Herkes merak ediyordur. Sosyal güvenlik sistemi ne zaman hayatımıza girdi, ne zaman sosyal güvenlikle tanıştık, emekli maaşları ne zaman ödenmeye başladı, Türkiye'de ilk emekli kimdir? İşte bu merakınızı giderecek bir yazıyla geldim bu hafta.
Sosyal güvenlik sistemimiz aslında 1930'lu yıllarda başladı. Çalışma hayatının başlamasıyla birlikte sistemin teknik detayları, tarihleri ve kanun maddeleri var. Ancak ben bu yazıda sizi detaylara boğmayacağım.
Uzun yıllar boyunca sosyal güvenlik sistemi, eski adıyla Tekafül Sistemi ya da Sigortalılık, Emeklilik gibi isimlerle hayatımıza girdi. Nihayetinde 8 Eylül 2008 tarihinden sonra SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) ismiyle son halini aldı.
İşte bu görsel de Türkiye'deki ilk emeklimizin maaş cüzdanı. 1966 yılında Sosyal Güvenlik Kurumu, bir vekaletname ile sigortalı vefat eden kişinin hak sahiplerine maaş bağlamış. Bildiğiniz üzere, dünyada olmayan bir sistem bizde mevcut. Sigortalı vefat ettikten sonra, sigortalının eş ve çocukları da bu haklardan faydalanabiliyor.
Maaşın verildiği yer ise Üsküdar. Üsküdar'da, 2033 sıra numarasıyla maaş sahibi olan bu beyefendiye ait bilgiler yer almakta. Hak sahibi konumundaki eşi, 1 Ocak 1966’da ilk maaşını çekiyor.
İşte eskiden maaşlar, bu şekilde defterle veriliyordu. O dönemde bir aylık ödeme miktarı 275 lira 98 kuruştu. Eskiden maaşlar 3 aylık veriliyordu, bu durumda ödeme tutarı 827 lira 94 kuruş oluyordu. Maaşlar alındıktan sonra makbuzlar koparılır ve bir sureti devlette kalırken, diğer sureti maaş sahibine veriliyordu.
Ancak sigortalı rahmetlinin eşi vefat ettiğinden, maaş artık hazineye kalıyor ve defterin geri kalan sayfaları kullanılamaz hale geliyordu.
Sosyal güvenlik sistemi 1930’lu yıllarda devreye girdi ve 1966’da yaklaşık 30-35 yıllık bir sürecin ardından ilk emekli maaş cüzdanı verildi. Bu süreçte bazı kesintiler olsa da, genel itibarıyla sosyal güvenlik sisteminin aktüeryal dengeleri açısından bir sigortalılık süresi söz konusu oldu. İşte bu, Türkiye'deki ilk emekli maaş cüzdanı ve emekli maaşlarının başlangıç hikayesiydi.
İlk emekli maaş cüzdanı örnekleri;
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
11:22