Emekli olacaklar dikkat! Sistemdeki maaşların düşüş nedenini İsa Karakaş açıkladı: Eksik ve yanlış maaş bağlananlar ne yapmalı?
Emekli olunca ne kadar maaş alacağınızı e-Devlet’ten öğrenmek mümkün. Emekli maaşlarının tahmini verileri sisteme yüklendi. Emekli olacak vatandaşlar, her ay SGK primleri yattıktan sonra tahmini emekli maaşlarını kontrol edebilecek. Ancak sistemi kontrol eden vatandaşlar, yeni hesaplamalar ile emekli maaşlarının düştüğünü gözler önüne serdi. SGK Başuzmanı İsa Karakaş, eksik, yanlış ve az gözüken emekli maaşları hakkında uyarılarda bulundu.
Son yapılan SSK-Bağ-Kur zammı ile birlikte tahmini maaşlar e-Devlet’e yüklendi. Emekli maaşlarının tahmini verileri ise şuanda sistemde. 3600 prim gün sayısını dolduran herkes, e-Devlet üzerinden emekli maaşını tahmini bir şekilde görebilecek. Ancak SGK primleri yatan çalışanlar prim ödedikçe düşen maaşlarla karşılaştı. SGK Başuzmanı İsa Karakaş, maaşların düşük gözükmesinin sebeplerini tek tek açıkladı.
E-DEVLET'TEN EMEKLİLİK MAAŞI SORGULAMA
Çalışanlar, emekli maaşlarını e-Devlet üzerinden sorgulayabiliyor. e-Devlet sistemine https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-4a-emekli-aylik-bilgisi-hesaplama linki üzerinden erişiyor.
EMEKLİ MAAŞLARI ARASINDAKİ UÇURUM
Sistemdeki gözüken maaşların eksik veya yanlış olması durumunda vatandaşları uyaran İsa Karakaş, şöyle konuştu;
"2024 - 2025 emekli maaşları arasındaki uçurum infiale yol açtı. Sosyal Güvenlik Kurumu yeni yeni maaşları sisteme yüklemeye başladı. Hal böyle olunca inanılmaz bir şekilde kafalar karışık ve bununla ilgili o kadar çok soru geldi ki. Hatta kamudan emekli olan işçiler
de "Ya ben 14 Ocak'tan önce verdim dilekçemi, buna rağmen bu oldu, acaba bir yanlışlık var mı" gibisinden çok sayıda ileti bıraktı.
KAMU İŞÇİLERİNİ UYARMIŞTIM
Şunu söyleyelim, kamu işçileri için ayın 14'üne kadar vermek diye bir şey olmadığını söylemiştim, yani maaşını her ay ayın 15'inde çalıştığı kamudan belediyeden alan kamu işçileri ayın 14 Ocak'a kadar vermeleri halinde zaten bunlar 2024 yılı emeklisi oluyorlar. Burada herhangi bir tereddüt yok. Ancak ayın 1'inde maaşını alanlar için ise ocak ayında verdikleri takdirde bunlar elbette ki 2024 emeklisi olmuyorlar çünkü ayın 1'inde verdiklerine göre bunların muhtas aylık prim hizmet belgesi ve maaş bordrosu dahil 1 Aralık - 31 Aralık dönem, dolayısıyla aralık ayında vermeleri gerekiyordu. Durum bundan ibaret."
Demek ki kamu işçileri her ay maaşlarını ayın 15'inde alıyorlarsa her ay maaşlarını ayın 15'inde alanlar, 14 Ocak ve öncesinde dilekçelerini vermeleri halinde bunlar zaten 2024 yılı emeklisi. Bütün kamu işçilerine, ayın 14'üne de bırakmayın, işinizi garantiye alın arkadaşlar demiştim.
EMEKLİ MAAŞ FARKLARI NEDEN KAYNAKLANIYOR?
Çünkü SGK'nın maaş hesaplama sistemi bellidir. 2024 yılı verileri 2024 yılında emekli olacak olanlar için alınacak olan enflasyon verileri maaş zamları ve güncelleme katsayısı belli. 2025 yılında olanların da belli. Dolayısıyla bunu çarpma yapan herkes gördüğü zaman zaten
bu farkın olduğunu görecek. Kaldı ki AK Parti'nin grup toplantısında Sayın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan bile böyle bir durumun olduğunu zaten izah etti.
SGK'nın maaş robotuna girdiğiniz, görmüş olduğunuz rakam 2 kere 2 eşittir 4 değildir. Yani SGK maaş robotuna girilen rakamlar bilgilendirme amaçlı ve dolayısıyla SGK bunda zaten sorumluluk kabul etmiyor. yani ben bilgilendirme amaçlı bir şekilde emekli olduğun zaman maaşın ne kadardır veya bugün itibariyle görünen emekli maaşın ne kadardır diye bilgilendirme amaçlı olarak bunu
yapıyorum, der ve Dolayısıyla bu resmi nitelikte değildir.
