverenden beklediklerini vurgulayarak, işverenin henüz herhangi bir rakam sunmadığını söyledi.
TÜRK-İŞ'in görüşmelerde "kırmızı çizgisinin" ne olduğuyla ilgili soruya Ağar, "Kırmızı çizgi, diye bir şey yok. 'Kırmızı çizgi' bana göre boş laf." yanıtını verdi.
AK PARTİ’DEN ASGARİ ÜCRET AÇIKLAMASI
Asgari ücret toplantısı öncesinde AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, görüşmelere ilişkin açıklama yaptı.
Bugüne kadar çalışanları enflasyona ezdirmediklerini ve ezdirmeyeceklerini ifade eden Akbaşoğlu, alım gücünün artırılması ve yaşam standardının yükseltilmesi amacıyla bütçe imkanları zorlanarak her türlü çalışmanın ortaya konulduğunu belirtti.
Akbaşoğlu, "Asgari ücrette, çalışanlarımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz, alım gücünü artıracağımız bir rakamı ortaya koyacağız. 2024'e girerken çalışanlarımızın da yüzlerini güldürmek istiyoruz. Ocak başında ortaya çıkacak enflasyon oranının da değerlendirilmesiyle memur ve emeklilerimizin yaşam standardını daha yukarı çekecek, alım gücünü artıracak maaş düzenlemesi söz konusu olacak." diye konuştu.
KOMİSYONUN İLK TOPLANTISINDA NE OLMUŞTU?
BAKAN IŞIKHAN: EN MAKUL NOKTADA BELİRLENMESİ İÇİN ÇALIŞACAĞIZ
Asgari Ücret Tespit Komisyonu ilk toplantısının açılışında konuşan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, çalışanların enflasyona ezdirilmeyeceği söylemini yineledi.
Bakan Işıkhan şunları kaydetti: "2024 yılı asgari ücret miktarının, sosyal diyalog ve istişare yoluyla ekonomimizi büyütecek, çalışanlarımızın gelirlerini enflasyona ezdirmeyecek, istihdamı koruyacak ve artıracak en makul noktada belirlenmesi için çalışacağız. Bu süreçte temel hedefimiz, hakem rolü üstlenerek işçi ve işverenlerimizin mutabakatıyla asgari ücreti tespit etmektir."
TÜRK-İŞ: ASGARİ ÜCRET BİR PAZARLIK ÜCRETİ DEĞİLDİR
Türk-İş Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar ilk toplantıda açıklama yaptı. Ağar şunları söyledi. "Çalışanların kendisine ve ailesine, insanlık haysiyetine uygun bir yaşam sağlaması gereken ücrettir. Asgari ücretin tespitinde öncelikle çalışanların geçim şartları göz önünde bulundurulmalıdır. Bu bir anayasal hükümdür. Asgari ücret bir pazarlık ücreti değildir. İşçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücrettir.
ASGARI ÜCRETTE BEKLENTİLER NE YÖNDE?
Asgari ücrete gelecek zam oranlarına göre oluşacak net ve brüt rakamlar ise şu şekilde: Yüzde 35'lik zamda asgari ücret 15 bin 392 lira, yüzde 40'lık zamda 15 bin 962 lira, yüzde 45'lik zamda 16 bin 532 lira, yüzde 50'lik zamda 17 bin 103 lira.
2024 İÇİN TEK SEFERLİK ZAM YAPILACAK
Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmeler öncesinde yaptığı açıklamada 2024 için tek seferlik zam olacağını belirterek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan'ın çalışmalarını yaptığını ve bu çalışmalarını olgunlaştırdıktan sonra nihai tabloyu önlerine koyacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, tek zam ile ilgili şunları söylemişti:
"Çünkü burada işçi, işveren temsilcileri ile görüşmelerini bitirdikten sonra bize neticeyi getirecek. Biz de kendisini dinleyeceğiz. Ondan sonra en uygun asgari ücret neyse bunun kararını vereceğiz. Bütün mesele tarafları mağdur etmeden bir neticeye varabilmek. Asgari ücret artışı zaten biliyorsunuz yıl içinde bir kezdir. Bir kez verilecek zamla bu iş biter. Bunun da sorumlusu birinci derecede Çalışma Bakanımız Vedat Işıkhan'dır. Biz vatandaşımızı bugüne kadar enflasyona ezdirmedik ve ezdirmeyiz. Ekonomi yönetimimiz bir yandan da enflasyonu dizginleyici adımlar attı, bunlar da sürüyor. İşaretler olumlu, yakında enflasyonun kalıcı bir şekilde dizginleneceğini göreceğiz. Enflasyon sorununu da tarihe karıştıracağız."
2024 ASGARİ ÜCRETİ NE ZAMAN BELLİ OLUR?
Asgari Ücret Tespit Komisyonu son toplantısında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Vedat Işıkhan masadaki rakamları önce Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile değerlendirecek. Ardından uzlaşılan rakam Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayına sunulacak. Yeni asgari ücret rakamının 31 Aralık 2023'ten önce duyurulması bekleniyor. Bu kapsamda 25-29 Aralık tarihleri öne çıkıyor.
ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?
Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde Komisyon başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
