'Gizli tehlike' gün yüzüne çıktı: Himalaya buzulları, 1700 eski virüs türü ile dolu!
Bilim insanları, Himalayalardaki Guliya Buzulu'nda donmuş halde bulunan 1700 eski virüs türünü ortaya çıkardı. Bu virüslerin yaklaşık dörtte üçü daha önce bilinmiyordu ve iklim değişikliği nedeniyle buzulların erimesi, bu virüslerin dünyaya yayılmasına yol açabilir. Peki yeni bir salgına yol açabilir mi?
Dünyada Kovid-19'dan sonra maymun çiçeği virüsünün (Moneypox) yeni bir salgına yol açabileceği endişesi tartışılırken bilim insanları şimdi de çarpıcı bir keşif yaptı. Himalayalardaki buzulların içinde gizlenmiş tam 1700 tane eski virüsü türü ortaya çıkarıldı. Şimdi bu virüslerin dünyaya yayılma ihtimali araştırılıyor.
ESKİ VİRÜS TÜRLERİ, DONMUŞ DNA PARÇALARI İLE KEŞFEDİLDİ
Nature Geoscience dergisinde yayımlanan yeni bir makaleye göre, yaklaşık dörtte üçü daha önce bilim tarafından bilinmeyen bu virüsler, Himalaya Dağları'ndaki Tibet Platosu'ndaki Guliya Buzulu'ndan alınan buz çekirdeklerinde donmuş DNA parçaları sayesinde tespit edildi.
Araştırmacılar, eski virüslerin DNA'sını analiz ederek değişen iklimlere nasıl uyum sağladıklarını daha iyi anlamaya çalışıyor.
Ohio Eyalet Üniversitesi Byrd Kutup ve İklim Araştırma Merkezi'nde araştırma görevlisi olan çalışmanın eş yazarı ZhiPing Zhong, bu çalışmadan önce virüslerin dünya iklimindeki büyük ölçekli değişikliklerle nasıl bağlantılı olduğunun araştırılmadığını belirterek, "Buzullardaki buzlar çok değerli ve virüs ve mikrop araştırmaları için gereken büyük miktarlarda malzemeye genellikle sahip değiliz." dedi.
VİRÜSLER, 41 BİN YILDIR DONMUŞ TOPRAKLARDA SAKLANIYOR
Makalede, virüslerin geçtiğimiz 41 bin yıl boyunca üç soğuk-sıcak döngüsünü kapsayan dokuz zaman diliminde geldiği belirtildi. Buz çekirdeklerinin örneklendiği Guliya Buzulu, Tibet'in kuzeybatısındaki Himalayalar, deniz seviyesinden yaklaşık 6,5 yüksekte yer alıyor.
Donmuş topraklarda bulunan eski virüsler, Sibirya dahil olmak üzere dünyanın başka yerlerinde de ortaya çıkarılmıştı. Bu durum, iklim değişikliği nedeniyle dünyanın dört bir yanındaki donmuş topraklar ve buzullar eridikçe bu virüslerin insanlara bulaşabileceği korkusuna yol açtı.
Araştırmayı yürüten Fransa'daki Aix-Marseille Üniversitesi profesörlerinden Jean-Michel Claverie daha önce Newsweek'e verdiği demeçte, "Eğer amip virüsleri donmuş toprakta bu kadar uzun süre hayatta kalabiliyorsa, bu durum hayvanlardan/insanlardan bulaşan virüslerin de aynı koşullarda bulaşıcı kalma ihtimalini kuvvetlendiriyor." diye konuştu.
Ancak bu eski virüslerin muhtemelen hayvanlar ya da insanlar yerine bakterileri enfekte ettiği düşünülüyor.
Araştırmacılar ayrıca buz çekirdeğindeki virüslerin yaklaşık dörtte birinin başka yerlerde bulunan türlerle örtüştüğünü tespit etti. Zhong, "Bu, bazılarının potansiyel olarak Orta Doğu ve hatta Kuzey Kutbu gibi bölgelerden taşındığı anlamına geliyor." dedi.
EN ÖNEMLİ SORU: 'YENİ PANDEMİ' KAPIDA MI?
Araştırmacılar, eski virüslerin değişen iklimlere tepki olarak nasıl evrimleştiğini anlayarak, günümüz virüslerinin önümüzdeki yıllarda iklim değişikliğinin yaklaşan etkilerine nasıl tepki vereceğini daha iyi tahmin etmeyi umuyor.
Çalışmayı yürüten ekip bu virüslerin yeni bir salgına yol açma ihtimalini düşük buluyor. Bu konuda makalenin bir diğer yazarı Lonnie Thompson, "Buzullar, dünyadaki en temiz ortamlardan biri. Son derece düşük biyokütle içeriyorlar." ifadelerini kullandı.
