Asgari ücretle çalışan kişi ile brüt 65.000 TL maaş alan bir kişi emekli olduklarında Hazine desteğiyle belirlenen en düşük emekli maaşını alacak. SGK Uzmanı Özgür Erdursun, emeklilik maaşı hesaplamalarındaki karmaşaya dikkat çekerek, sistemde görünen rakamların gerçeği yansıtmadığını vurguladı. Erdursun, yüksek gelirle çalışan kişilerin bile emeklilik hesaplarında beklenenden düşük maaşlarla karşılaşmasının nedenlerini açıkladı.
SGK Uzmanı Özgür Erdursun, emeklilik maaşlarının hesaplanması konusunda vatandaşların yaşadığı kafa karışıklığını ve sistemde görünen rakamların gerçeği yansıtmadığını vurguladı. Erdursun, Dünya Gazetesi’ndeki yazısında, yüksek maaşla çalışan kişilerin dahi emeklilik hesaplarında düşük rakamlarla karşılaşmasının nedenlerini açıkladı.
E-Devlet üzerinden "4/A Emekli Aylık Bilgisi Hesaplama" menüsünden görülen emekli maaşı, mevcut sistemde en düşük emekli maaşı olarak 12.500 TL olarak gözükse de, güncellenmiş rakamlarla birlikte bu tutar 14.469 TL olarak hesaplanacak. Ancak Erdursun'a göre, bu da gerçek emekli maaşı değil. Aslında, en düşük emekli maaşı 5.000 TL civarında, ancak devletin hazine desteği ile tamamlanan rakamlar vatandaşlara yansıtılıyor.
Geçmişte asgari ücretle çalışan ya da düşük prim esas kazanç (PEK) ile SGK'ya bildirilen kişiler, son yıllarda daha yüksek maaşla çalışmaya başlamış olsalar bile, emekli maaşları sistemde çok az artış gösteriyor. Örneğin, brüt 104.022 TL PEK ile prim ödeyen bir kişi emekli maaşına aylık 300-350 TL katkı sağlayabiliyor. Ancak eğer bu kişinin gerçek emekli maaşı 7.000 TL ise, artış bu tutara ekleniyor; yani hazine desteği ile tamamlanan 14.469 TL’lik maaşa hiçbir katkısı olmuyor.
Bu durum, yüksek maaşla çalışan birçok kişinin "Ödenen primler emekli maaşıma yansımıyor" düşüncesine kapılmasına neden oluyor. Ancak Erdursun’a göre bu yanlış bir algı. Aslında primlerin etkisi var, ancak tamamlanan en düşük emekli maaşı altında kaldığı sürece fark hissedilmiyor.
Erdursun’a göre, bu sistem gerçek emekli maaşlarını gizliyor ve düzeltilmediği takdirde düşük emekli maaşı sorunu daha da büyüyecek. Mevcut hesaplama yöntemiyle, asgari ücretle çalışan ile brüt 65.000 TL maaş alan bir kişinin emekli maaşı neredeyse aynı seviyede olacak. Daha yüksek prim ödeyenlerin maaşı ise yalnızca birkaç bin TL fark gösterecek.
Özgür Erdursun, geçmiş yıllarda hükümetin emekli maaşlarına seyyanen zamlar yaptığını ve 2011 yılında sadece 2000 yılı öncesinde emekli olanlar için bir intibak yasası çıkardığını hatırlattı. Ancak bugün tüm emeklileri kapsayacak güncel bir intibak yasasına ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Erdursun, hazine desteğiyle belirlenen en düşük emekli maaşı uygulamasına son verilmesi gerektiğini belirterek, vatandaşların gerçek emekli maaşlarını görebileceği, ödenen prim ve çalışma süresine göre adil bir hesaplama sistemine geçilmesi gerektiğini savundu. Aksi halde, sistemde gerçek emekli maaşını göremeyenlerin sayısının giderek artacağı ve emekli maaşı krizinin daha da büyüyeceği uyarısında bulundu.