Son dönemde kredi kartı kullanıcı sayısı 28 milyonu aştı. Kartlara sarılanların borçlarının trilyonları geçmesi ekonomi yönetimini harekete geçirdi. Merkez Bankası kredi kartına sarılanlar için yeni düzenlemenin sinyalini verdi. Kart limiti, taksit sayısı ve kısıtlamalar geliyor.
Son yillarda kredi karti kullananlarin sayisi milyonlari buluyor. Son 1 yilda taksitli alisveris nedeniyle kredi kartina sarilanlarda adeta patlama yasaniyor. Bireysel borç bakiyelerinin giderek artisi hem ekonomi yönetimini hem de Türkiye Bankalar Birligi’nin markajina girdi.
Kart kullanici sayisinin 28 milyonu, kredi kartlari borçlarinin 1,7 trilyon lirayi asmasindan sonra Türkiye Bankalar Birligi’nden açiklama gelmisti. Kart sayisi ve katlanan borç yükü kaygi veren tabloyu ortaya koyarken Merkez Bankasi’ndan düzenleme sinyali geldi.
Yilin ilk enflasyon raporu için düzenlenen toplantida Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi Baskani Fatih Karahan’a ‘Kredi karti taksitlerine sinirlama getirilecek mi?’ sorusu soruldu. Karahan da “"Aralik ayinda kredi karti harcamalarinda yükselme oldu. Bunun geçici olup olmadigi net degil. Bir argüman su: Asgari ücretin artacagi bekleniyordu bu nedenle bazi harcamalar öne çekilmis olabilir, geçici olabilir. Bundan bagimsiz olarak kredi kartlarinda bir düzenleme yapilmasi gerektigini düsünüyoruz" demisti. Ekonomi çevrelerince Karahan’in bu açiklamasi "yeni düzenlemenin" yolda oldugu seklinde yorumlandi.
Yapilacak düzenleme ve alinacak önlerler için Bilgi Üniversitesi Ekonomi Ögretim Üyesi Prof. Dr. Cem Baslevent Haber Global’den Sibel Gülersöyler’e konustu. Prof. Dr. Cem Baslevent, kredi kartlarina yapilacak olan düzenlemelerin amacinin, tüketim talebini azaltip, enflasyonla mücadeleyi güçlendirmek oldugunu dikkat çekti. Baslevent, 2021- 23 döneminde yapilanin tam tersinin düsünüldügüne dikkat çekerken, "Su an kredi karti faizlerinde üst sinir mevcut, bunu yukari çekebilirler. Limitleri düsürebilirler, taksit sayilari azalabilir. Bu tür önlemlerin alinmasi muhtemel. Borcu borçla kapatan genis bir kitle var. Bu kisitlamalar geldikçe bu kitlenin isi zorlasacak" dedi.
Yalova Üniversitesi Iktisat Bölümü Ögretim Üyesi Doç. Dr. Baki Demirel ise kredi kartindaki harcama artislarinin nedenini maaslarin geçinmeye yetmemesi olarak açikladi. Doç. Dr. Demiral, “Bu durumu, kart faizini artirarak, limiti düsürerek ya da taksit sayisini azaltarak frenlemeye kalkarsaniz bankalarin aktif kalitesini bozar, birçok emekçiyi de icralik yaparsiniz. Sadece iktisadi degil sosyolojik sorun da olusturursunuz." diyor.
Doç. Dr. Demiral kisitlamalarin isi çözmeyecegini dikkat çekerek maaslarin artirilmasi önerisinde bulundu. Demiral, “Ücretlerin yoksulluk sinirinin üstüne çekmeniz gerekir. En düsük ücret 50 bin TL, asgari ücret de 25 bin TL olmalidir. Kur istikrarina odaklanmak gerek illa talebi kisacaksiniz en zengin yüzde 20'nin talebini kisin, onlarin kredi kartlarinda spesifik düzenlemelere gidin. Onlarin gelir vergilerini arttirin ve servet vergisi getirin.” dedi.
Ekonomist Senol Babuscu ise tartisma çikaran kredi karti düzenlemesi hakkinda sosyal medya hesabindan yaptigi paylasimda, su görüslere yer verdi:
"Kredi kartlarindaki kullanim rakamlarina baktigimizda son bir yillik dönemde enflasyonun üzerinde hatta yüzde 100'ü geçen seviyede bir artis oldugu görülüyor. Bu çerçevede kredi kartlarinda çesitli önlemlerin devreye sokulmasi söz konusu olabilir. Bu önemler neler olabilir diye baktigimizda öncelikli olarak: Faiz artirimi, limit azaltimi, asgari ödeme tutarinin yükseltilmesi, nakit çekim tutarinin kisitlanmasi, mevcut uygulamadaki taksit sayisinin azaltilmasi, kaldirilmasi gibi önlemler ilk planda uygulanabilecekler arasinda."
Konuyla ilgili Is Bankasi Genel Müdürü Hakan Aran ise baslayan tartismalar üzerine, “Bir limit getirilecekse bu lüks tüketime yönelik kredilere gelmeli, 100 bin liraya kadar limiti olan kartlari bu tartismanin disinda tutmak gerekiyor” paylasiminda bulundu.