Telefonunuzun sizi gizlice dinleyip dinlemediğini gösteren 4 işaret: Bu testi mutlaka uygulayın
Eğer akıllı telefonunuzun sizi gizlice dinlediğine inanıyorsanız, bunu kanıtlamanızı sağlayacak 4 adımlı bir test var. NordVPN tarafından hazırlanan bu test, internette gördüğünüz reklamların neye göre belirlendiğini öğrenmenizi sağlayarak size gizlice gözetlenip gözetlenmediğinizle ilgili fikir veriyor.
Pek çok kişi, akıllı telefonlarının evde, iş yerinde ve hatta uyurken dahi kendilerini gizlice dinlediğine inanıyor. Ve bunu, bir konu hakkında konuştuktan sonra birkaç saat veya birkaç gün boyunca o konuyla ilgili internette reklam görmeleri ile ilişkilendiriyorlar. Peki telefonunuzun gerçekten de sizi dinleyip dinlemediğini nasıl anlayabilirsiniz?
NordVPN'deki araştırmacılar tarafından hazırlanan dört adımlı test, daha önce hiç aramadığınız benzersiz bir konu seçmenizle başlıyor. Ardından, seçtiğiniz konu hakkında telefonunuzun yanında birden fazla konuşma yapmalısınız. Telefonunuzu normalde kullandığınız gibi kullanmaya devam etmeniz önemlidir ancak test konunuzla ilgili içerik aramayın veya bunlarla etkileşime girmeyin.
Daha sonra bu konuların sosyal medya akışlarınızdaki reklamlarda görünmesinin ne kadar süreceğini görmek için bekleyeceksiniz. NordVPN kendi testlerinde, araştırmacıların daha önce Google'da hiç aramadıkları bir konuyu tartışmalarından sadece birkaç gün sonra cihazlarda reklamların göründüğünü tespit etti.
NordVPN'in Baş Teknoloji Sorumlusu Marijus Briedis, bu durumu şöyle açıkladı: "Genellikle masum ve gerekli olarak görsek de, cihazınızın kişisel verilerinize ve ilgi alanlarınıza çok fazla erişmesine izin verdiğinizin güçlü bir göstergesidir."
Akıllı telefonunuzun sizi dinlediğinden şüpheleniyorsanız, bunu NordVPN tarafından hazırlanan ve evde yapabileceğiniz dört basit adımlı bir test sayesinde öğrenebilirsiniz.
ÖNCELİKLE BENZERSİZ BİR KONU SEÇİN
Öncelikle, potansiyel hedefli reklamlar için yem olarak kullanabileceğiniz bir konu seçin. Normalde ilgilendiğinizden tamamen farklı bir şey seçerseniz, başka türlü reklamlarda görünme şansı çok az olur. Ayrıca seçtiğiniz konuyla ilgili daha önce hiç araştırma yapmamış olmalı ve hatta hiçbir cihazınızın yakınında bahsetmemiş olmalısınız.
Testin adil olması için, konuyu başlamadan önce cihazlarınızın yakınında sesli olarak dile getirmemeye çalışın. Bir kağıda yazabilir ya da illa konuşmanız gerekiyorsa, telefonunuzu kapatıp başka bir odada bırakabilirsiniz.
SEÇTİĞİNİZ KONUYU CİHAZINIZIN YAKININDA KONUŞUN
Hazırsanız, seçtiğiniz konuyu cihazlarınızın duyuş alanında birkaç gün boyunca konuşmaya başlayın. Konuyla ilgili anahtar kelimeler ve ifadeler kullanmaya çalışın. Örneğin "İstanbul" kelimesini seçtiyseniz, "İstanbul 2019'dan önce nasıldı", "Ufff İstanbul'da yine suya zam gelmiş ya" gibi şeyler söyleyebilirsiniz.
TELEFON KULLANIMINIZI NORMAL ŞEKİLDE SÜRÜDÜRÜN
Tabii burada önemli olan nokta, test boyunca telefonunuzu normal şekilde kullanmaya devam etmeniz gerekiyor. Anahtar kelimeleri sesli olarak dile getirmek dışında, konuyla ilgili Google'da hiçbir arama yapmayın ya da kelimenin geçtiği içerikleri görüntülemeyin.
SON OLARAK REKLAMLARI GÖZLEMLEYİN
Dördüncü adımda, internette karşınıza çıkan reklamların birkaç gün ve hafta içinde nasıl değiştiğini gözlemlemeniz ve analiz etmeniz gerekiyor. Sosyal medya uygulamalarında veya telefonunuzdaki diğer hizmetlerde belirli veya dolaylı olarak seçtiğiniz konuyla ilişkili reklamlara dikkat edin.
