İBB'nin İstanbulkart indirimine 30 yaş sınırına tepki yağıyor: Anayasanın 10'uncu maddesine aykırı

İstanbulkart​ öğrenci kartı başvurularında 2019'dan bu yana iki katını aşan yükselişin normal olmadığını savunularak getirilen 30 yaş kısıtlaması kararının anayasaya aykırı olduğu vurgulandı. 

Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER), İstanbul Büyükşehir Belediyesi​ (İBB) Meclisinin İstanbulkart'ta öğrenci indirimine yaş sınırı​ getirmesi kararının geri çekilmesini talep etti. Dernekten yapılan yazılı açıklamada, İBB Meclisi'nin 11 Temmuz'daki toplantısında İstanbulkart'ta öğrenci indirimine yaş sınırı getirildiği, 30 yaşından gün alan öğrenciler için indirim oranının yüzde 50'den yüzde 10'a düşürüldüğü belirtildi.

TÜM VATANDAŞLAR İÇİN YAŞA BAĞLI OLMAKSIZIN SAĞLANMALI

Lisansın, zorunlu temel eğitimden farklı olarak belirli bir yaşa bağlı ve sistematik olarak düzenlenemeyeceğine dikkat çekilen açıklamada, lisans, yüksek lisans ya da devamı eğitimlerin meslek edindirme kursu olmadığı, tüm vatandaşların yaşa bağlı olmaksızın ilgi ve becerilerine göre istediği zaman bunları alabileceği vurgulandı.

Açıklamada, ulaşımda ve diğer kültürel faaliyetlerdeki öğrenci indirimiyle amaçlanan yararın sadece ekonomik bir destek değil, aynı zamanda entelektüel anlamda lisans ya da yüksek lisans öğrencilerinin şehre katılma ve şehirleşme sürecini de teşvik ettiği, gezmenin, okumanın ve tanımanın zorunlu eğitim sonrası öğrenciliğin zaruri içeriklerinden olduğu kaydedildi.

ANAYASANIN 10. MADDESİNE AYKIRI

Belediye meclisi tarafından alınan kararla öğrenci yaşına göre ayrım yapılmasının hukuken kabul göremeyeceği, Anayasanın 10. maddesinde düzenlenen eşitlik ilkesine aykırı olduğu, bu maddeye göre herkesin kanun önünde eşit sayıldığı aktarılan açıklamada, öğrenci tanımında yaş sınırı olmadığının, 30 yaşından sonra eğitim kurumunda öğrenci olanların indirimden yararlanamamasının ayrımcılık olduğunun, bir öğrencinin yaşının diğerine göre daha genç ya da yaşlı olmasının ayrımcılık konusu yapılamayacağının altı çizildi.

"EŞİTLİK İLKESİ VE AYRIMCILIK YASAĞI" HATIRLATILDI

Açıklamada, vatandaşların 30 yaşın üzerinde de eğitimlerine devam ettiği belirtilerek, "Vatandaş sınav kazanacak, tüm harçlarını yatıracak, öğrenci kimliğini alacak ama siz belediye olarak bu kimliği, 30 yaşın üzerinde ise kabul etmeyeceksiniz. Hangi yasaya veya hukuka göre? Eşitlik ilkesi ve ayrımcılık yasağı 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu'nun 3. maddesinde 'Herkes, hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanmada eşittir.' hükmü yer almıştır. Kanun kapsamında ayrıca yaş temellerine dayalı ayrımcılığın yasak olduğu vurgulanmıştır." ifadeleri kullanıldı.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM) ayrımcılığı "objektif ve makul bir neden olmaksızın, aynı durumdaki kişilere farklı muamelede bulunmak" olarak tanımladığını, Milli Eğitim Temel Kanunu uyarınca "eğitim ve öğrenim gören öğrenciler şehir içi toplu ulaşım hizmetinden indirimli olarak faydalanır" hükmünde de yaş ayrımının yer almadığı vurgulanarak, "İndirimli İstanbulkart'tan yararlanan öğrenciler arasında yaş temelli bir ayrıma gidilmesi yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümlerine aykırıdır. Bu uygulama aynı zamanda tüketicilerin evrensel hakkı olan eğitilme hakkı ihlalidir, hak gaspıdır." değerlendirmesinde bulundu.

İMAMOĞLU'NA TEPKİ GELDİ

Açıklamada, toplu taşıma hizmetinin yerel yönetimlerce kar amaçlı değil kamu hizmeti olarak verildiği vurgulanan açıklamada, İstanbul gibi metropol bir şehirde öğrenci sayısının fazla olacağı, toplu taşıma faaliyetlerindeki zararın kapatılmasının yolunun indirimleri kaldırmak veya oranı düşürmek olarak kabul edilemeyeceği bildirildi.

İstanbul'da yaşayan tüm öğrenciler adına İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'na, Belediye Meclisince verilen kararın tekrar değerlendirilmesi ve söz konusu kararın uygulamadan geri çekilmesi çağrısı yapılan açıklamada, benzer bir kararın İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisinde de alındığı ve konunun yargıya taşındığı aktarıldı.

Açıklamada, kararın geri çekilmemesi veya uygulamaya konulması halinde dernek olarak 30 yaşın üzerinde bulunan tüm öğrenciler adına konunun yargıya taşınacağı kaydedildi.