2008 yılından itibaren yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile emeklilikle ilgili tüm işlemler SGK tarafından yürütülmeye başlanmıştır. Bu kapsamda, emeklilik başvuruları ve vefat eden sigortalıların hak sahiplerinin talepleri SGK tarafından değerlendirilmektedir. Kanun, bir kişinin birden fazla emekli maaşı alabilmesine imkân tanımaktadır. Peki, bu hak nasıl işler?
SGK uygulamalarına göre farklı isimlerle birçok emekli aylığı ve gelir bağlanabilmektedir. Bir kişi, kendi sigortalılığı sebebiyle, eşinden, çocuklarından ya da anne-babasından kaynaklı olarak emeklilik maaşı alabilir. Bu konuyla ilgili olarak birçok vatandaş çeşitli sorular yöneltiyor. Türkiye Gazetesi'ndeki köşe yazısında konuya değinen İsa Karakaş detayları paylaştı.
Sigortalı bir kişi, hem malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığına hem de vefat eden eşinden dolayı ölüm aylığına hak kazanabilir. Örneğin, 12.500 TL yaşlılık aylığı almakta olan bir kişinin eşi vefat ettiğinde, eşinden 7.500 TL ölüm aylığı almaya hak kazanırsa, toplamda 20.000 TL aylık alacaktır.
Resmî nikâhlı olarak birden fazla evlilik yapmış olan dul kişiler, önceki eşlerinden ölüm aylığı alabilmek için en yüksek olan aylığı seçebilirler. Aynı zamanda, hem eşinden hem de anne-babasından ölüm aylığına hak kazanan kişiler, tercih ettikleri bir maaşı alabileceklerdir.
Sigortalı bir kişi, hem malullük hem de yaşlılık aylığı almaya hak kazanmışsa, yalnızca en yüksek olan maaş bağlanır. Eğer bu aylıklar eşitse, yalnızca yaşlılık aylığı ödenir. 5510 sayılı Kanun çerçevesinde, vazife malullüğü aylığı alan bir kişi tekrar sigortalı olduğunda, hem vazife malullüğü hem de malullük aylığına hak kazanırsa yüksek olanı bağlanır. Ancak hem vazife malullüğü hem de yaşlılık aylığına hak kazanılmışsa, bu iki aylık birlikte ödenir.
Anne ve babasından ayrı ayrı aylığa hak kazanan çocuklara, yüksek olan maaşın tamamı, düşük olan maaşın ise yarısı ödenmektedir. Örneğin, annesinden 5.000 TL, babasından ise 10.000 TL ölüm aylığına hak kazanan bir çocuğa, babadan tam aylık (10.000 TL), anneden ise yarım aylık (2.500 TL) bağlanır. Bu durumda toplam 12.500 TL maaş alacaktır.
İş kazası veya meslek hastalığı gibi nedenlerle vefat eden anne ve babadan gelir hakkı doğarsa, yüksek olan gelirin tamamı, düşük olan gelirin yarısı çocuğa ödenir.
Birden fazla çocuğundan ölüm aylığına hak kazanan anne veya babaya, en fazla ödeme sağlayan ilk iki dosyadan yüksek olan aylık tam, düşük olan ise yarım olarak ödenmektedir. İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle birden fazla çocuğundan gelir hakkı bulunan anne ve babalara da benzer şekilde, yüksek olan gelirin tamamı, düşük olanın yarısı bağlanmaktadır.
SGK mevzuatına göre, birden fazla kaynaktan emeklilik geliri alınabilmesi mümkündür. Ancak her durum özel kriterlere göre değerlendirilmekte ve hak sahipleri için en avantajlı seçenekler sunulmaktadır.
İLGİLİ HABERLER
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
09:52
YORUM YAZ