Resmi nitelikte olan gerçek emekli maaşınız, siz emeklilik dilekçesini verdiğiniz zaman talep tarihini baz alarak SGK'daki evraklara dahil bakarak bu şekilde tespit ediliyor.
EKSİK MAAŞ BAĞLANANLAR NE YAPMALI?
SGK'nın yapmış olduğu hesaplarda yanlışlık yapabiliyor mu, eksik hesaplama olabiliyor mu, evet oluyor. Yanlış hesaplama da oluyor, eksik bağlama da oluyor, bunun birçok örneği var. Bu bilinen bir gerçek.
Peki bu durumda yanlış ya da maaşımızın az bağlandığını, eksik bağlandığını düşünüyorsak ne yapabiliriz?
SGK tarafına elbette ki itiraz hakkınız vardır. İdare hukukuna göre, idare yanlış bir işlem yapmışsa, eksik bir işlem yapmışsa kendi hatasını düzeltmek mecburiyetindedir. Dolayısıyla SGK'da böyle bir durum varsa bunu düzeltmesi gerekiyor.
SGK HATAYI NASIL DÜZELTİYOR?
Şimdi öncelikle şunu söyleyelim. Sigortalıların bazı hizmetleri sonradan tespit edilmiş olabilir, yine aylığın hesaplanmasına esas prim gün ve kazanç bilgileri sisteme eksik girilmiş veya fazla girilmiş olabilir veya hizmetler karışmış olabilir. Özellikle 2000 yılı önceki hizmetlerde aynı sigorta sicil numarasından dolayı farklılar olabilir. Çünkü biliyorsunuz TC kimlik numarası sonradan olan bir olay. 2000 yıl öncesinde TC kimlik numarası yok. Buna benzer karışıklıklar olabilir.
Bu itiraz hakkına binaen SGK'nın yeniden yapacağı hesaplamada şu şekilde işlem yapacak;
Eğer yeniden hesaplanan aylık eski aylıktan yüksekse bu durumda SGK aylık başlangıç tarihi itibariyle hesaplanan fark aylıkları sizlere ödeyecektir. Demek ki itiraz ettiniz ve maaşınızın yanlış ya da eksik olduğu görüldü. Bu durumda SGK aradaki fark neyse bunları size
zaten ödeyecektir veya fazladan bir maaş bağlamışsa bu durumda yapacağı işlem yani düşükse yersiz ödemenin hatası SGK'nın hatasından mı kaynaklandı, buna göre işlem değişiyor.
SGK eğer fazla ödeme yapmışsa, bunun için de sizin kastınız, kusurunuz var mı yok mu, buna göre işlem yapıyor. Yapılan ödeme tespit tarihinden geriye doğru 10 yıllık sürede ödenmesi gereken aylıklar ve ödenen aylıklar arasında yersiz ödenen fark
aylıklar için borç kaydı yapılıyor.
Yersiz ödemenin SGK'nın hatalı işlemlerinden kaynaklanması durumunda ise tespit tarihinden geriye doğru sadece 5 yıllık sürede ödenmesi gereken aylıklar ile ödenen aylıklar arasındaki yersiz ödenen fark aylıkları borç kaydı olarak hesabınıza yazılıp, bunlar kesilecek.
Düşük ve yanlış emekli aylığın bağlandığı zaman ne oluyor?
Bununla ilgili yapmanız gereken size özel mütalaaya karşı bir dilekçesi yazıp başvuruda bulunmamız gerekiyor. Mesela 2024 yılındaki maaş durumu nasıl, aylık bağlama oranı diğer bütün veriler nasıl, 2025 yılındaki nasıl ve gerekçeli bir şekilde mevzuatla birlikte mütalaalı bir şekilde dilekçeyle başvurmak mümkündür."
Peki 33.5 yıl üzerinden,1/4 ü 3600 ek göstergeden emekli memurum, kamu işçisi emeklisi çaycıdan daha az masş alıyorum. Tazminatla yarı yarıya az bunlar neden
Kardeşim emekli maaşının düştüğünü mi söylüyüyor bu haber? büyülü bir şeymiş gibi bu sistem. her şeyin halledilmesi için doğru olan hesaplamaların yapılması gerekıyormuş gibi geliyor bana. ne yazıkänner her şeyin halledilmesini istiyoruz ama bazen bunun arkasındaki gerçekleri anlamak da önemliymiş gibi geliyor.