ChatGPT'nin atası ELIZA yeniden aramızda! 60 yıl önce geliştirilmişti
Dünyanın ilk sohbet botu olan ELIZA, 60 yıl sonra orijinal kodunun bulunmasıyla yeniden canlandırıldı. MIT'de geliştirilen ve dijital terapist olarak davranmasıyla ünlenen bu sohbet botu, nostalji severlerin karşısına bir kez daha çıktı.
Bilim insanları, yapay zeka ve dil modelleme tarihinin mihenk taşlarından biri olarak kabul edilen ELIZA'yı, 60 yılın ardından yeniden canlandırdı. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) bilgisayar bilimci Joseph Weizenbaum tarafından 1960'larda geliştirilen ELIZA, ChatGPT gibi sohbet botlarının öncüsü olarak anılıyor.
ELİZA ADINI PYGMALİON TİYATRO OYUNUNDAN ALDI
ELIZA, George Bernard Shaw'ın "Pygmalion" adlı tiyatro oyunundaki Eliza Doolittle karakterinden adını almıştı. Geliştirildiği dönemde bugünün ChatGPT'si kadar ileri düzey olmasa da, belirli senaryolar üzerinden kullanıcılarla sınırlı bir şekilde sohbet edebiliyordu. En çok bilinen işlevlerinden biri, bir terapist gibi davranarak kullanıcıların duygusal ifadelerini detaylandırmalarına yardımcı olmaktı.
Örneğin kullanıcı kendini kötü hissettiğini belirttiğinde ELIZA, "Sıkıntının ne olduğunu düşünüyorsun?" gibi bir soruyla konuşmayı devam ettiriyordu. Bu basit ancak etkili yapı, kullanıcıların sorunlarının derinine inmelerine olanak tanıyordu.
KAYIP KOD 60 YIL SONRA BULUNDU
Weizenbaum, ELIZA'yı kendisinin geliştirdiği ve günümüzde kullanılmayan bir programlama diliyle yazdı. Daha sonra farklı bir dile taşınan orijinal versiyonun kaybolduğu düşünülüyordu. Ancak Stanford Üniversitesi'nden Jeff Shrager ve MIT arşivcisi Myles Crowley, 2021 yılında Weizenbaum'un belgeleri arasında orijinal kodu keşfettiler.
Yapay zeka araştırmacılarını heyecanlandıran bu keşifle birlikte ELIZA'nın orijinal kodunun güncellenmesiyle, tarihi bir eser olarak yeniden canlandırılması mümkün oldu.
Shrager, Live Science sitesine verdiği demeçte, ilk yapay zeka öncülerinin nasıl düşündüğüne yönelik özel bir ilgi duyduğunu belirterek, "Bilgisayar bilimcilerinin kodlarına sahip olmak, düşüncelerinin bir kaydına sahip olmak gibi ve ELIZA, iyisiyle kötüsüyle erken dönem yapay zekanın mihenk taşı olduğu için onun aklında ne olduğunu bilmek istiyorum" ifadelerini kullandı.