Örneğin seçtiğiniz konu "İstanbul" ve şehirle alakalı doğrudan veya dolaylı (İstanbul'da konaklama mekanları gibi) bağlantılı reklamları görmeye başladınız mı? Eğer cevabınız "evet" ise bu durum, telefonunuzun konuşmalarınızı dinlediğine ve bu bilgiyi hedefli reklamlar için kullandığına işaret edebilir.
PEKİ TELEFONLARIN KULLANICILARI DİNLEMESİ NE KADAR YAYGIN?
Bu tür casusluğun ne kadar yaygın olduğunu görmek için NordVPN'den araştırmacılar testi yaptı. Katılımcılardan biri, Suudi Arabistan konusunu seçerek birkaç gün boyunca bu ülkeyi ziyaret etmek istediği hakkında konuştu. Perşembe günü testi başlattılar ve notlar uygulamasına "Suudi Arabistan" yazdılar.
Üç gün sonra, Facebook'ta Booking.com tarafından gösterilen Suudi Arabistan'daki otellerin fiyatlarını içeren reklamlara maruz kalmaya başladılar. Başka bir araştırmacı ise rastgele bir hayvan seçti: Orangutan. Sadece bir gün sonra, orangutan yardım kuruluşlarıyla ilgili reklamlar görmeye başladılar.
Bu durum, reklamların cihazların konuşmaları dinlemesi sonucu ortaya çıktığını kesin olarak kanıtlamasa da, cihazların kullanıcıları gerçekten dinlemiş olabileceği ihtimalini güçlendiriyor.
BU DURUM YASAL MI?
Uygulamaların hedefli reklamlar göstermek amacıyla kullanıcılarının ses bilgilerini kullanmaları yasa dışı değil. Evet bir kişiyi rızası olmadan gözetlemek yasalara aykırı bir durum olarak kabul ediliyor ancak sorun şu ki, çoğu telefon kullanıcısı, okumadan geçtiği sözleşmeleri onaylayarak aslında uygulamalara izin veriyor.
Örneğin Google Asistan, Siri veya Alexa gibi sesli asistanların sizden topladıkları verileri reklamcılara satması tamamen yasal. Çünkü bu hizmetleri kullanmak için sözleşmelerini kabul etmeniz gerekiyor ve dolayısıyla da bilgilerinizin işlenmesine izin vermiş oluyorsunuz.
TELEFONUNUZUN SİZİ DİNLEMESİNİ NASIL DURDURABİLİRSİNİZ?
Hiçbir uygulamanın konuşmalarınızı gizlice dinlemediğinden emin olmak istiyorsanız, yapabileceğiniz en basit şeylerden biri sanal asistanınızı devre dışı bırakmaktır.
iPhone'unuzda Siri'yi devre dışı bırakmak için Ayarlar'a gidin ve 'Siri' etiketli bölümü bulmak için aşağı kaydırın. İlk olarak, 'Kilitliyken Siri'ye İzin Ver' geçişini kapalı olarak ayarlayın. Ardından 'Siri ile Konuş' seçeneğini bulun, buna tıklayın ve Siri ile konuşma seçeneğini 'Kapalı' olarak ayarlayın ve 'Siri için Yan Düğmeye Bas' seçeneğini de kapatın.
Siri'yi bu şekilde tamamen devre dışı bırakamasanız da, akıllı asistanın sizi dinlemesini büyük ölçüde durduracaktır. Ayrıca uygulamanın hakkınızda ne kadar veri depoladığını sınırlamak için 'Siri ve Dikte Geçmişi' sekmesi altında Siri geçmişinizi temizleyebilirsiniz.
Android'de Google Asistan'ı devre dışı bırakmak için Google uygulamasını açın ve sağ üst köşedeki profil resminize dokunun. 'Ayarlar'ı seçin ve 'Google Asistan' olarak işaretlenmiş seçeneğe gidin. Buradan 'Genel'e dokunun ve 'Google Asistan'ı kapalı konuma getirin.
Bu adımların ötesinde, ne tür uygulamalar indirdiğinize ve onlara hangi izinleri verdiğinize de dikkat etmelisiniz. Zararsız görünen uygulamalarda bile mikrofon erişimi varsayılan olarak açık olabilir ve bu da uygulama her açıldığında sizi dinlediği anlamına gelebilir.
Örneğin WhatsApp'ta hiç ses kaydı göndermeyen biriyseniz, WhatsApp'a mikrofon erişimi vermenize lüzum yok. Kontrol etmek için telefonunuzun "Uygulamalar" bölümüne girip WhatsApp'ı bularak hangi bilgilere erişim izni olduğunu görebilirsiniz. "Kullanmıyorum" dediğiniz izinleri kaldırabilirsiniz.